Η οικολογική κρίση και κοινωνική οικολογία!

01/07/2012 - 05:56
Οι οικολογικές καταστροφές από τον άνθρωπο χάνονται στο βάθος του χρόνου. Η ερήμωση π.χ. στις περιοχές των πολιτισμών της Βαβυλωνίας, οφείλεται στους λάθος τρόπους άρδευσης που χρησιμοποίησαν οι αγρότες της εποχής.
Οι οικολογικές καταστροφές από τον άνθρωπο χάνονται στο βάθος του χρόνου. Η ερήμωση π.χ. στις περιοχές των πολιτισμών της Βαβυλωνίας, οφείλεται στους λάθος τρόπους άρδευσης που χρησιμοποίησαν οι αγρότες της εποχής. Η σημερινή οικολογική κρίση είναι το αποτέλεσμα της αλόγιστης εκμετάλλευσης του φυσικού περιβάλλοντος με τις δυνατότητες που απέκτησε ο άνθρωπος μετά από τη βιομηχανική επανάσταση. Δεν μπορεί να συγκριθεί με προηγούμενες καταστροφές, γιατί τα μεγέθη παρέμβασης και μόλυνσης είναι δυσανάλογα σε σύγκριση με άλλες τέτοιες του παρελθόντος...
Καμμία σχέση δε θα έχει ο τρόπος ζωής στον αιώνα που πέρασε σε σχέση με το μέλλον που έχουμε μπροστά μας. Μόλυνση, εξαφάνιση της βιοποικιλότητας και αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας δημιουργούν ένα εφιαλτικό τοπίο, το οποίο βρίσκαμε ίσως μόνο σε σενάρια επιστημονικής φαντασίας. Δεν υπάρχουν και πολλές αισιόδοξες προβλέψεις, αντίθετα οι απόψεις που αμφισβητούν αυτές τις εξελίξεις είναι λιγότερο πειστικές από το ότι η Γη είναι επίπεδη! Στο ζήτημα της οικολογίας ούτε η υπήρξασα Σοβιετική Ένωση, ούτε βέβαια οι δυτικές οικονομίες κατάφεραν να εφαρμόσουν ένα μοντέλο ανάπτυξης αειφόρο και φιλικό προς το περιβάλλον. Το περιβάλλον μέχρι πρόσφατα έπαιζε ένα δευτερεύοντα ρόλο στη μελέτη ενός αναπτυξιακού σχεδίου. Μπορεί ο πατέρας της οικολογίας Humboldt για πολλούς να έκανε τις πρώτες αναφορές του στη σχέση οργανισμών και περιβάλλοντος γύρω στο 1800, αλλά χρειάστηκε να φτάσουμε στο 1971 (έκθεση της Unesco για το περιβάλλον) για να τεθεί το ζήτημα της οικολογίας επίσημα ως μείζον και επιτακτικό, σε πλανητικό και θεσμικό επίπεδο για την ποιότητα ζωής των επόμενων γενιών...

Ο Murray Bookchin, από τους πρωτοπόρους του οικολογικού κινήματος, από τη δεκαετία τού ‘60 ανέπτυξε την έννοια της κοινωνικής οικολογίας και αναζήτησε τα αίτια της οικολογικής κρίσης στο κοινωνικό πεδίο και συγκεκριμένα στις εξουσιαστικές σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων. «Η ιδέα ότι ο άνθρωπος πρέπει να εξουσιάζει τη φύση πηγάζει κατ’ ευθείαν από την κυριαρχία ανθρώπου σε άνθρωπο... Αλλά χρειάστηκε η οργανική συγγένεια της κοινότητας... να διαλυθεί σε οικονομικές σχέσεις για να υποβιβαστεί ο ίδιος ο πλανήτης σε μια πηγή εκμετάλλευσης. Αυτή η ροπή με διάρκεια αιώνων βρίσκει την πιο επιδεινωμένη της μορφή στο σύγχρονο καπιταλισμό. Εξ αιτίας της έμφυτης ανταγωνιστικής του φύσης, η αστική κοινωνία όχι μόνο θέτει τους ανθρώπους σε αντιπαράθεση μεταξύ τους, αλλά θέτει την ανθρωπότητα σε αντιπαράθεση με το φυσικό κόσμο. Όπως οι άνθρωποι μετατρέπονται σε εμπορεύματα, έτσι και κάθε πλευρά της φύσης μετατρέπεται σε εμπόρευμα, μια πηγή χρήσιμη για ανεξέλεγκτη εμπορική και κατασκευαστική χρήση. Η λεηλασία του ανθρώπινου πνεύματος από το χώρο της αγοράς συγκρίνεται με τη λεηλασία της γης από το κεφάλαιο.»
Η ιεραρχία που έχουμε συνηθίσει να λέμε ότι υπάρχει στη φύση είναι θεσμικό και κοινωνικό φαινόμενο και όχι βιολογικό. Ο Bookchin θεωρεί ότι η οικολογική κρίση που βιώνουμε οφείλεται σε κοινωνικές αιτίες. Αυτές οι κοινωνικές αιτίες δεν είναι ούτε η τεχνολογική ανάπτυξη, ούτε ο υπερπληθυσμός: είναι οι μηχανισμοί, που παράγουν τα κοινωνικά προβλήματα και που εντοπίζονται στις οικονομικές δομές και τις κρατούσες πολιτικές ιδεολογίες.

Για να επιλυθούν τα οικολογικά προβλήματα, είναι απαραίτητο να αντιμετωπιστούν και να λυθούν τα εσωτερικά προβλήματα της κοινωνίας. Η καταστροφή των δασών του Αμαζονίου π.χ., είναι αποτέλεσμα του ίδιου μηχανισμού που δημιουργεί το κοινωνικό πρόβλημα του ρατσισμού, του σεξισμού κ.λπ....
Επομένως, για να ξεπεραστεί η οικολογική κρίση, πρέπει να ξεπεραστεί πρώτα η κοινωνική κρίση! Ο Bookchin στο πρόταγμά του περί κομμουναλισμού υποστηρίζει τη δημιουργία αυτοδιοικούμενων κοινοτήτων στις οποίες οι παραδοσιακές ιεραρχικές δομές αντικαθίστανται με μια ελεύθερη συμβίωση ανθρώπων, όπου οι αποφάσεις για τα κοινά παίρνονται σε μια πρόσωπο με πρόσωπο ανταλλαγή δημιουργικών ιδεών και επιχειρημάτων, μέσα από διαδικασίες άμεσης δημοκρατίας. Στόχος του συστήματος είναι να δημιουργήσει μια δημοτική οικονομία χωρίς ατομική ιδιοκτησία, ιδιωτικές επιχειρήσεις ή συνεταιρισμούς και κοινοπραξίες. Οι εργαζόμενοι των διάφορων ειδικοτήτων δε θα είναι εργάτες με ιεραρχική δομή, αλλά πολίτες που εισφέρουν ο καθένας συμπληρωματικά τα προσόντα του και την ειδίκευσή του στο κοινό εγχείρημα. Δεν πρόκειται φυσικά για μια κοινωνία «αφθονίας» και «καταναλωτικών» αγαθών, αλλά για έναν ποιοτικό τρόπο ζωής, όπου τα αγαθά θα αποκτώνται ανάλογα με τις δυνατότητες του καθενός, μέσα από τη συνεισφορά στα κοινά, η οποία θα εξασφαλίζει όλα όσα χρειάζονται για να καλυφθούν οι πραγματικές ανθρώπινες ανάγκες... Μέσα από το λάκκο των λεόντων,

... ο Δανιήλ.

Γενική Ροή Ειδήσεων

PROUDLY POWERED BY CJ web | Copyright © 2017 {emprosnet.gr}
Made with love and a lot of coffee by CJ web, Creative web Journey