ΑΥΤΟΨΙΑ ΤΟΥ «Ε» ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΗΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ. «Παγωνιά» φέρνει στην αγορά η οικονομική κρίση. Περικοπές από τους καταναλωτές ακόμη και στα βασικά αγαθά. Όταν το εισόδημα περιορίζεται και το ψωμί γίνεται… είδος πολυτελείας.
Περικοπές από τους καταναλωτές ακόμη και στα βασικά αγαθά
Όταν το εισόδημα περιορίζεται και το ψωμί γίνεται… είδος πολυτελείας
«Παγωνιά» φέρνει στην αγορά η οικονομική κρίση, καθώς οι καταναλωτές βλέπουν τα εισοδήματά τους να περιορίζονται δραματικά και τα «χαράτσια» να τινάζουν στον αέρα τον οικογενειακό προϋπολογισμό. Έτσι, αναγκάζονται να κάνουν περικοπές ακόμη και στα καθημερινά ψώνια, μετρούν τα τρόφιμα… με βάση τα χρήματα που έχουν τσέπη τους, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις προτιμούν να αγοράσουν φθηνότερα και χαμηλότερης ποιότητας είδη, ή ακόμη και να τα γράφουν στο τεφτέρι, που επέστρεψε στα μαγαζιά, όταν τα χρήματα που έχουν δεν τους φθάνουν.
«Ο κόσμος πλέον δεν ψωνίζει όπως ψώνιζε», μας λέει ο κ. Παναγιώτης Κουμλέλλης, ιδιοκτήτης μανάβικου στις Κολώνες. «Ψωνίζουν λίγα πράγματα, τα απολύτως απαραίτητα. Δηλαδή μια πελάτισσα που μπορεί ν’ αγόραζε παλιότερα δυο κιλά ντομάτες, τώρα θα πάρει μετρημένες τέσσερις ή πέντε ντομάτες. Συνεχίζουν να ψάχνουν την ποιότητα, όμως αγοράζουν λιγότερα», τονίζει ο ίδιος.
«Είναι διστακτικός ο κόσμος πλέον. Παλιά αγόραζε με περισσότερη άνεση. Τώρα έχουν μειώσει τις ποσότητες. Παίρνουν ίσα-ίσα αυτά που θα καταναλώσουν και αυτό έχει επηρεάσει τον τζίρο μας σε πολύ μεγάλο ποσοστό, που φθάνει και το 80%. Όσο μπορούμε μειώνουμε τις τιμές και προσέχουμε την ποιότητα», μας λέει ο κ. Θεόφραστος Αλεξέλλης, ιδιοκτήτης άλλου μανάβικου στην Κουμιδιά. Ο ίδιος αναφέρει ότι υπάρχουν και πελάτες που προτιμούν να πάρουν δεύτερης ποιότητας είδη προκειμένου να τα πληρώσουν φθηνότερα.
Αγοράζουν… χθεσινό ψωμί!
«Περικοπές», όμως, κάνουν οι καταναλωτές ακόμη και στο βασικό αγαθό που είναι το ψωμί, ένα είδος που δε λείπει ποτέ από το καθημερινό ελληνικό τραπέζι. «Πολλές φορές πλέον φτιάχνουμε εμείς το ψωμί, στο σπίτι μας. Δε μας περισσεύουν ούτε για αυτό. Και αυτό πλέον γίνεται είδος πολυτελείας», μας λέει μια γυναίκα που μόλις έχει ψωνίσει ένα καρβελάκι από φούρνο της Κουμιδιάς. Όπως μας λέει ο φούρναρης κ. Ηλίας Βύρας, ο κόσμος πλέον έχει περιορίσει ακόμη και το ψωμί, αφού αγοράζουν λίγες ημέρες την εβδομάδα και τις περισσότερες το φτιάχνουν στο σπίτι. «Έχει πελάτες που ζητάνε ακόμη και μισό καρβελάκι. Αναγκαζόμαστε να το κόβουμε για να το πουλήσουμε, ενώ έχει συμβεί να μας ζητήσουν ν’ αγοράσουν χθεσινό ψωμί για να το πάρουν φθηνότερα!», τονίζει ο ίδιος.
Ο κ. Βύρας πουλάει τυρόπιτα για ένα μόνο ευρώ. Η τυρόπιτα που έφτιαχνε ο ίδιος και κόστιζε 1,50 ευρώ δεν πουλιόταν, αφού οι πελάτες ζητούσαν φθηνότερη. «Πουλάω έτοιμη τυρόπιτα πλέον, γιατί 1,50 ευρώ φαινόταν ακριβή, και δε με συνέφερε να κατεβάσω και άλλο την τιμή. Ενδιαφέρονται ν’ αγοράζουν φθηνά», τονίζει ο ίδιος.
Λιγότερα προϊόντα ψωνίζουν πλέον οι καταναλωτές. Μερικές φορές δεν έχουν και να τα πληρώσουν!
«… με σκυφτό το κεφάλι»
«Ο κόσμος μπαίνει πλέον στο μαγαζί με σκυφτό το κεφάλι. Τους απασχολούν τα οικονομικά και σκέφτονται ακόμη και το ψωμί που θ’ αγοράσουν», λέει από την πλευρά του ο ιδιοκτήτης του αρτοποιείου-ζαχαροπλαστείου στις Κολώνες κ. Κίμωνας Σαξώνης. Ο ίδιος, πάντως, τονίζει ότι αν και οι πελάτες έχουν περιορίσει τις ποσότητες, δεν έχει μειωθεί η κίνηση στο μαγαζί του, αντίθετα έχει αυξηθεί. «Έχουν περιορίσει τις αγορές τους, όμως από την άλλη μεριά φροντίσαμε να κρατήσουμε χαμηλά τις τιμές και να διατηρήσουμε ψηλά την ποιότητα, γι’ αυτό και βλέπουμε ότι η κίνηση στο μαγαζί έχει αυξηθεί, μπορώ να πω και σε ποσοστό 50%», λέει ο ίδιος χαρακτηριστικά. Ο ίδιος αντικρίζει καθημερινά το πρόσωπο της φτώχειας στο μαγαζί του, όταν άνθρωποι που βιώνουν σε συνθήκες απόλυτης ανέχειας δεν έχουν χρήματα ούτε για ένα καρβέλι ψωμί. «Όπου μπορώ βοηθάω. Άνθρωποι είμαστε, δεν μπορούμε να γυρνάμε το πρόσωπο όταν βλέπουμε άλλους να υποφέρουν. Υπάρχει μια οικογένεια με τον πατέρα ανάπηρο, δυο παιδιά και η γυναίκα που δεν ξέρει ποιον να πρωτοφροντίσει. Δεν έχουν ούτε ρεύμα στο σπίτι που ζουν. Εγώ τους δίνω καθημερινά ψωμί δωρεάν και τα Σαββατοκύριακα κουλούρια και γλυκά για τα παιδιά. Όλοι μπορούμε να κάνουμε κάτι, όπως μπορεί ο καθένας για να βοηθήσει», λέει ο κ. Σαξώνης.
Πίσω στα «τεφτέρια»
Στο παραδοσιακό παντοπωλείο του κ. Παναγιώτη Σκοπελίτη, στην καρδιά της Ερμού, οι πελάτες συνωστίζονται για ν’ αγοράσουν λίγα όσπρια χύμα, ένα παστό, αλλά και τα απολύτως απαραίτητα. Η κρίση δείχνει να έχει οδηγήσει τους καταναλωτές στα παντοπωλεία της γειτονιάς, όπου η προσωπική γνωριμία με τον μπακάλη παίζει το ρόλο της. Τα παζάρια δίνουν και παίρνουν, ενώ έχει επιστρέψει και το βερεσέ στα ψώνια.
Όπως μας λέει ο ίδιος, ο κόσμος δεν έχει σταματήσει να ψωνίζει, όμως έχει περιορίσει τις ποσότητες. «Ψωνίζουν τα καθημερινά τους πλέον. Δεν αγοράζουν ποσότητες», τονίζει χαρακτηριστικά. Εδώ και ένα χρόνο, όμως, τα τεφτέρια έχουν «πάρει φωτιά», αφού έχει αυξηθεί ο αριθμός εκείνων που ψωνίζουν βερεσέ. «Δυο τεφτέρια έχουμε γεμάτα. Αναγκαζόμαστε να πουλάμε και εμείς έτσι όταν βλέπουμε πελάτες μας, που μέχρι τώρα ήταν τυπικοί, να μην έχουν χρήματα για ν’ αγοράσουν πλέον τ’ απαραίτητα και να πληρώνουν με δόσεις. Έχουμε βέβαια και καινούργιους πελάτες που αγοράζουν βερεσέ, όμως αρκετοί είναι οι παλιοί που τώρα δεν μπορούν να πληρώσουν. Έχουμε πελάτη που οφείλει 380 ευρώ σε τρόφιμα από τον περασμένο Απρίλιο. Είναι ένας άνεργος άνθρωπος με παιδί, μπορούμε σ’ αυτόν τον άνθρωπο να στερήσουμε τα τρόφιμα για το σπίτι;», λέει ο ίδιος.
«Τα κουκιά πλέον είναι μετρημένα. Μόνο τρόφιμα μπορούμε πλέον ν’ αγοράσουμε, και αυτά περιορισμένα. Μας έχουν κόψει τα πάντα, θα φθάσουμε να κόψουμε και το φαγητό», μας λέει ένας συνταξιούχος που αγοράζει όσπρια για το σπίτι.
«Μαχαίρι» στο κρέας…
Κρέας με πίστωση έχουν φθάσει να διαθέτουν και τα κρεοπωλεία, αφού μέσα στην οικονομική κρίση το κρέας μοιάζει… πολυτέλεια. Ο κ. Κώστας Πατέστος, πρόεδρος των Κρεοπωλών Μυτιλήνης, που διατηρεί κατάστημα στην Κουμιδιά, λέει στο «Ε»: «Σε γενικές γραμμές ο κόσμος έχει περιορίσει τις ποσότητες, υπάρχουν όμως και εκείνοι που ζητάνε ν’ αγοράσουν φθηνό κρέας ή ακόμη ζητάνε ν’ αγοράσουν βερεσέ. Παλιότερα ο κόσμος ψώνιζε κρέας, και ας περίσσευε. Τώρα ψωνίζουν ίσα-ίσα για να καλύψουν τις ανάγκες τους. Υπάρχει, δηλαδή, μια μείωση της τάξεως του 10% στη δουλειά μας από αυτή την άποψη. Ουσιαστικά δηλαδή, δεν αγοράζουν πλέον οι πελάτες αυτό που θα πετάξουν. Στη μεγάλη πλειοψηφία τους δε στερούνται το κρέας τους. Έπαιρναν πριν 1,5 κιλό κρέας και το μισό κιλό το πετούσαν στο σκύλο. Δεν υπάρχει πλέον υπερκατανάλωση και σπατάλη», τονίζει ο ίδιος.
Ο Σπύρος και η Ελπίδα. Δεν επιστρέφουν στην πατρίδα τους. «Εδώ είναι πια ο τόπος μας», λένε
Ο Σπύρος και η Ελπίδα
«Αυτό που ζούμε τώρα στην Ελλάδα, το έχουμε ξαναζήσει όταν ήμασταν παιδιά στην Αλβανία», λένε στο «Ε» ο Σπύρος και η Ελπίδα Tajaja. «Μεγαλώσαμε όμως εδώ, εδώ παντρευτήκαμε, κάναμε παιδιά, εδώ είναι το σπίτι μας, δε θα εγκαταλείψουμε τον τόπο μας στα δύσκολα, θα μείνουμε και θα παλέψουμε», λένε οι ίδιοι. Ο Σπύρος και η Ελπίδα λειτουργούν ένα κρεοπωλείο στις Κολώνες. Παρά την κρίση, ο κόσμος, όπως λένε, τους στηρίζει. «Το εκτιμάμε πάρα πολύ που ο κόσμος μάς στηρίζει, είναι καλοί άνθρωποι, με ψυχή και καρδιά. Όταν προσέχεις τον πελάτη, σε προσέχει και εκείνος», λέει η Ελπίδα. Είχαν την ατυχία να ζήσουν για δεύτερη φορά μέσα στη δίνη οικονομική κρίσης. Την πρώτη φορά, η κρίση στην Αλβανία τούς έκανε να ξεριζωθούν από την πατρίδα τους και ν’ αναζητήσουν την τύχη τους στη χώρα μας. Τώρα όμως, όπως λένε, η κρίση δεν τους τρομάζει πλέον και δε θα φύγουν από τον τόπο τους. «Τα πράγματα είναι κάπως καλύτερα τώρα στην Αλβανία και θα μπορούσαμε να γυρίσουμε εκεί, όμως εδώ γεννήθηκαν τα παιδιά μας, πηγαίνουν σχολείο, εδώ έχουμε το σπίτι μας, τους φίλους τους. Έχουμε δεθεί με τον τόπο αυτό και εδώ θα μείνουμε ακόμη και μέσα στη φτώχεια», λέει η Ελπίδα. Στη χώρα της το όνομά της είναι Spresa, που σημαίνει στα ελληνικά «ελπίδα». «Ελπίδα» τη φωνάζουν όλοι στην Ελλάδα και αυτό είναι πλέον, όπως λέει, το όνομά της. Με χαμόγελο, και εκείνη και ο σύζυγός της, αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες και με πολλή ελπίδα ότι όλα θα φτιάξουν και πάλι.
Η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει την κίνηση στο κρεοπωλείο τους, προσπαθούν όμως με την ποιότητα και με καλές τιμές να διατηρήσουν την πελατεία τους.
«Παλιά ψώνιζαν και έλεγαν “ας βρίσκεται”. Τώρα όμως αγοράζουν κιμά για 10 ευρώ ή αν τους κόψεις κρέας και βγει μερικά γραμμάρια, ζητάνε να το αφαιρέσεις, ενώ παλιότερα έλεγαν να το αφήσουμε παραπάνω. Κάνουν το “κουμάντο” τους με βάση αυτά που έχουν στην τσέπη τους, για να τους φθάσουν τα χρήματα ν’ αγοράσουν και τα υπόλοιπα ψώνια τους. Προσέχουν όμως την ποιότητα. Μπορεί ν’ αγοράσουν πιο λίγο κρέας, ίσα-ίσα για να φθάσει για όλους στην οικογένεια, όμως δε θέλουν κάτι που δε θα είναι καλό ποιοτικά», αναφέρει ο Σπύρος.