Πάνω από ένα χρόνο ταλαιπωρίας έχουν υποστεί εκατοντάδες βιοκαλλιεργητές της Λέσβου και της Λήμνου χωρίς ουσιαστικό λόγο. Η διετής καθυστέρηση πληρωμής των επιδοτήσεων που δικαιούνται οι βιοκαλλιεργητές της Λέσβου θα μπορούσε είναι μικρότερη κατά ένα χρόνο αν είχε αξιοποιηθεί έγγραφο του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης που καλεί τις Διευθύνσεις Αγροτικής Ανάπτυξης όλης της χώρας να τροποποιήσουν τις συμβάσεις των βιοκαλλιεργητών, ώστε αυτές να είναι σύμφωνες με τα στοιχεία που αναφέρονται στις αιτήσεις ενιαίας ενίσχυσης των παραγωγών. Φαίνεται ότι μεταξύ του υπουργείου και των τοπικών υπηρεσιών της Λέσβου είχε δημιουργηθεί μια διελκυστίνδα για το ποιος θα αλλάξει τις συμβάσεις, θύματα της οποίας είναι οι παραγωγοί.

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Καθ’ όλη τη διάρκεια του 2008, οι γεωπόνοι μελετητές, ο νομάρχης και η Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης ζητούσαν από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης να προχωρήσει στην τροποποίηση των συμβάσεων των βιοκαλλιεργητών, ώστε να λυθούν τα περισσότερα από τα προβλήματα που υπάρχουν και να πληρωθούν οι επιδοτήσεις. Στις 25 Φεβρουαρίου του 2008 οι μελετητές είχαν συνάντηση με τη Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης της νομαρχίας Λέσβου για τα προβλήματα στις πληρωμές των βιοκαλλιεργητών. Εκεί ζήτησαν να γίνει η τροποποίηση των συμβάσεων των παραγωγών. Μάλιστα, σε υπόμνημα με τα αιτήματα που κατέθεσαν στο νομάρχη, ζητούσαν να τεθεί το θέμα της αλλαγής των συμβάσεων στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου. Περίπου δύο εβδομάδες αργότερα έγινε συνάντηση αντιπροσωπίας από τη Λέσβο με το γενικό γραμματέα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, κ. Σκιαδά, στον οποίο τίθεται το ζήτημα, κι αυτός ως εκπρόσωπος της πολιτικής ηγεσίας κάνει δεκτό το αίτημα και ζητά από τις υπηρεσίες του υπουργείου να το εφαρμόσουν. Μια εβδομάδα αργότερα, στις 21 Μαρτίου, γίνεται γνωστό ότι οι υπηρεσίες του υπουργείου αρνούνται να προχωρήσουν σε αλλαγή των συμβάσεων κι έτσι η πολιτική δέσμευση που ανέλαβε ο κ. Σκιαδάς μένει κενή περιεχομένου.

Τι λέει ο νομάρχης
Τα προβλήματα με τις πληρωμές των βιοκαλλιεργητών συνεχίζονται και στις 10 Ιανουαρίου του 2009 ο νομάρχης, σε συνέντευξή του στο «Ε», δηλώνει: «Πράγματι έτσι είναι. Όμως η Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης είναι η μόνη που δε φταίει.
Κάναμε πολλές προσπάθειες γι’ αυτό το ζήτημα. Προσπαθήσαμε να αλλάξουμε τις συμβάσεις των βιοκαλλιεργητών. Ξέρετε ότι, αν και αυτό έγινε δεκτό από την πολιτική ηγεσία, δεν το δέχθηκαν οι υπηρεσιακοί παράγοντες. Αν γινόταν δεκτό αυτό, θα μας είχε λύσει πολλά προβλήματα. Να ξέρετε ότι έχουν γίνει τουλάχιστον 10 ταξίδια στην Αθήνα γι’ αυτό το ζήτημα, δικά μου, του πρώην αντινομάρχη του κ. Καλλονιάτη και υπηρεσιακών παραγόντων. Θεωρώ ότι πετύχαμε το καλύτερο που μπορούσαμε να πετύχουμε.
Πιστεύω ότι το επόμενο διάστημα, με βάση αυτά που ξέρω, θα πληρωθούν ακόμη 550 βιοκαλλιεργητές.»

Το έγγραφο το υπουργείου
Η εντύπωση ότι η αλλαγή των συμβάσεων έπρεπε να γίνει από το υπουργείο επικρατούσε και μεταξύ των μελετητών όλο αυτό το διάστημα. Όμως σήμερα το «Ε» αποκαλύπτει έγγραφο του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και του ΟΠΕΚΕΠΕ, το οποίο είχε σταλεί στις Διευθύνσεις Αγροτικής Ανάπτυξης όλης της χώρας, με το οποίο τις καλούσε να κάνουν αλλαγή των συμβάσεων από τις 7 Δεκεμβρίου του 2007, ώστε αυτά να είναι σύμφωνα με τις αιτήσεις ενιαίας ενίσχυσης.
Το ότι το έγγραφο αυτό έχει σταλεί σε όλες τις Διευθύνσεις Αγροτικής Ανάπτυξης μάς το επιβεβαίωσε ο αρμόδιος υπάλληλος του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Τι λέει το έγγραφο: «Καλούνται οι Διευθύνσεις Αγροτικής Ανάπτυξης να τροποποιήσουν τα στοιχεία των αγροτεμαχίων που αναγράφονται στα Σχέδια Περιβαλλοντικής Διαχείρισης ή τα Καλλιεργητικά Σχέδια, ώστε να συμφωνούν με τα στοιχεία που έχουν δηλωθεί στην οριστικοποιημένη αίτηση ενιαίας ενίσχυσης του έτους 2006 ή την προεκτυπωμένη του έτους 2007. Για τον σκοπό αυτό, οι ΕΑΣ θα παρέχουν στους δικαιούχους τα σχετικά αντίγραφα των αιτήσεων Ενιαίας Ενίσχυσης και στη συνέχεια αυτά θα υποβληθούν από τους δικαιούχους στις αρμόδιες Διευθύνσεις Αγροτικής Ανάπτυξης, προκειμένου να πραγματοποιηθούν οι αλλαγές των αντίστοιχων Σχεδίων Περιβαλλοντικής Διαχείρισης ή των Καλλιεργητικών Σχεδίων.»
Δηλαδή, ουσιαστικά, το υπουργείο και ο ΟΠΕΚΕΠΕ λένε στις Διευθύνσεις Αγροτικής Ανάπτυξης, όπου τα χωράφια των βιοκαλλιεργητών έχουν αποκλίσεις από τα χωράφια που είναι δηλωμένα στο ΟΣΔΕ, να προσαρμοστούν τα στα δεδομένα του ΟΣΔΕ.
Η ύπαρξη του εγγράφου αυτού, όπως προκύπτει από τα όσα αναφέρουμε παραπάνω, δεν ήταν γνωστή στη Λέσβο. Από τα όσα δήλωσε στο «Ε» ο νομάρχης τον Ιανουάριο του 2009, φαίνεται ότι ούτε ο ίδιος γνώριζε το έγγραφο αυτό, αν και είναι πολιτικός προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης.
Ένα χρόνο και τρεις μήνες το έγγραφο αυτό έμεινε κρυφό, όταν άλλες Διευθύνσεις της χώρας το χρησιμοποίησαν και άλλαξαν πολλές συμβάσεις παραγωγών δίνοντας λύσεις.
Από μια άλλη σκοπιά, με το έγγραφο αυτό το υπουργείο αποδέχεται ότι μπορεί να γίνει τροποποίηση συμβάσεων, αλλά αντί να κάνει το ίδιο τις τροποποιήσεις αναθέτει αυτή την ευθύνη στις Διευθύνσεις Αγροτικής Ανάπτυξης όλης της χώρας.


Τι έγινε στη Λέσβο
Στη Λέσβο όπου δεν ακολουθήθηκαν οι οδηγίες του υπουργείου και του ΟΠΕΚΕΠΕ, έγιναν αλλαγές στις συμβάσεις αλλά όχι αυτές που το υπουργείο πρότεινε. Αυτό προκύπτει από το ότι ποτέ δε ζητήθηκε από τους παραγωγούς να προσκομίσουν τις αιτήσεις ενιαίας ενίσχυσης. Όπως αποδείχθηκε στην πράξη, η διαδικασία που ακολουθήθηκε στη Λέσβο ήταν εξαιρετικά χρονοβόρα και μάλιστα έγινε μόνο κάτω από την πίεση των μελετητών και των τοπικών μέσων ενημέρωσης που παρακολουθούν το ζήτημα. Έτσι, όταν στις άλλες περιοχές της χώρας πληρώνονται οι επιδοτήσεις του 2007, στη Λέσβο και τη Λήμνο έχουμε εκατοντάδες απλήρωτους παραγωγούς από το 2006.
Τα ερωτήματα που προκύπτουν από αυτή την υπόθεση είναι πάρα πολλά:
- Γιατί δεν ενημερώθηκε ο νομάρχης για την ύπαρξη του εγγράφου αυτού - ή μήπως είχε ενημερωθεί και το αγνόησε;
- Γιατί δεν ενημερώθηκαν οι ενδιαφερόμενοι παραγωγοί, ώστε να δοθούν λύσεις στις περιπτώσεις που αυτό ήταν δυνατό.
- Γιατί τα στελέχη της Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης συνέχιζαν να ζητούν η αλλαγή των συμβάσεων των βιοκαλλιεργητών να γίνει από το υπουργείο και από τον ΟΠΕΚΕΠΕ κι όχι από τους ίδιους.
Σε επικοινωνία που είχαμε χθες με την προϊσταμένη της Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης της νομαρχίας, κ. Χρυσούλα Τζαννή, ζητήσαμε εξηγήσεις για το έγγραφο του υπουργείου. Μας είπε μόνο ότι το θέμα δεν είναι τόσο απλό και μας παρέπεμψε στην αρμόδια υπάλληλο της υπηρεσίας, την κ. Καλλιόπη Μαντού. Σε επικοινωνία που είχαμε με την κ. Μαντού αρνήθηκε να μας κάνει οποιαδήποτε δήλωση, ενώ είπε ότι θα ενημερώσει σχετικά την προϊσταμένη της υπηρεσίας, από την οποία στη συνέχεια θα μπορέσουμε να ενημερωθούμε κι εμείς.