Δικαστικές προσφυγές, εξώσεις και μειώσεις ενοικίων. Κάπως έτσι περιγράφονται οι συνθήκες αυτήν τη στιγμή στην εγχώρια κτηματαγορά, όπου οι τιμές στα γραφεία εξακολουθούν να βρίσκονται αυτήν τη στιγμή σε ελεύθερη πτώση, σε αντίθεση με τη σταθεροποίηση που παρατηρείται στις αποθήκες και logistics που βρέθηκαν στα χαμηλότερα επίπεδα, όπως και τα εμπορικά ακίνητα. Μόνο το 2010 υπολογίζεται ότι πραγματοποιήθηκαν περί τις 8.500 εξώσεις, αριθμός που αναμένεται να είναι τουλάχιστον διπλάσιος για εφέτος, αφού έχουν αυξηθεί σημαντικά τόσο οι εξώσεις στον επαγγελματικό τομέα όσο και στην κατοικία, σε Έλληνες ενοίκους διαμερισμάτων οι οποίοι δεν μπορούν να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους.

Από την πλευρά τους, συνολικά οι ιδιοκτήτες ακινήτων δε διστάζουν πλέον να καταφύγουν σε άσκηση των δικαιωμάτων που τους παρέχει ο νόμος για την είσπραξη ληξιπρόθεσμων μισθωμάτων και κοινοχρήστων, ενώ στο «μέτωπο» των μισθωτών, όσοι είναι συνεπείς ασκούν μεγάλες πιέσεις για περαιτέρω μειώσεις, οι οποίες πάντως στις περισσότερες περιπτώσεις γίνονται δεκτές, έστω και για συγκεκριμένη χρονική διάρκεια, ώστε να περάσει η μπόρα.

Στο τρίμηνο
Ειδικά το τελευταίο τρίμηνο, όπως διαπιστώνεται από δικηγόρους και μεγάλες δικηγορικές εταιρείες, ουκ ολίγοι ιδιοκτήτες ακινήτων, ειδικά μάλιστα σε ακριβές περιοχές του Λεκανοπεδίου, προβαίνουν σε όλα τα μέσα που μπορούν να χρησιμοποιήσουν, προκειμένου να εισπράξουν ληξιπρόθεσμα μισθώματα και κοινόχρηστα από τους ενοικιαστές. Συνεπεία αυτού, δεκάδες εξώδικα κοινοποιούνται καθημερινά σε «δύστροπους» ενοικιαστές που αρνούνται να καταβάλουν τις οφειλές τους, ενώ παράλληλα μεγάλος αριθμός διαταγών απόδοσης μισθίου και διαταγών πληρωμής κατατίθενται στα δικαστήρια προκειμένου να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις των ιδιοκτητών.
Τα έξοδα, όμως, που καλείται να καταβάλει ο ιδιοκτήτης για να προβεί σε μία τέτοια διαδικασία είναι αρκετά σημαντικά, την ίδια στιγμή που κανείς δεν μπορεί να του εγγυηθεί μετά βεβαιότητας ότι εν τέλει θα εισπράξει τα οφειλόμενα μισθώματα, καθώς τις πιο πολλές φορές οι ενοικιαστές στερούνται περιουσιακών στοιχείων, με αποτέλεσμα να καθίσταται εξαιρετικά δυσχερής έως και αδύνατη η ικανοποίησή του. Πάντως, για το λόγο αυτό έχουν αυξηθεί και οι συμβιβασμοί μεταξύ ιδιοκτητών και ενοικιαστών, οι οποίοι συμφωνούν στην καταβολή ενός μικρότερου ποσού σε σχέση με τα χρωστούμενα.
Αυτό, πάντως, που επισημαίνουν τα στελέχη της αγοράς είναι ότι, στο σημείο που έχουν φθάσει τα πράγματα, πλέον καθίσταται επιτακτική η ανάγκη οι ιδιοκτήτες να προβούν σε επιπλέον μειώσεις των τιμών ενοικίασης, προκειμένου να μειώσουν και το ρίσκο.

Πώς διαμορφώνονται οι τιμές
Αναλυτικά ανά κατηγορία ακινήτων, η αγορά γραφείων της Αθήνας, λόγω της οικονομικής κρίσης, βιώνει μεγάλη ύφεση αφενός μεν λόγω της έλλειψης ζήτησης από ξένες εταιρείες, αφετέρου δε εξ αιτίας της στροφής των Ελλήνων επιχειρηματιών σε φθηνότερες λύσεις ενοικίασης κτηρίων, γεγονότα τα οποία αποτελούν τα κύρια χαρακτηριστικά των τελευταίων μηνών. Τα αποθέματα σε γραφειακούς χώρους όσο πάνε και αυξάνονται, σε αντίθεση με τη ζήτηση που είναι μειωμένη, με αποτέλεσμα να μην ευδοκιμούν εύκολα επιχειρηματικές πρωτοβουλίες.
Σε περιοχές όπως οι Λ. Συγγρού, Κηφισίας, Μεσογείων, Βουλιαγμένης παρατηρούνται εκατοντάδες ξενοίκιαστα γραφειακά κτήρια. Όσον αφορά το κέντρο της Αθήνας, κοντά στο Σύνταγμα, Λ. Βασιλίσσης Σοφίας, Κολωνάκι και πλησίον τού «Hilton» οι τιμές των ενοικίων, σύμφωνα με τα στοιχεία του δικτύου κτηματομεσιτικών γραφείων Ε-Real Estates, έχουν πέσει κατά 20%. Παράλληλα, παρατηρείται μετακίνηση των επιχειρήσεων από τους εμπορικούς δρόμους και τους δρόμους προβολής, σε εσωτερικούς δρόμους, αναζητώντας φθηνότερα ενοίκια και σε αρκετές περιπτώσεις μικρότερους γραφειακούς χώρους.
Στον τομέα των καταστημάτων, μεγάλη είναι πλέον η πτώση των ενοικίων στα ακριβά καταστήματα στις άλλοτε περιζήτητες αγορές της Ερμού, του Κολωνακίου και της λεωφόρου Κηφισίας, όπου οι τιμές διαμορφώνονται από 135 ευρώ ανά τ.μ. έως 210 ευρώ ανά τ.μ. σε εξαιρετικές περιπτώσεις, ενώ παράλληλα σταθεροποιήθηκαν οι τιμές στη μίσθωση των αποθηκών από 3,5 ευρώ ανά τ.μ. το μήνα έως έξι ευρώ ανά τ.μ. το μήνα.

Στα οικιστικά
Βουτιά πολλές φορές, αγγίζοντας και το 20%, καταγράφεται στα οικιστικά ακίνητα και συγκεκριμένα σε περιοχές όπως τα δυτικά και τα ανατολικά προάστια, όπου οι ιδιοκτήτες, προκειμένου να εξασφαλίσουν καλοπληρωτές μισθωτές για τα ακίνητά τους, προέβησαν σε μείωση από 15% έως 20%. Οι τιμές στα ανατολικά και δυτικά προάστια κυμαίνονται από πέντε ευρώ ανά τ.μ. έως και 7,5 ευρώ το τ.μ., σε αντίθεση με τα βόρεια προάστια στα οποία οι τιμές παρέμειναν σε υψηλότερα επίπεδα, με πτώση που δεν ξεπέρασε το 10% - 15%. Στις καλές και περιζήτητες περιοχές του κέντρου και ειδικότερα στο Κολωνάκι και στο Λυκαβηττό, οι τιμές υποχωρούν κατά 10%.
Στην πρωτεύουσα, παρά την οικονομική κρίση και την κατακόρυφη μείωση της ζήτησης, οι κατασκευαστές δε βιάζονται να ρίξουν τις τιμές με σκοπό να προσελκύσουν πελάτες, με αποτέλεσμα η υποχώρηση των τιμών να επιτυγχάνεται μετά από σκληρές διαπραγματεύσεις και των δύο πλευρών, ώστε η μείωση να αγγίξει τα επίπεδα του 15% - 20%.

souki@kerdos.gr

* ΑΡΘΡΟ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΚΕΡΔΟΣ