Έχω διαβάσει κάπου ότι τα γηρατειά είναι η υποδούλωση μιας ψυχής που θέλει να ζήσει, να ονειρευτεί, να εκφραστεί, να εργαστεί, να ερωτευτεί, που όμως εμποδίζεται από το κουρασμένο και γερασμένο σώμα.
Οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας είναι σοφότεροι από τη βιολογική και κοινωνική διαδρομή τους, ενώ παρακολουθούν και βλέπουν τα κοινωνικά δρώμενα μέσα από το οπτικό πρίσμα της κοινωνικής παιδείας, εμπειρίας και σοφίας που απέκτησαν είτε ως εργάτες είτε ως επιστήμονες είτε ως αγρότες είτε ως πολιτικοί.
Η τρίτη ηλικία είναι μια πολύ ευαίσθητη περίοδος στη ζωή του ανθρώπου, η συνταξιοδότηση, η αποχώρηση από την επαγγελματική του δραστηριότητα, καθώς και τα προβλήματα της γήρανσης με έκπτωση των σωματικών ικανοτήτων δημιουργούν διάφορα προβλήματα ψυχικής υγείας και κυρίως γεροντική κατάθλιψη.
Άρα το πρόβλημα είναι ότι αυτοί οι συμπολίτες μας, με αυτή τη βιολογική διαδρομή και δομή, λόγω ηλικίας θα πρέπει να φροντίσουμε είτε ως οικογένειες είτε ως Πολιτεία να έχουν μια παραγωγική, ενεργή και υγιή διαδικασία, που θα τους οδηγήσει προς τη γήρανση. Πρέπει αυτοί οι άνθρωποι να ζήσουν με θαλπωρή και συντροφικότητα για να μη νιώσουν μοναξιά και κοινωνικό ρατσισμό στον αδιάφορο κόσμο που ζούμε. Πρέπει να νιώθουν ότι μπορεί να προσφέρουν και ότι ανήκουν σε μια ισχυρή τρίτη ηλικία, που δυστυχώς τελευταία απαξιώνεται από το κράτος.
Πώς, λοιπόν, τα άτομα αυτά να ζήσουν σήμερα σε μια εποχή με οικονομική κρίση, που ξεκινά από αυτούς, να συμβάλουν με απρογραμμάτιστες περικοπές των συντάξεων για να ανατραπεί η εξαθλίωση της οικονομίας μας; Είναι ποτέ δυνατόν σήμερα, με αυτό το οικονομικό αλαλούμ, να οικοδομήσουμε και να εξασφαλίσουμε τους παράγοντες εκείνους που θα κάνουν τη ζωή τους καλύτερη, ώστε να έχουν οικονομική δυνατότητα, σεβασμό και αξιοπρέπεια;
Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι κάθε ηλικία έχει διαφορετικές βιολογικές παραμέτρους σε ποσότητα και ποιότητα θρεπτικών ουσιών για μια σωστή διατροφή (υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λίπη, ιχνοστοιχεία, βιταμίνες), γιατί ζωή δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς σωστή διατροφή, και μάλιστα οι ερευνητές έχουν αποδείξει ότι η διατροφή μας παίζει σημαντικό ρολό στη διεργασία της γήρανσης που ξεκινά πολύ νωρίς, ακόμη και από την παιδική ηλικία.
Μια υγιεινή ζωή στηρίζεται στους κανόνες της ατομικής υγιεινής, που συμπεριλαμβάνει τη σωστή διατροφή, τη σωματική άσκηση, την ψυχική υγεία, αποφυγή καπνίσματος και αλκοολούχων ποτών, γιατί η προγραμματισμένη τήρηση αυτών των κανόνων προδιαθέτουν για μια καλύτερη ζωή στην τρίτη ηλικία, σε συνάρτηση με τη γονιδιακή και κληρονομική προδιαγραφή του άτομου.
Η καλή τρίτη ηλικία είναι το αποτέλεσμα της διαφορετικότητας της ατομικής καταστάσεως, καθώς και των διαφόρων νοσημάτων που έχουν καταγραφεί κατά τη διάρκεια της νεανικής και ενήλικης ζωής του ατόμου, έτσι ώστε να υπάρχει διαφορά στην εμφάνιση των στοιχείων φθοράς της γήρανσης από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η ηλικία των ανθρώπων και η διαδρομή προς τη γήρανση είναι αποτέλεσμα της καλής ή κακής καταστάσεως των αρτηριών και της λειτουργίας των ζωτικών οργάνων γενικότερα.
Οι διατροφικές ανάγκες της τρίτης ηλικίας παρά τις βιολογικές αλλαγές που υπάρχουν κατά τη γήρανση αφορούν όλους τους ανθρώπους και επομένως οι ειδικοί επιστήμονες αναφέρουν ότι οι γέροντες δε χρειάζονται διατροφικές αλλαγές. Χρειάζονται την ίδια διατροφή με τους ενήλικες, με μόνη διαφορά τον περιορισμό των προσλαμβανόμενων θερμίδων, δηλαδή να παίρνουν πρωτεΐνες εύπεπτες και υψηλής βιολογικής αξίας, υδατάνθρακες με μέτρο, περιορισμό των λιπών, ανόργανα άλατα και βιταμίνες. Το διαιτολόγιο πρέπει να περιλαμβάνει τη διατροφική ποικιλία των ενηλίκων με τους παραπάνω κανόνες, καθώς επίσης περιορισμό της ποσότητας, περισσότερα γεύματα και με πρότυπο τη μεσογειακή διατροφή (ψάρια, φρούτα, λάδι, χορταρικά, όσπρια). Παράλληλα με το διαιτολόγιο, πρέπει να υπάρχει εξειδικευμένη σωματική άσκηση, που θα βοηθήσει στο σωστό μεταβολισμό και στην καλή φυσική κατάσταση.
Στα γηρατειά έχουμε μείωση της φυσικής δραστηριότητας, μείωση του βασικού μεταβολισμού, αύξηση του βάρους του σώματος, που δύσκολα μειώνεται και για αυτό πρέπει να υπάρχει απαραιτήτως περιορισμός των προσλαμβανόμενων θερμίδων.
Η διατροφή στην τρίτη ηλικία χρειάζεται ειδική παρακολούθηση, διότι οι απόμαχοι της ζωής έχουν ψυχική αστάθεια, κατάθλιψη, μελαγχολία, γιατί νιώθουν ότι πλησιάζει το τέλος της ζωής τους, περιορίζουν την επικοινωνία με τους άλλους, απομονώνονται και επομένως αδιαφορούν για τη σωστή διατροφή άσκηση και πνευματική ενασχόληση.
Η εισαγωγή των ανθρώπων αυτών σε οίκους ευγηρίας, οποιαδήποτε περιποίηση και αν έχουν, δεν μπορούν με τίποτα να αντικαταστήσουν τη μοναξιά και την απομόνωση από την οικογένεια.
Άρα οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας που βαδίζουν βιολογικά στο τέλος της ζωής τους χρειάζονται οικογενειακή θαλπωρή, κοινωνική φροντίδα, για μια ήρεμη και φυσιολογική ζωή, έτσι όπως καθημερινά δύει ο ήλιος και χάνεται στην οριογραμμή της θάλασσας.
 
* Ο Θεόδωρος Ι. Μπαβέας είναι νομαρχιακός σύμβουλος.