Στην αρμοδιότητα της Περιφέρειας είναι η υλοποίηση των οδικών έργων εθνικής και επαρχιακής εμβέλειας και από τις ενέργειες της και την εν γένει παρακολούθηση αυτών των παρεμβάσεων στο οδικό δίκτυο, εξαρτώνται πολλά. Και η εμπειρία των τελευταίων χρόνων επιβεβαιώνει ότι από την μελέτη ενός οδικού έργου μέχρι την ολοκλήρωση του και τη χρήση του από τους πολίτες μεσολαβεί ένα μεγάλο διάστημα, ανάλογο και με το μέγεθος του έργου, που χρειάζεται η συστηματική και επίπονη προσπάθεια των εμπλεκομένων πολιτικών και υπηρεσιακών παραγόντων, προκειμένου να ξεπεραστούν τα εμπόδια και τα όποια προβλήματα προκύψουν στην πορεία προς την υλοποίησή του. Τα παραδείγματα και στον τόπο μας πολλά και για τα μικρότερα και για τα μεγαλύτερα έργα, που καθυστερούν και «βραχυκυκλώνουν» μέχρι να πάρουν το δρόμο τους. Πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα οι μεγάλοι οδικοί άξονες που ξεκινούν από την Καλλονής και κατευθύνονται ο πρώτος προς τα δυτικά και το Σίγρι και ο άλλος προς βόρεια και την Πέτρα. Αν και εξαγγέλθηκαν και ξεκίνησαν οι μελέτες τους σχεδόν ταυτόχρονα πριν από τρεις δεκαετίες, ο μεν πρώτος οδικός άξονας, μετά από καθυστερήσεις και παλινωδίες ετών φαίνεται να οδεύει προς ολοκλήρωση, συνδέοντας το κέντρο του νησιού, την Καλλονή με το Σίγρι, όπου ήδη έχει κατασκευαστεί και παραδίδεται προς πλήρη χρήση και το νέο λιμάνι, που αποτελεί την δυτική πύλη της Λέσβου προς την ηπειρωτική χώρα. Ο δεύτερος όμως οδικός άξονας που συνδέει το κέντρο του νησιού, συγκεκριμένα τον κεντρικό οδικό άξονα Μυτιλήνης -Καλλονής, με την πιο τουριστική περιοχή του νησιού, ακόμη ούτε καν έχει ξεκινήσει και γι αυτό κάποιοι από τους πολιτικούς άρχοντες του τόπου μας, διαχρονικά και όχι στην παρούσα φάση, ευθύνονται. Ευθύνονται γιατί, ενώ αποτελεί κατά γενική παραδοχή προτεραιότητα η πρόσβαση προς το πλέον τουριστικό «τρίγωνο» του νησιού -Μόλυβος -Πέτρα -Αναξος- άφησαν να περάσουν χρόνια περιμένοντας το έργο να ενταχθεί στο τομεακό του Υπ. Υποδομών, ή όπως αυτό λεγόταν πριν από αυτήν την ονομασία του, ενώ στο Περιφερειακό Πρόγραμμα έμεναν αναξιοποίητα κονδύλια που θα μπορούσαν εντάσσοντας το, να είχε ήδη ξεκινήσει. Το γεγονός ότι έστω και με καθυστέρηση αυτό τελικά έγινε, εντάχθηκε δηλαδή στο Περιφερειακό πρόγραμμα και δημοπρατήθηκε, διότι διαφορετικά θα ήταν ακόμη στο περίμενε, ήταν μια «σοφή» κίνηση, μόνο που εκ του αποτελέσματος φάνηκε ότι η προχειρότητα, εκ μέρους των κεντρικών υπηρεσιών του υπουργείου, που είχαν και την ευθύνη για την εκπόνηση των σχετικών μελετών, αλλά και των περιφερειακών υπηρεσιών, που έπρεπε να είχαν και το ενδιαφέρον για το τι μέλλει γενέσθαι με το εν λόγω οδικό έργο, περίσσεψε! 

Με αποτέλεσμα το έργο να ...βαλτώσει στο φράγμα Τσικνιά και παρά το γεγονός ότι έχει αναδειχθεί ανάδοχος για την κατασκευή του, οι εκ των υστέρων αναγκαίες διορθώσεις, λόγω μερικής μετακίνησης του οδικού άξονα από την αρχική του διαδρομή, καθυστερεί την υπογραφή της σύμβασης και ως εκ τούτου και την έναρξη εκτέλεσής του. Κατά τη γνώμη μας η καθυστέρηση αυτή θα μπορούσε να περιοριστεί χρονικά , αν η περιφερειακή αρχή αντί για «διαμαρτυρίες», χάριν των εντυπώσεων, ασχολιόταν πιο συστηματικά και επίπονα για να ξεπεραστούν τα όποια προβλήματα, που πράγματι προέκυψαν από την αλλαγή δεδομένων στη χάραξη του δρόμου και να μη διαιωνίζεται η εκκρεμότητα τόσο πολύ χρόνο. Οι τελευταίες πάντως πληροφορίες θέλουν, μετά τις αλλαγές που προέκυψαν στην αρχική μελέτη, το θέμα να βρίσκεται σε διαβούλευση της νέας μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων για το κομμάτι του οδικού άξονα που μετατοπίστηκε ανατολικά για να μη συμπέσει με το φράγμα, και καλώς εχόντων των πραγμάτων αναμένεται τέλος του χρόνου να έχει κλείσει η διαδικασία έγκρισής τους, ώστε στους πρώτους μήνες του 2023, να ανάψει το «πράσινο φως» για την υπογραφή επιτέλους της σύμβασης με τον ανάδοχο του έργου, που περιμένει πάνω ένα χρόνο γι αυτό. Οφείλουμε ωστόσο να προσθέσουμε ότι όταν μιλάμε για το έργο του οδικού άξονα διασταύρωση Αγ. Παρασκευής -Πέτρας, που πρόκειται να ξεκινήσει, δεν αναφερόμαστε σε όλο το μήκος του δρόμου αυτού , αλλά μόνο στην πρώτη φάση του που φθάνει μέχρι την Στύψη. Για το κομμάτι του οδικού άξονα Στύψη -Πέτρα , που σύμφωνα με την μελέτη προβλέπεται και διάνοιξη τούνελ, δεν υπάρχει ενημέρωση για το που βρίσκεται αυτή η υπόθεση σε σχέση με την μελέτη αυτού του έργου και των συνοδών μελετών , ώστε να ακολουθήσει η υλοποίηση και της δεύτερης φάσης του έργου και να μη μείνει ημιτελές! Γιατί θα είναι μεγάλο κρίμα μετά από τόσα χρόνια να μην ολοκληρωθεί ο οδικός αυτός άξονας στην ολότητά του, που θα φέρει πιο κοντά στη Μυτιλήνη την πιο τουριστική περιοχή του νησιού, καθιστώντας την πρόσβαση σε αυτήν ταχύτερη και ασφαλέστερη.  

Ομως η ιστορία με τα οδικά έργα δεν αρχίζει και τελειώνει σε αυτούς τους δυο κύριους οδικούς άξονες, αλλά και σε μια σειρά άλλους δρόμους που ενώ βρίσκονται στο προσκήνιο των συζητήσεων χρόνια τώρα φαίνεται να έχουν «βραχυκυκλώσει» και να μη προχωρούν, για ποικίλους λόγους και εμπόδια, που δεν επιτρέπουν να ξεμπλοκαριστούν και να ξεκινήσουν οι διαδικασίες υλοποίησής τους. Ενώ και οι πολύπλοκες και γραφειοκρατικές διαδικασίες που απαιτεί το θεσμικό πλαίσιο που ισχύει για τα έργα δεν διευκολύνει την επίσπευσή τους, παρά τις όποιες προθέσεις των πολιτικών παραγόντων , που προφανώς θέλουν να παρουσιάσουν έργο.Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις οδικών έργων που δείχνουν ότι δεν αρκούν τι θέλουν οι τοπικές αρχές για να προχωρήσουν, αλλά πολλοί περισσότεροι παράγοντες πρέπει να συνηγορούν ώστε να περάσουμε από τα λόγια και τις δεσμεύσεις στην πράξη. Θα πρέπει να μη μπλέξουν σε ενστάσεις και προσφυγές, όπως έχει συμβεί για παράδειγμα με το δρόμο Μεγαλοχώρι -Αγιάσος, ούτε και να χρονοτριβεί ο προσδιορισμός των απαλλοτριώσεων για να δημοπρατηθούν όπως συνέβη με το δρόμο Αμπελικό -Σταυρός. Ομως πέρα από τις «στραβές» αυτές, που ενδεχομένως μπορεί να χαρακτηριστούν και απρόβλεπτες, για να ...τρέξουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα αυτά και άλλα έργα και να διεκπεραιωθούν οι προβλεπόμενες διαδικασίες που απαιτούνται από το θεσμικό πλαίσιο, θα πρέπει και οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες να είναι επαρκώς στελεχωμένες, προκειμένου να είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους. Και αυτό τουλάχιστον απ ότι γνωρίζουμε, στην αρμόδια υπηρεσία της Περιφέρειας και όχι μόνο σε αυτήν, η υποστελέχωσή της από έμπειρο προσωπικό είναι υπαρκτή, με ό,τι αυτό σημαίνει στην παραγωγή έργου σε αυτήν την πολύ κρίσιμη συγκυρία, όταν τα ανοιχτά μέτωπα είναι πολλά και τα έργα πρέπει να προχωρήσουν χωρίς περαιτέρω καθυστερήσεις. Αυτό είναι ένα μείζον πρόβλημα που οφείλει η περιφερειακή αρχή άμεσα να αντιμετωπίσει, αναζητώντας ενδεχομένως και εναλλακτικές λύσεις, γιατί είναι πολύ κρίμα, να έχουν εξασφαλιστεί οι χρηματοδοτήσεις, να μπορούν να ενταχθούν σε ευρωπαϊκά και εθνικά προγράμματα έργα και να μη προχωράνε οι διαδικασίες δημοπράτησης κλπ, γιατί δεν επαρκεί το προσωπικό να τα φέρει ...βόλτα! Αυτό είναι σαν να βγάζουμε με τα ίδια μας τα χέρια τα μάτια μας και να πορευόμαστε σαν να μη συμβαίνει τίποτα! Και επειδή οι ευκαιρίες , όπως καλά γνωρίζουμε, δεν παρουσιάζονται πάντοτε, νομίζουμε ότι το θέμα της στελέχωσης των υπηρεσιών, ειδικά αυτών που έχουν να κάνουν με την παραγωγή των έργων, θα πρέπει να είναι πρώτη προτεραιότητα, διαφορετικά θα είμαστε άξιοι της μοίρας μας.  

Πάντως παρά τις όποιες δυσλειτουργίες και τα προβλήματα έχουμε και καλές ειδήσεις που αφορούν τα οδικά έργα στο νησί. Πριν μερικές μέρες ανακοινώθηκε από την Περιφέρεια ότι με υπογραφή του περιφερειάρχη Κ. Μουτζούρη δημοπρατούνται δύο έργα που αφορούν την αποκατάσταση φθορών στο οδικό δίκτυο και βελτίωση επαρχιακού δρόμου που συνδέει δυό περιοχές του νησιού. Πρόκειται για το μεν ένα έργο, εργασίες αποκατάστασης στην 36η εθνική οδό από την Λάρσο έως την Καλλονή , στην 9η εθνική οδό και στο κομμάτι Θερμής -Πηγής καθώς και για την επαρχιακή οδό που συνδέει την Κράτηγο με τη Χαραμίδα,συνολικού προϋπολογισμού 2,1 εκ ευρώ και για το δε δεύτερο εργασίες για τη βελτίωση της επαρχιακής οδού που συνδέει την Νάπη με την Πελόπη και μέσω αυτού του δρόμου και τις ευρύτερες περιοχές του κεντρικού και βόρειο τμήματος του νησιού, προϋπολογισμού 5,2 εκ. ευρώ. Επιπλέον, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές αναμένεται εντός του τρέχοντος έτους, και εκτός απροόπτου πριν τη λήξη του, να υπογραφεί η σύμβαση με την ανάδοχο εταιρία για το έργο του συγκοινωνιακού κόμβου στην βόρεια παράκαμψη στην περιοχή του εργοστασίου της ΔΕΗ. Μια παρέμβαση που περιμένει χρόνια τώρα για να υλοποιηθεί, μετά τη δημιουργία της βόρειας παράκαμψης και η οποία θα εξορθολογίσει την κυκλοφορία στην περιοχή. Ενώ καλές ειδήσεις υπάρχουν και για το άλλο πολύπαθο οδικό έργο του δρόμου Αμπελικού -Σταυρού, αφού μετά την εκδίκαση για τον προσδιορισμό των απαλλοτριώσεων, ανοίγει ο δρόμος για την δημοπράτηση του έργου που τόσο έχει καθυστερήσει. Οι τελευταίες πληροφορίες θέλουν να δημοπρατείται επιτέλους μέσα στον προσεχή Γενάρη και έτσι, καλώς εχόντων των πραγμάτων, αν δεν μπλέξει και αυτό σε ενστάσεις και προσφυγές μπορεί να ξεκινήσουν οι εργασίες μέσα στο 2023 με την προοπτική επιτέλους να ασφαλτοστρωθεί και ο τελευταίος χωματόδρομος που συνδέει τους δυο δήμους του νησιού. 

Η αναφορά μας από αυτό το βήμα στα οδικά έργα και στις απαράδεκτες καθυστερήσεις που υπάρχουν στην υλοποίησή τους δεν γίνεται τυχαία. Αποτελεί ένα σαφές δείγμα γραφής, που δείχνει ότι η «κακοδαιμονία» που κυριαρχεί στα δημόσια πράγματα του τόπου μας έχει αιτίες και ...πρωταγωνιστές. Και αν δεν υπάρξει συνειδητοποίηση ότι πρέπει να αλλάξει ο τρόπος διαχείρισης των δημόσιων υποθέσεων, με στόχο να προλαμβάνονται οι «κακοτοπιές» και να μην αποτελούν τροχοπέδη στην πολυπόθητη ανάπτυξη. Γιατί αυτή είναι το ζητούμενο και μια και μιλάμε για οδικά έργα, ανάπτυξη χωρίς σύγχρονο και ασφαλές οδικό δίκτυο σε ένα νησί όπως η Λέσβος, δεν νοείται. Νομίζουμε!