Η 27η Απριλίου του 2017 είναι η μέρα που θα τεθεί σε πλήρη εφαρμογή ο νέος νόμος περί συνεταιρισμών. Μια ημέρα νωρίτερα, στις 26 Απριλίου, ολοκληρώνεται η περίοδος που έχουν οι συνεταιρισμοί της χώρας να προσαρμοστούν στις διατάξεις του νέου νόμου περί συνεταιρισμών (ν. 4384/2016). Σύμφωνα με την ερμηνευτική εγκύκλιο που εξέδωσε το Υπουργείο για το νόμο, οι συνεταιριστικές οργανώσεις από το νόμο χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, σε αυτές που είχαν προχωρήσει στην προσαρμογή τους, σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου 4015 του 2011, και σε αυτές που δεν είχαν προσαρμοστεί (π.χ. ΕΑΣ Λέσβου).

Ο νόμος δίνει τη δυνατότητα προσαρμογής και συνέχισης της λειτουργίας σε όλες τις συνεταιριστικές οργανώσεις και επιχειρήσεις. Στη χειρότερη θέση όλων βρίσκεται η ΕΑΣ Λέσβου. Η περίπτωση μόνο με διασταλτική ερμηνεία του νέου νόμου μπορεί να καλυφθεί. Αυτό σημαίνει πως η ΕΑΣ Λέσβου μπορεί να συνεχίσει τη λειτουργία της μόνο αν υπάρχει η πολιτική βούληση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης.

Ειδικότερα, μέχρι τις 26 Απριλίου του 2017, θα πρέπει οι συνεταιριστικές οργανώσεις που είναι εγγεγραμμένες στο μητρώο του νόμου 4015 του 2011 να τροποποιήσουν τα καταστατικά τους, σύμφωνα με τις διατάξεις του νέου νόμου. Οι συνεταιρισμοί που λειτουργούν σε νησιά και σε ορεινές περιοχές και έχουν 20 μέλη και ετήσιο τζίρο 100.000 ευρώ δεν είναι υποχρεωμένοι να προσαρμοστούν στη διάταξη που προβλέπει ότι ο ελάχιστος αριθμός μελών κάθε συνεταιρισμού θα πρέπει να είναι 30 άτομα.

Τι λέει η εγκύκλιος

Οι συνεταιρισμοί που δεν είχαν προσαρμοστεί στις διατάξεις του νόμου 4015 του 2011 έχουν προθεσμία ενός έτους από την ψήφιση του νέου νόμου περί συνεταιρισμών για να προσαρμοστούν στις διατάξεις του. Ως μη προσαρμογή νοείται τόσο η μη υποβολή αίτησης ένταξης στο μητρώο όσο και η καταχώριση του συνεταιρισμού ως ανενεργού. Η διάταξη αυτή αποτελεί μια τελευταία ευκαιρία για τους πρωτοβάθμιους συνεταιρισμούς της Λέσβου (κι όλης της χώρας) να χαρακτηριστούν ενεργοί και να συνεχιστεί έτσι η λειτουργία τους. Αν δεν προσαρμοστούν στο πλαίσιο του νέου νόμου οι συνεταιρισμοί, θα οδηγηθούν σε λύση και εκκαθάριση, σύμφωνα με τις διατάξεις του νέου νόμου.

Οι Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών, οι Κεντρικές Συνεταιριστικές Ενώσεις και οι Κοινοπραξίες Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων του ν.2810/2000, που έχουν ήδη μετατραπεί σε αγροτικούς συνεταιρισμούς ή αγροτικές εταιρικές συμπράξεις, σύμφωνα με το ν.4015/2011, μπορούσαν να διενεργήσουν εκ νέου, και μέχρι τις 26 Ιουλίου 2016, οποιαδήποτε πράξη, είτε παρέλειψαν να διενεργήσουν είτε διενήργησαν πλημμελώς κατά τη διαδικασία συγχώνευσης ή μετατροπής τους. Στη διάταξη αυτή δεν μπορεί να υπαχθεί η ΕΑΣ Λέσβου, γιατί δεν έχει ολοκληρώσει τη μετατροπή της. Δεν είναι ευρύτερα γνωστό, αλλά η ΕΑΣ Λέσβου στη γενική συνέλευση του 2012 είχε λάβει απόφαση για μετατροπή της σε πρωτοβάθμιο συνεταιρισμό, μόνο που η διαδικασία μετατροπής αυτής δεν ολοκληρώθηκε ποτέ μέχρι σήμερα.

Η παραπάνω μεταβατική διάταξη αφορά τις συνεταιριστικές οργανώσεις (ΕΑΣ) που είχαν ολοκληρώσει τη διαδικασία μετατροπής και είτε διενέργησαν πλημμελώς κάποιες διαδικασίες είτε παρέλειψαν κάποιες από αυτές.

Οι Κεντρικές Συνεταιριστικές Ενώσεις (ΚΕΣΕ), που λειτουργούν κατά την έναρξη ισχύος του νέου νόμου, υποχρεούνται να μετατραπούν σε Κεντρικές Εταιρικές Αγροτικές Συμπράξεις (ΚΕΑΣ) ή Κεντρικοί Αγροτικοί Συνεταιρισμοί (ΚΑΣ) με απόφαση των Γενικών Συνελεύσεών τους μέχρι τις 26 Απριλίου 2017. Στην περίπτωση αυτή θα μπορούσε να υπαχθεί η ΕΑΣ Λέσβου, παρότι δεν είναι Κεντρική Συνεταιριστική Ένωση. Μόνο που για να υπαχθεί απαιτείται να εκδοθεί νέα ερμηνευτική εγκύκλιος από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Όπως αναφέραμε και πιο πάνω, η υπαγωγή της Ένωσης στη διάταξη αυτή απαιτεί διασταλτική ερμηνεία του νόμου, διότι θα πρέπει να χαρακτηριστεί ως λειτουργούσα συνεταιριστική οργάνωση κατά την ψήφιση του νόμου, τη στιγμή που δεν βρισκόταν σε λειτουργία καμία παραγωγική της δραστηριότητα κι επιπλέον το νομικό καθεστώς στο οποίο υπαγόταν ήταν αδιευκρίνιστο.

Στην πραγματικότητα, εκείνο που απαιτείται είναι πολιτική βούληση για να συνεχιστεί η λειτουργία της ΕΑΣ Λέσβου, κάτι που δεν είμαστε βέβαιοι ότι υπάρχει από τη στιγμή που τον έλεγχο της Ένωσης συνεχίζει να έχει το σημερινό Δ.Σ.