Την «ακτινογραφία» των τροχαίων ατυχημάτων στη Λέσβο την επταετία 2004 - 2010 παρουσίασε χθες η Νομαρχία με βάση στοιχεία των Τμημάτων Τροχαίας της Αστυνομίας και του Λιμεναρχείου και με τη βοήθεια του Τμήματος Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, που έκανε τη χαρτογραφική απεικόνιση των στοιχείων. Ενενήντα πέντε είναι οι νεκροί και 120 οι σοβαρά τραυματίες στον απολογισμό των ατυχημάτων τα τελευταία επτά χρόνια. Μόνο ενθαρρυντικό στοιχείο, το ότι το 2010 τα θανατηφόρα ατυχήματα μειώθηκαν στα μισά σε σχέση με το 2009. Κατά τα άλλα, η επικίνδυνη οδήγηση, τα προβλήματα στο οδικό δίκτυο, οι ανήλικοι στο τιμόνι, η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ είναι μερικά από τα αίτια των ατυχημάτων. Στην πόλη της Μυτιλήνης και συγκεκριμένα στην προκυμαία εντοπίζονται τα περισσότερα, ενώ από τους επαρχιακούς δήμους η Γέρα κρατάει τα «σκήπτρα» με τα περισσότερα ατυχήματα.

Τα συμπεράσματα της μελέτης «Τροχαία ατυχήματα στο Νομό Λέσβου 2004 - 2010, στατιστική ανάλυση/συμπεράσματα/αντιμετώπιση», η οποία υλοποιήθηκε από τη Διεύθυνση Σχεδιασμού και Προγραμματισμού της Νομαρχίας, παρουσίασε χθες ο νομάρχης Παύλος Βογιατζής. Στην παρουσίαση συμμετείχαν ο αντινομάρχης Θεόδωρος Βαλσαμίδης, ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Σχεδιασμού και Προγραμματισμού, Γιώργος Γουγούλας, και στελέχη της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών, ενώ παρέστησαν εκπρόσωποι των αστυνομικών και λιμενικών αρχών. Η μελέτη εκπονήθηκε από το Γραφείο Οδικής Ασφάλειας της Διεύθυνσης Σχεδιασμού και Προγραμματισμού, με υπεύθυνο το μηχανολόγο μηχανικό Γιώργο Γουγούλα, προϊστάμενο της Υπηρεσίας, και εξωτερικό συνεργάτη για τη δημιουργία της εφαρμογής-μελέτης το μαθηματικό Κώστα Χατζηκύρκο.
Η μελέτη αποτελεί μια ολοκληρωμένη βάση δεδομένων, με όλα τα στοιχεία και 30 πίνακες που αναλύουν τα ατυχήματα βάσει της ώρας που συμβαίνουν, του μήνα, του έτους. Χωρίζουν τα ατυχήματα ανά περιοχή, δηλαδή στο εθνικό και επαρχιακό οδικό δίκτυο, καθώς και στα διοικητικά όρια δήμων, ανά χιλιομετρική θέση (κυρίως στο εθνικό δίκτυο). Καταγράφεται, ακόμη, το είδος των ατυχημάτων και το είδος των εμπλεκόμενων οχημάτων, οι ηλικίες, το φύλο, η κατανάλωση αλκοόλ των οδηγών που εμπλέκονται σε ατυχήματα και των θυμάτων αυτών.

Τα συμπεράσματα
Δεδομένων των στοιχείων της έρευνας, προκύπτει ότι τα περισσότερα τροχαία ατυχήματα συμβαίνουν τις μεσημεριανές με απογευματινές ώρες (κλείσιμο αγοράς, υπηρεσιών, οι οδηγοί είναι κουρασμένοι, αγχωμένοι, εκνευρισμένοι, βιαστικοί), αλλά και μεταξύ 7 με 9 το πρωί, όταν δηλαδή ανοίγει η αγορά, πηγαίνουν τα παιδιά σχολείο και γενικά αυξάνονται οι μετακινήσεις, καθώς και κατά τις αφίξεις των πλοίων.
Όσον αφορά στις ημέρες, όπως είναι αναμενόμενο τα Σαββατοκύριακα καταγράφεται ο μεγαλύτερος αριθμός ατυχημάτων, και κυρίως την Κυριακή, στην οποία περιλαμβάνονται και τα ατυχήματα του σαββατόβραδου, μετά τα μεσάνυχτα, οπόταν υπάρχει και μεγάλος αριθμός θανατηφόρων.
Σχετικά με τους μήνες, είναι σαφής η υπεροχή των μηνών Αυγούστου, Ιουλίου και Σεπτεμβρίου, λόγω της αυξημένης τουριστικής κίνησης, καθώς και τον Ιούνιο, με το κλείσιμο των σχολείων και τη λήξη των πανελλαδικών εξετάσεων, οπότε συμβαίνουν πολλά ατυχήματα σε μικρές ηλικίες. Και τον Απρίλιο επίσης, λόγω της εορτής του Πάσχα, οπότε υπάρχει αύξηση των μετακινήσεων, συμβαίνουν αρκετά ατυχήματα.
Στην καταγραφή των ατυχημάτων ανά έτος παρατηρείται, πάντως, σταδιακή μείωση από το 2004 μέχρι το 2009, αλλά αύξηση του συνολικού αριθμού κατά το τρέχον έτος 2010, που εξηγείται από την on-line πλέον καταγραφή όλων των τροχαίων ατυχημάτων από την Αστυνομική Διεύθυνση Λέσβου, κάτι που δε συνέβαινε στο παρελθόν.

Συγκρούσεις και παρασύρσεις πεζών
Πολύ μεγάλος συγκριτικά ο αριθμός των ατυχημάτων από σύγκρουση και σημαντικός ο αριθμός ατυχημάτων από παράσυρση πεζού, κάτι που όπως τονίστηκε στη χθεσινή παρουσίαση θα πρέπει να προβληματίσει όσον αφορά στην τήρηση του Κώδικα στις διαβάσεις πεζών και κυρίως την ορθή θέση και επισήμανση των διαβάσεων. Χαρακτηριστικά, έγινε λόγος για τη διάβαση στην πλατεία Σαπφούς δίπλα από τη στάση των λεωφορείων, καθώς επίσης και για τη διάβαση που υπάρχει αμέσως μετά τη στροφή στο ύψος του κτηρίου της Νομαρχίας.
Για τα περισσότερα θανατηφόρα ατυχήματα αιτία είναι η σύγκρουση και ακολουθεί η εκτροπή και η πρόσκρουση, η οποία σε πολλές περιπτώσεις γίνεται σφοδρή λόγω της ύπαρξης δέντρων και κολώνων πολύ κοντά στα όρια της οδού. Τα σημεία αυτά μπορούν από τη μελέτη να εντοπιστούν και να προγραμματιστούν, σε κάποιες περιπτώσεις, παρεμβάσεις για την απομάκρυνσή τους.

Στη Μυτιλήνη
Μελετώντας τα τροχαία ατυχήματα ανά περιοχή, διαπιστώνεται ότι στη Μυτιλήνη η οδός Κουντουριώτη (μαζί με την πλατεία Σαπφούς) και η Ελ. Βενιζέλου κρατούν τα σκήπτρα στον αριθμό, ενώ πολλά ατυχήματα συμβαίνουν και σε άλλους μικρούς δρόμους, όπως π.χ. η συμβολή της Φιλικών με τη Ναυμάχου Παπανικολή κ.λπ., μικροί δρόμοι που παρουσιάζουν, όμως, μεγάλο κυκλοφοριακό φόρτο. Στη Μυτιλήνη, βέβαια, τα θανατηφόρα είναι λίγα. Λίγα είναι τα ατυχήματα που εντοπίζονται στην πολυσύχναστη οδό Καβέτσου, στην οποία όμως έχει σημειωθεί θανατηφόρο δυστύχημα.
Με τη μελέτη επιβεβαιώνεται η άποψη των ειδικών ότι τα περισσότερα τροχαία ατυχήματα συμβαίνουν στα πρώτα χιλιόμετρα από τις εξόδους των μεγάλων αστικών κέντρων. Αυτό οφείλεται στην ψυχολογία των οδηγών, γιατί μόλις ξεφύγουν από τη μεγάλη κίνηση χαλαρώνουν, αναπτύσσουν ταχύτητες μεγαλύτερες, ανάβουν τσιγάρο, μιλάνε στο κινητό κ.ά.. Η διασταύρωση της Αγ. Παρασκευής, η ευθεία κάτω από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου (πρώην «Ξενία»), οι κόμβοι Γέρας, Αγιάσου, η επαρχιακή οδός Περάματος - Παπάδου έχουν δώσει πολλά και σοβαρά ατυχήματα. Ειδικά ο τελευταίος δρόμος μελετήθηκε και έχει συνταχθεί μελέτη για τη βελτίωσή του. Ο δρόμος από τη Μύρινα προς το αεροδρόμιο της Λήμνου παρουσιάζει επίσης πολλά, και σοβαρά ατυχήματα.
Σημαντικό αριθμό ατυχημάτων παρουσιάζει επίσης η οδός προς Πολιχνίτο μέχρι τα Βατερά και ο οδός προς Μανταμάδο.
Στους δήμους, όσον αφορά δτον αριθμό ατυχημάτων, τα πρωτεία κατέχουν η Γέρα και ο Πολιχνίτος και ακολουθεί η Μύρινα, η Καλλονή, η Πέτρα, ενώ στη Νέα Κούταλη της Λήμνου έχουμε και σημαντικό αριθμό θανατηφόρων.

Το «προφίλ» των οδηγών
Είναι συγκλονιστικό το γεγονός ότι τα περισσότερα θύματα των τροχαίων είναι νεαρά άτομα, που είναι και οδηγοί, μεταξύ των ηλικιών 18 και 35. Αίσθηση προκάλεσε η διαπίστωση που έγινε χθες, κατά την παρουσίαση της μελέτης, ότι στη Λέσβο είναι ιδιαίτερα μεγάλος ο αριθμός των δικύκλων που κυκλοφορούν και οδηγούν παιδιά ακόμα και 12 ετών! Εξίσου σημαντικός είναι και ο αριθμός των αυτοκινήτων. Τονίστηκε ακόμη ότι είναι αναγκαίο η Πολιτεία να αντιμετωπίσει διαφορετικά το θέμα της οδήγησης δικύκλων από ανηλίκους, γιατί πλέον από τα 12 του χρόνια κάθε παιδί γνωρίζει ότι μέχρι να δικασθεί η παράβασή του, θα έχει αποκτήσει άδεια οδήγησης και δε θα καταδικασθεί. Αυτό έχει συντελέσει σημαντικά στην ανεξέλεγκτη χρήση δικύκλων από νεαρά παιδιά, πολλά από τα οποία ζουν την υπόλοιπη ζωή τους με κάποια σοβαρή αναπηρία λόγω ενός επιπόλαιου τροχαίου ατυχήματος.
Στη χθεσινή εκδήλωση παρουσιάστηκε και το σύστημα γεωγραφικών πληροφοριών που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Πανεπιστημίου Αιγαίου και της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης Λέσβου και υλοποιήθηκε από το Εργαστήριο Χαρτογραφίας και Γεωπληροφορικής του Τμήματος Γεωγραφίας.
Με τη βοήθεια του συστήματος αυτού και σε συνέχεια της μελέτης που παρουσιάστηκε για τα τροχαία ατυχήματα, μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια και να αποτυπωθεί η χιλιομετρική θέση των σοβαρών τροχαίων ατυχημάτων, καθώς και οι παρεμβάσεις που υλοποιεί η Νομαρχία για τη βελτίωση-συντήρηση του οδικού δικτύου. Αξιοποιώντας όλα τα παραπάνω δεδομένα και το σύστημα που αναπτύχθηκε, θα μπορούν στο μέλλον, τόσο οι υπηρεσίες όσο και η πολιτική ηγεσία, να λάβουν τις σωστότερες αποφάσεις για τις παρεμβάσεις, που κατά προτεραιότητα θα πρέπει να ληφθούν για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας.

ΠΙΝΑΚΕΣ ΤΡΟΧΑΙΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ