Η κατοικία σήμερα. Δυνατότητες και Προοπτικές*

01/07/2012 - 05:56
Το τοπίο που υπάρχει σήμερα στον τομέα των οικοδομών, χαρακτηρίζεται από μεγάλη μείωση του αριθμού των μεταβιβάσεων, η οποία ποικίλει από περιοχή σε περιοχή και κατά είδος ακινήτου.
Το τοπίο που υπάρχει σήμερα στον τομέα των οικοδομών, χαρακτηρίζεται από μεγάλη μείωση του αριθμού των μεταβιβάσεων, η οποία ποικίλει από περιοχή σε περιοχή και κατά είδος ακινήτου. Μεγάλη πτώση του αριθμού των νέων οικοδομικών αδειών. Μεγάλη μείωση των στεγαστικών δανείων, αλλά και του ποσοστού δανειοδότησης.

Στα κτήρια γραφείων παρατηρείται αύξηση του ποσοστού των κενών, μικρή υποχώρηση των ενοικίων ανά τετραγωνικό μέτρο και αύξηση των αποδόσεων, η οποία οδηγεί σε ελαφρά κάμψη των τιμών πώλησης. Τούτο διότι οι επιχειρήσεις αναζητούν αφενός τρόπους μείωσης των εξόδων και αφετέρου μικρότερους και φθηνότερους χώρους γραφείων ή επαναδιαπραγματεύονται τα ενοίκια.
Στα καταστήματα σημειώνεται μεγάλη αύξηση των ανοίκιαστων χώρων σε δευτερεύοντες οδικούς άξονες και κάποια στροφή στα «σωστά» εμπορικά κέντρα. Το «σωστά» σημαίνει καλοσχεδιασμένα, με λογικά ενοίκια, σε καλή θέση, με άνετες προσβάσεις, με ικανοποιητική κεντρική διαχείριση και σε απόσταση από άλλα ανταγωνιστικά σημεία.
Ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας μας αναμένεται να είναι αρνητικός.
Τα οικονομικά των νοικοκυριών, αλλά και των επιχειρήσεων, είναι πάρα πολύ δύσκολα και το μέλλον για τους προσεχείς 18 μήνες προμηνύεται επίσης δυσχερές, ενώ τα διαθέσιμα περιορίζονται. Η ανεργία κινείται σε υψηλούς ρυθμούς και ενδέχεται να αυξηθεί. Οι προσδοκίες των ασχολουμένων με την οικοδομή για το προσεχές 12μηνο είναι πολύ συγκρατημένες.
Οι οικονομολόγοι μεταθέτουν ήδη για το 2011 τη στροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης και μάλιστα κάτω από σοβαρές προϋποθέσεις.
Η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας είναι πάρα πολύ μικρή.
Όλα τα παραπάνω δημιουργούν το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα κινηθεί η οικοδομή και η κατοικία στη χώρα μας και δη στα μεγάλα αστικά, κατά βάση, κέντρα.
Δυνατότητες υπάρχουν, αλλά είναι πολύ συγκρατημένες στην παρούσα φάση, παρ’ ότι η οικοδομή είναι μια από τις λίγες ατμομηχανές… της οικονομίας μας.

Προοπτικές

Πρέπει στα μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη) να αναμένουμε μία περαιτέρω διόρθωση τιμών, ιδίως στα μεγάλα διαμερίσματα, σταθεροποίηση στα μεσαίου εμβαδού και ενδεχομένως ελαφρά ανατίμηση στα μικρά διαμερίσματα, διότι εκεί κατά κύριο λόγο στρέφεται η όποια ζήτηση. Στις περιοχές με μεγάλη προσφορά εντοπίζονται επίσης τα σημεία διόρθωσης.
Ακόμη, η ζήτηση στρέφεται και στα μεταχειρισμένα διαμερίσματα ή και στο ενοίκιο.
Φυσικά δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι πάντοτε θα υπάρχουν και οι περιοχές που απευθύνονται σε πολύ ψηλά οικονομικά στρώματα, αλλά αυτοί δεν αποτελούν τον κανόνα, αλλά την εξαίρεση.
Στις περισσότερες πρωτεύουσες νομών ή και σε άλλες μικρές πόλεις, έχουν ήδη γίνει διορθώσεις τιμών και δεν υπάρχουν ουσιαστικά, παρά μόνον ελάχιστα, περιθώρια για άλλες μειώσεις.
Η γενικότερη ανάκαμψη της οικονομίας (σε συνδυασμό με την πολιτική των τραπεζών στα δάνεια) είναι εκείνη που θα φέρει και την ανάπτυξη της οικοδομής, αλλά όχι πολύ σύντομα.
Η βασική παράμετρος της ψυχολογίας του κοινού βρίσκεται σε χαμηλό σημείο.
Κατά την άποψή μας, στο προσεχές διάστημα των 18 μηνών πρέπει να κρατάμε… μικρό καλάθι, διότι όλες οι παράμετροι οδηγούν προς αυτή την κατεύθυνση.
Ίσως αυτό δώσει την ευκαιρία να γίνει και σχετικό ξεκαθάρισμα στο τοπίο, να εξορθολογισθούν κάπως τα πράγματα, ώστε στη συνέχεια να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις εκείνες για μια πιο υγιή ανοδική πορεία, με αφετηρία κάποια ασφαλέστερα επίπεδα τιμών.
Η πολιτική γης, η φορολογία, τα επιτόκια, θα παίξουν πρωταρχικό ρόλο. Άρα η Πολιτεία και οι τράπεζες κρατούν τα… κλειδιά.
Ο κλάδος των ακινήτων στη χώρα μας αποτελούσε και αποτελεί βασικό μοχλό της οικονομίας. Σταδιακά, με την υποχώρηση του παγκόσμιου αρνητικού οικονομικού κλίματος και με την αλλαγή της γενικότερης ψυχολογίας, όπου εν τω μεταξύ θα έχουν διορθώσει και οι τιμές των ακινήτων, θεωρούμε ότι η κτηματαγορά θα οδηγηθεί σε μια δραστηριοποίηση, αναζωογόνηση και θα ακολουθήσει ανοδική τροχιά, χωρίς επικίνδυνα «άλματα».
Οι εταιρείες επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία έχουν να παίξουν ένα πολύ σημαντικό ρόλο στον τομέα των επενδυτικών ακινήτων.

*ΑΡΘΡΟ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΚΕΡΔΟΣ

** Ο Χ. Χαραλαμπόπουλος είναι ορκωτός εκτιμητής και πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Εκτιμητικής.

Γενική Ροή Ειδήσεων

PROUDLY POWERED BY CJ web | Copyright © 2017 {emprosnet.gr}
Made with love and a lot of coffee by CJ web, Creative web Journey