Κλειστός από χτες ο περιφερειακός δρόμος του Κάστρου της Μυτιλήνης, για την ολοκλήρωση εργασιών αναστήλωσης

Κλειστός είναι από χτες ο δρόμος περιμετρικά του Κάστρου της Μυτιλήνης, λόγω των έργων αποκατάστασης του μνημείου που πραγματοποιεί η 14η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. Η υπηρεσία ξεκίνησε αυτή την εβδομάδα τις εργασίες στο βόρειο τμήμα τού Χαμάμ του Κάτω Κάστρου, τις οποίες πρόκειται να συνδυάσει και με μια σειρά από ανασκαφές στο συγκεκριμένο τμήμα του τείχους. Οπότε και η δίοδος των οχημάτων και των πεζών έχει διακοπεί αναγκαστικά, για λόγους ασφαλείας.

Έχει περάσει ήδη ένας χρόνος από την έναρξη των εργασιών αναστήλωσης και συνολικής ανάδειξης του Κάστρου της Μυτιλήνης, έργο που έχει ενταχθεί στο ΕΣΠΑ 2007 - 2013 με συνολικό προϋπολογισμό 2,3 εκατ. ευρώ.
Πέρα από τις εργασίες που πραγματοποιούνται στον Τεκέ, τις Κρύπτες και το τείχος του Μεσαίου Κάστρου και οι οποίες συνεχίζονται κανονικά, προβλέπεται και η αποκατάσταση των τριών Οικιών και του Χαμάμ, που βρίσκονται στην περιοχή του Κάτω Κάστρου, από την οποία και διέρχεται ο περιφερειακός δρόμος του μνημείου.

Ανασκαφές στα τείχη
Μέσα στο διάστημα των μηνών που προηγήθηκαν, πραγματοποιήθηκαν επεμβάσεις στις τρεις πλευρές τού Χαμάμ, χωρίς η 14η ΕΒΑ να έχει καταπιαστεί καθόλου με τη βόρεια πλευρά του (η οποία και καταστράφηκε πριν από κάποια χρόνια, μετά από πρόσκρουση νταλικών επάνω της), αφού ακριβώς μπροστά της περνά ο δρόμος.
Με το χτεσινό κλείσιμο της οδού στο ύψος της Φυκιότρυπας (όπου είναι ακόμη δυνατή η αναστροφή των οχημάτων), ανοίγει ο «δρόμος» για την ολοκλήρωση των εργασιών στο συγκεκριμένο τμήμα του Κάστρου.
Σύμφωνα με την προϊσταμένη της υπηρεσίας, Χριστιάνα Λούπου, παράλληλα με τις εργασίες ανάκτησης και στερέωσης που θα γίνουν στο Χαμάμ και στις τρεις Οικίες, μέσα στους μήνες που θα ακολουθήσουν θα πραγματοποιηθούν επίσης ανασκαφές στα σημεία όπου τη δεκαετία τού ’60 ο Δήμος Μυτιλήνης κατέστρεψε τα δύο τείχη του Κάστρου, προκειμένου να γίνει η διάνοιξη του δρόμου. Τα τμήματα αυτά είναι η Ανατολική Πύλη και το μεταπύργιο διάστημα δίπλα στη Δυτική Πύλη, όπου υπήρχε και ο οικισμός. Σχετική απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία έδινε εντολή για την υλοποίηση των συγκεκριμένων εργασιών, υπάρχει άλλωστε, σύμφωνα με την κ. Λούπου, ήδη από το 1987.
«Με τις ανασκαφικές εργασίες που θα πραγματοποιήσουμε, περιμένουμε να βρούμε τα τείχη, τη διάταξή τους και τον τρόπο που έμπαινε κανείς στο Κάτω Κάστρο πριν γίνει το μπάζωμα για το δρόμο. Υπάρχει μεν φωτογραφία του Χουτζαίου από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα, που δείχνει το πώς ήταν η είσοδος τότε, ωστόσο χρειάζεται να κάνουμε και τις αρχαιολογικές εργασίες, προκειμένου να χρονολογηθούν τα συγκεκριμένα τμήματα», εξηγεί η ίδια.

Απρόβλεπτος ο χρόνος
Ο αποκλεισμός της διέλευσης από την περιφερειακή οδό του Κάστρου δημιουργεί, ωστόσο, πρόβλημα επιβάρυνσης της οδού Μικράς Ασίας, αφού πλέον το σύνολο των οχημάτων θα πρέπει να κινηθεί μέσω αυτής.
Σχετικά με το ζήτημα αυτό, η κ. Λούπου, που επανειλημμένως στο παρελθόν έχει τονίσει την επιβάρυνση που προκαλεί στο ίδιο το μνημείο η διέλευση βαρέων οχημάτων από την περιφερειακή οδό του, εκφράζει ελπίδες πως το χρονικό διάστημα που θα χρειαστεί για την ολοκλήρωση των εργασιών αναστήλωσης και ανασκαφής, θα είναι σύντομο. Προσθέτει, πάντως, πως η διαδικασία είναι παράλληλα και μη προβλέψιμη.
«Εμείς αξιοποιούμε όλο το προσωπικό μας, προκειμένου να τελειώσουμε το συντομότερο δυνατόν», εξηγεί. «Ωστόσο, δεν ξέρεις ποτέ τι θα αποδώσει μια ανασκαφή. Αυτό που ελπίζουμε είναι να μη μας “μπλοκάρει” στο χρονοδιάγραμμα των εργασιών.»
Οι εργασίες προβλέπεται να έχουν ολοκληρωθεί στο σύνολό τους για ολόκληρο το Κάστρο της Μυτιλήνης έως και το Δεκέμβριο του 2012.


Πρόταση της προϊσταμένης της 14ης ΕΒΑ για επαναλειτουργία τού Τσαρσί Χαμάμ
«Να ανοίξει για τον κόσμο»

Μετά την ολοκλήρωση του ΕΣΠΑ, μέσα στα σχέδια της 14ης ΕΒΑ είναι η αξιοποίηση του Χαμάμ του Κάτω Κάστρου ως επισκέψιμου μνημείου, που θα μπορεί να λειτουργεί ως Μουσείο Θερμαλισμού για το κοινό. Ελλείψει ωστόσο ενός πραγματικού και εν λειτουργία χαμάμ στην πόλη της Μυτιλήνης, η προϊσταμένη, Χριστιάνα Λούπου, εξέθεσε χτες στο «Ε» την πρόθεση της υπηρεσίας να στηρίξει όποια προσπάθεια καταβληθεί για αξιοποίηση του Τσαρσί Χαμάμ και πάλι.

Όπως εξηγεί η ίδια, το σημαντικό αυτό μνημείο της εποχής της οθωμανικής επικυριαρχίας στη Λέσβο, που βρίσκεται στο κέντρο της Μυτιλήνης και ανήκει στο Υπουργείο Πολιτισμού, βρίσκεται σε τέτοια κατάσταση, που εύκολα μπορεί να επιτρέψει την επαναλειτουργία του ως χαμάμ, αφού όλες οι προσβάσεις και τα δίκτυα έχουν παραμείνει ανέπαφα και αυτό που χρειάζεται είναι μόνο να γίνουν οι απαραίτητες συνδέσεις και άλλες μικροεπεμβάσεις. Η ίδια τονίζει, μάλιστα, πως κάτι τέτοιο θα συνέβαλλε στην ανάδειξη της Μυτιλήνης σε τουριστικό προορισμό, μέσω και της σύνδεσης του μνημείου με τα υπόλοιπα μνημεία της ευρύτερης περιοχής στο πλαίσιο του έργου της ενοποίησης των αρχαιολογικών χώρων της πόλης.
«Η επαναλειτουργία τού Χαμάμ του Κάτω Κάστρου ως κάτι πέρα από επισκέψιμο χώρο, είναι ένα μακρόπνοο σενάριο και θα μπορούσε να αφορά μόνο τη λειτουργία του ως μικρού, ιδιωτικού χαμάμ», αναφέρει η κ. Λούπου. «Ωστόσο, το Υπουργείο Πολιτισμού δεν έχει αντίρρηση για τη λειτουργία τού Τσαρσί Χαμάμ, αφού το έχουμε ήδη συζητήσει με τη γενική γραμματέα, Λίνα Μενδώνη. Αυτό που μένει, είναι να βρεθεί ο φορέας που θα το λειτουργήσει. Είτε αυτός είναι ο Δήμος Λέσβου είτε κάποιος ιδιώτης, εμείς θα τον υποστηρίξουμε, προκειμένου να το αναλάβει.»