21η Μαρτίου: Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Ρατσισμού

Με αφορμή την αυριανή Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Ρατσισμού, αναφερόμαστε στις επιπτώσεις που μπορεί να έχει στην ένταξη των μεταναστών και των μεταναστριών στην ελληνική κοινωνία ο πολυσυζητημένος ως νομοσχέδιο, νόμος πια του υπουργείου Εσωτερικών για την ιθαγένεια, που πριν λίγες μέρες ψηφίστηκε στη Βουλή.

Ο νέος νόμος, που αφορά σε ρυθμίσεις τόσο για την απόκτηση της ελληνικής ιθαγένειας, όσο και για την πολιτική συμμετοχή των άμεσα ενδιαφερομένων και προκάλεσε, από τη στιγμή που ως νομοσχέδιο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση, αντιδράσεις τόσο από την αντιπολίτευση, που θεώρησε πως χορηγεί το δικαίωμα της ιθαγένειας μαζικά, όσο και από δυνάμεις της Αριστεράς, που υποστηρίζουν ότι δε διασφαλίζει την ισότιμη ένταξη των μεταναστών στην οικονομική, κοινωνική και πολιτική ζωή της χώρας, περιλαμβάνει τελικά μικρές σχετικά τροποποιήσεις, ορισμένες από τις οποίες είναι αυστηρότερες από αυτές που ίσχυαν μέχρι τώρα.
Δίνει, ωστόσο, «διαβατήριο» για την απόκτηση ελληνικής ιθαγένειας σε 500.000 συνολικά νόμιμους μετανάστες/-τριες, καθώς και 250.000 παιδιά δεύτερης γενιάς μεταναστών, ενώ ανοίγει το δρόμο για να αποκτήσουν δικαίωμα ψήφου στις δημοτικές εκλογές που θα γίνουν το επόμενο φθινόπωρο περισσότεροι από 266.000 ομογενείς και μετανάστες, που αντιστοιχούν στο 0,65% του συνολικού πληθυσμού της χώρας.

Κριτήρια «ελληνικότητας»
Βασική προϋπόθεση για να αποκτήσει την ελληνική ιθαγένεια κάποιος/-α αλλοδαπός/-ή είναι το να διαμένει νόμιμα στην Ελλάδα τα τελευταία επτά χρόνια (αντί για 10 όπως ίσχυε μέχρι τώρα). Η ιθαγένεια θα του δοθεί μετά από αίτηση πολιτογράφησης, η οποία θα πρέπει να εξεταστεί από τις αρμόδιες αρχές μέσα σε μία διετία.
Σημαντικό είναι το θετικό βήμα που γίνεται με το νέο νομοσχέδιο όσον αφορά στο δικαίωμα ψήφου και υποψηφιότητας στις δημοτικές εκλογές για θέσεις δημοτικών συμβούλων.
Ωστόσο, τίθενται πλέον πιο αυστηρές προϋποθέσεις όσον αφορά στα ειδικά κριτήρια που ορίζουν πως, προκειμένου να αποκτήσουν την ελληνική ιθαγένεια, οι μετανάστες/-τριες θα πρέπει να έχουν επαρκή γνώση της ελληνικής γλώσσας, ιστορίας και πολιτισμού. Προκειμένου να πολιτογραφηθούν ως «Έλληνες», οι μετανάστες/-τριες θα πρέπει επιπλέον να έχουν καταφέρει να ενταχθούν ομαλά στην ελληνική κοινωνία. Εδώ μετράει ιδιαίτερα η συμμετοχή τους στην πολιτική ζωή της χώρας -κάτι που προϋποθέτει και την εξοικείωσή τους με το θεσμό της δημοκρατίας και την πολιτική ζωή και ιστορία-, καθώς και η συμμετοχή τους σε κοινωνικές οργανώσεις ή συλλογικούς φορείς, πολιτικές ενώσεις ή σωματεία -τα οποία διαθέτουν όμως μέλη που είναι Έλληνες.
Όσον αφορά στα παιδιά μεταναστών, προκειμένου να πάρουν την ελληνική ιθαγένεια θα πρέπει να έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα, καθώς και να έχουν φοιτήσει σε ελληνικό σχολείο για έξι συνεχή χρόνια. Η διαδικασία ολοκληρώνεται με δήλωση και αίτηση από τους γονείς τους για την εγγραφή των ίδιων των παιδιών στο δημοτολόγιο του δήμου όπου μένουν και η οποία θα πρέπει να υποβληθεί μέσα σε τρία χρόνια από την ολοκλήρωση της εξαετούς φοίτησης των παιδιών.
Τέλος, αυτό που συμβάλλει σημαντικά στη βελτίωση της διαδικασίας απονομής ιθαγένειας είναι το ότι η απόρριψη αίτησης πολιτογράφησης από την αρμόδια επιτροπή θα πρέπει να αιτιολογείται, ενώ θεσπίζεται και η ασφαλιστική δικλίδα που ορίζει ότι ο μετανάστης/-τρια που απορρίπτεται από την Επιτροπή Πολιτογράφησης της Περιφέρειας, θα μπορεί να προσφεύγει σε δευτεροβάθμιο έλεγχο στο Συμβούλιο Ιθαγένειας.