Ημερίδα με θέμα «Πράσινη Ανάπτυξη: Η διέξοδος από την κρίση» πραγματοποιήθηκε προχθές Δευτέρα 4 Μαΐου, στο κινηματοθέατρο «Αρίων» της Μυτιλήνης, διοργανωμένη από το Ινστιτούτο Στρατηγικών και Αναπτυξιακών Μελετών (ΙΣΤΑΜΕ) «Ανδρέας Παπανδρέου». Τα θέματα που συζητήθηκαν αφορούσαν, μεταξύ άλλων, τη δυνατότητα ενός άλλου μοντέλου ανάπτυξης, αλλά και ευκαιρίες για έξοδο από την κρίση με χρήση της Πράσινης Ανάπτυξης, ειδικά με βάση τις ιδιαιτερότητες που εμφανίζει η Ελλάδα μέσα στο ευρύτερο ευρωπαϊκό πλαίσιο.

Επρόκειτο για τη δεύτερη εκδήλωση - με πρώτη αυτή στην Πτολεμαΐδα - της περιοδείας που πραγματοποιείται από το ΠΑΣΟΚ, στα πλαίσια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης πάνω στο ζήτημα της πράσινης ανάπτυξης και της πράσινης οικονομίας.
Προσκεκλημένοι ομιλητές στην ημερίδα ήταν ο καθηγητής κ. Ανδρέας Ανδρεόπουλος, ο οποίος αντικαθιστούσε τον κ. Γιάννη Μανιάτη, βουλευτή του ΠΑΣΟΚ και μέλος του διοικητικού συμβουλίου του ΙΣΤΑΜΕ που, λόγω υποχρεώσεων, δεν κατάφερε να παραβρεθεί στην ημερίδα, ο χημικός περιβαλλοντολόγος, μελετητής - σύμβουλος Περιβάλλοντος κ. Ανδρέας Λουκάτος και ο αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου Αιγαίου, κάτοχος ευρωπαϊκής θέσης Jean Monnet, Παναγιώτης Γρηγορίου.

«Η πράσινη διακυβέρνηση πρέπει να ξεκινάει από το λαό»
Την ημερίδα άνοιξε η κ. Μαρία Ψήμμα, γραμματέας της νομαρχιακής επιτροπής του ΠΑΣΟΚ, η οποία, καλωσορίζοντας τους παρευρισκομένους, τόνισε ότι δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη που δε σέβεται το περιβάλλον και το φυσικό κόσμο. «Άλλωστε, δεύτερος εθνικός στόχος του ΠΑΣΟΚ, είναι η ανάπτυξη για τον άνθρωπο και η πράσινη οικονομία», ανέφερε χαρακτηριστικά.


Ακολούθησε ο χαιρετισμός της κ. Μόνας Παπαδάκου, οικονομολόγου και επιστημονικής συνεργάτιδας του ΙΣΤΑΜΕ, συνοδευόμενος από σύντομη παρουσίαση του Ινστιτούτου.


Στη συνέχεια, το λόγο πήρε ο συντονιστής της συζήτησης, καθηγητής του Πανεπιστημίου Αιγαίου και πρώην γενικός διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Έρευνας της Ε.Ε., κ. Αχιλλέας Μητσός, ο οποίος, εκφράζοντας την ελπίδα η συγκεκριμένη ημερίδα να αποτελέσει το έναυσμα για μια ουσιαστική συζήτηση, τόνισε ότι «δεν μπορεί να υπάρξει “πράσινη διακυβέρνηση” που να ξεκινάει από άνωθεν, παρά μόνο από τον ίδιο το λαό».

«Είναι υπόθεση όλων μας»
Ακολούθησαν οι εισηγήσεις των τριών ομιλητών, με πρώτη αυτή του κ. Ανδρέα Ανδρεόπουλου, μελετητή σε ζητήματα περιβάλλοντος, με έμφαση στα στερεά απορρίμματα και τα βιομηχανικά απόβλητα.
Ο κ. Ανδρεόπουλος, μιλώντας για δυνατότητα ενός εναλλακτικού μοντέλου ανάπτυξης, προσπάθησε να εξηγήσει, κάνοντας μια σύντομη ιστορική αναδρομή, το πώς έχουμε φτάσει στη σημερινή κατάσταση για το περιβάλλον, τονίζοντας ότι πρωταγωνίστριες στη νέα λογική της ήπιας ανάπτυξης είναι οι ανεπτυγμένες χώρες, οι ίδιες που υπήρξαν πρωταγωνίστριες της περιβαλλοντικής καταστροφής και μιλώντας για τον καταλυτικό ρόλο των τεχνικών επιστημόνων και των μηχανικών - οι οποίοι τώρα καλούνται να επανορθώσουν - στην περιβαλλοντική καταστροφή.
«Σήμερα διανύουμε μια γενικευμένη, παγκόσμια οικονομική κρίση, στα πλαίσια διευρυμένων ανισοτήτων, αποξένωσης του πολίτη από το προϊόν της ανάπτυξης, συγκέντρωσης της δύναμης στους λίγους και υποβάθμισης του κράτους σε ρόλο τροχονόμου», τόνισε ο κ. Ανδρεόπουλος, διευκρινίζοντας στη συνέχεια τις επιχειρηματικές κατηγορίες της πράσινης ανάπτυξης: βιομηχανία, ανάπτυξη νέων καθαρών τεχνολογιών και προϊόντων και «θετικές δράσεις» (εξοικονόμηση ενέργειας, βιολογική γεωργία, οικοτουρισμός κ.λπ.).
«Για την Ελλάδα, δύο είναι οι βασικές συνιστώσες της πράσινης ανάπτυξης: ο άνθρωπος και οι υποδομές», τόνισε ο κ. Ανδρεόπουλος. «Είναι υπόθεση όλων μας, Πολιτείας, πολιτών και επιχειρήσεων, με πρώτο το δημόσιο τομέα, ώστε να ακολουθήσει και ο ιδιωτικός, ενώ και οι επιστήμονες έχουν χρέος να βοηθήσουν, έχοντας πειστικό λόγο και κύρος, χωρίς να εξυπηρετούν τα συμφέροντα εταιρειών.»


«Πλαίσιο για δίκαιη και ισόρροπη κοινωνία»
Ο κ. Ανδρέας Λουκάτος, μιλώντας για τις δυνατότητες που η πράσινη ανάπτυξη μπορεί να δώσει για έξοδο από την κρίση, ανέφερε, εκτός άλλων, την εξοικονόμηση ενέργειας, την κοινωνική σύσφιγξη και την άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων. Κατά τον ίδιο, στην Ελλάδα ο πιο κρίσιμος τομέας είναι ο ενεργειακός, ενώ η ανάπτυξη δεν μπορεί παρά να συνδέεται με την ολοκληρωμένη ανάπτυξη της υπαίθρου και με τους στόχους της Ε.Ε., που προσφέρει δυνατότητα αξιοποίησης πολλών εργαλείων.
Ωστόσο, το δημόσιο έλλειμμα, η αποσπασματικότητα και προχειρότητα στον αναπτυξιακό σχεδιασμό, η κοινωνική αφασία και η διαφθορά της ελληνικής οικονομίας, αποτελούν τροχοπέδη. «Δεν μπορούμε να αφήσουμε την ανάπτυξη να προχωρήσει μόνο με τους ρυθμούς της αγοράς», είπε ο κ. Λουκάτος. «Η πράσινη ανάπτυξη μπορεί να αποτελέσει ένα πλαίσιο για δίκαιη και ισόρροπη κοινωνία, δρώντας σε όλους τους τομείς.»
Σύμφωνα με τον κ. Λουκάτο, η πράσινη ανάπτυξη μπορεί να δώσει απάντηση στην κρίση, υλοποιώντας τους φυσικούς και ανθρώπινους πόρους, στηριζόμενη σε δημόσιες επενδύσεις και σε αποκεντρωμένες δομές, δημιουργώντας ποιοτικές θέσεις εργασίας και νέα πεδία ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας, αλλά και δίνοντας περιθώριο ανάπτυξης τεχνογνωσίας και εξαγωγής προϊόντων και εισροής πόρων για την Ελλάδα.
«Χρειάζεται όραμα, σαφής πολιτική βούληση, επιτελική και στρατηγική αντίληψη, αλλά και ουσιαστική αποκέντρωση και δημιουργία κατάλληλων δομών, σε επίπεδο κυρίως Περιφέρειας και τοπικής διοίκησης, μέσω της αξιοποίησης των δημόσιων επενδύσεων - κυρίως μέσω του ΕΣΠΑ - και της Πράσινης Επιχειρηματικότητας», τόνισε ο ίδιος, μιλώντας για την ανάγκη υποστήριξης της έρευνας, αναφερόμενος στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου.


«Ελκυστικότητα των νησιών»
Τελευταίος μίλησε ο κ. Παναγιώτης Γρηγορίου, ο οποίος, αναφερόμενος στις βασικές προτεραιότητες της πράσινης ανάπτυξης, τόνισε, εκτός άλλων, την αναγκαιότητα αποτύπωσης του φυσικού πλούτου της χώρας, την αξιοποίηση των «πράσινων λογαριασμών», την υποχρέωση διαφοροποίησης του φορολογικού συστήματος και την ανάγκη εξισορρόπησης έρευνας και ανάπτυξης.
«Η κρίση δεν είναι σημερινή, οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην παθογένεια των δομών του σύγχρονου ελληνικού κράτους και λιγότερο στην οικονομική κρίση. Η κοινοτικοποίηση των εθνικών στόχων ανοίγει το δρόμο στη συμμετοχή των πολιτών στη λήψη αποφάσεων. Η ισόρροπη σχέση ανάμεσα στην τεχνολογία, τον πολιτισμό και την επιχειρηματική δράση, καταργεί την πιθανότητα ποιοτικής υποβάθμισης του περιβάλλοντος», ανέφερε ο κ. Γρηγορίου.



Μιλώντας, τέλος, για τις ελληνικές ιδιαιτερότητες, τόνισε ότι η βασική είναι αυτή της νησιωτικότητας, αφού προκαλεί έντονες διαφορές στον ελληνικό χώρο. «Η πράσινη ανάπτυξη μπορεί να αμβλύνει αυτές τις διαφορές», ανέφερε χαρακτηριστικά. «Η μη ελκυστική περιφέρεια δεν προσελκύει νέες, καινοτόμες δράσεις και επενδύσεις. Υπάρχει ανάγκη υιοθέτησης μιας νησιωτικής πολιτικής για διαρκή βελτίωση της ελκυστικότητας των νησιών και της περιφέρειας, αφού οι μεμονωμένες παρεμβάσεις δεν αποτελούν λύσεις. Η Ε.Ε. είναι ο κατευθυντήριος άξονας στην προσπάθεια αυτή.»



Η συζήτηση που ακολούθησε, περιστράφηκε γύρω από θέματα όπως η ανάγκη για δημιουργία ξεχωριστού υπουργείου Περιβάλλοντος, την ανάγκη ουσιαστικής σύνδεσης των περιβαλλοντικών θεμάτων με την εκπαιδευτική διαδικασία, αλλά και των προβλημάτων των νησιών, όπως αυτό της ακτοπλοϊκής σύνδεσης. Με αναφορά στην υπόθεση της Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης της Καλλονής και τις αντιδράσεις που προέκυψαν από τους κατοίκους, τονίστηκε, επιπλέον, η ανάγκη εκπόνησης συγκεκριμένης εκστρατείας, που στόχο θα έχει να καταλάβουν οι πολίτες, σε κάθε περίπτωση, τι συμβαίνει και τι νόημα έχει η επένδυση στο περιβάλλον.