Εμπρός Εβδομαδίαια Εφημερίδα Νομού Λέσβου - Γυμνασιάρχου Ολυμπίου 4 - Mυτιλήνη - 81100
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Ουραγός στην ανάπτυξη σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ξανά η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, όπως αποκαλύπτει έκθεση της Κομισιόν, στοιχεία της οποίας δημοσίευσε ανήμερα των εκλογών η «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία». Και παρ’ ότι είναι πολύ πιθανόν τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η Κομισιόν να «χτενίστηκαν» κατάλληλα ώστε οι ελληνικές περιφέρειες να παραμένουν στις περιφέρειες του Στόχου 1 της σύγκλισης και κατά συνέπεια να λαμβάνουν ενισχύσεις, η εικόνα που παρουσιάζεται εξακολουθεί να είναι άκρως ανησυχητική. Ως τέτοια πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη απ’ την πρώτη αιρετή περιφερειακή αρχή, που θα κληθεί πολύ σύντομα να αλλάξει το τοπίο, δημιουργώντας εκείνες τις αναπτυξιακές συνθήκες κατά τις οποίες το Βόρειο Αιγαίο δε θα χρειάζεται ούτε ενισχύσεις, ούτε μαγειρεμένα στοιχεία για να μπορέσει να τις καρπωθεί.
Την τελευταία 25ετία, η αναπτυξιακή διαδρομή της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου παρουσιάζει σοβαρότατες διακυμάνσεις σε ό,τι αφορά στο εισόδημα των κατοίκων της, αλλά και μια σειρά από αναπτυξιακούς δείκτες. Απ’ τη φτωχότερη Περιφέρεια της Ευρώπης το 1985, σε ό,τι αφορά στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ), μια δεκαετία αργότερα, το Βόρειο Αιγαίο εμφανιζόταν την περίοδο απ’ το 1996 έως και το 1999 ως ταχύτατα αναπτυσσόμενη, αλλά και περίπου πλούσια περιφέρεια και μεταξύ εκείνων που είχαν περισσότερο επωφεληθεί των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων. Λίγα χρόνια μετά, την περίοδο 2001 - 2004, έκανε σημαντικότατο άλμα, με αποτέλεσμα έως και να κινδυνεύσει να μείνει εκτός της Δ΄ Προγραμματικής Περιόδου, αφού το εισόδημα των κατοίκων της είχε αυξηθεί. Μάλιστα, σε κάποιες φάσεις κρίθηκε σκόπιμο απ’ την ελληνική πλευρά και ζητήθηκε να ληφθούν υπόψη τα δεδομένα προηγούμενων ετών τού ΑΕΠ, ώστε να μπορέσει όταν αποφασιζόταν η «ζώνη γενναίας επιρροής» τού Δ΄ Κ.Π.Σ. να είναι το Βόρειο Αιγαίο μεταξύ των περιοχών εφαρμογής προγραμμάτων τού ΕΣΠΑ.
Τα… greek statistics
Ακολούθησαν, όμως, τα γνωστά «greek statistics» και η «απογραφή», που έφεραν τα πάνω κάτω. Κι έτσι, ενώ το Βόρειο Αιγαίο ήταν μια περιφέρεια που όδευε προς την έξοδο απ’ την ομάδα του Στόχου 1, βούλιαξε - όπως κι όλη η χώρα άλλωστε - βαθιά στην υπανάπτυξη. Ας μας επιτραπεί, όμως, προς το παρόν, να αποδίδουμε μεγάλο μέρος της «κατρακύλας» όλων των δεικτών στα μεθοδευμένα στοιχεία, που αποδεδειγμένα πλέον έστελνε η χώρα μας στους εταίρους μας, κι όχι ακόμη στην οικονομική κρίση, κι αυτό γιατί είναι μάλλον πολύ νωρίς για να έχουν γίνει οι επιπτώσεις της τόσο, μα τόσο εμφανείς στους αναπτυξιακούς δείκτες.
Σύγκριση με… Γουινέα
Με τα απόνερα, λοιπόν, της βουτιάς που έκαναν αυτοί οι δείκτες, βγήκαν ξανά στην επιφάνεια όλες οι μειονεξίες που συνοδεύουν τη νησιωτικότητα. Σύμφωνα με το δημοσίευμα της «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας», την τραγική κατάσταση της ελληνικής Περιφέρειας αποτυπώνει έκθεση της Κομισιόν, βάσει της οποίας βρισκόμαστε σε χειρότερη μοίρα ακόμα και από περιοχές κρατών της ανατολικής Ευρώπης και πλέον σύγκριση περιοχών όπως το Βόρειο Αιγαίο γίνεται μόνο με περιοχές αποικιών στην Αφρική, όπως η Γαλλική Γουινέα και η Ισπανική Μελίλα. Το δημοσίευμα εμφανίζει το Βόρειο Αιγαίο μαζί με τις δύο αποικίες στην Αφρική στις τρεις τελευταίες θέσεις στην κατάταξη των περιφερειών ανά την Ευρωπαϊκή Ένωση, που ολοκλήρωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
«Τα ελληνικά νησιά αποτελούν τη χειρότερη περιοχή επί της ευρωπαϊκής ηπείρου στην αξιολόγηση που πρόσφατα ολοκλήρωσε η Κομισιόν, μετρώντας την πραγματική ανάπτυξη κάθε τόπου με 12 δείκτες (παιδεία, υγεία, εργασία, υποδομές, οικονομία, τεχνολογία, επενδύσεις κ.λπ.). Το Βόρειο Αιγαίο έλαβε την 269η θέση επί συνόλου 271 περιφερειών. Στη “μαύρη λίστα” ακολουθούν από το τέλος ακόμη δύο υπερπόντια εδάφη, οι Πορτογαλικές Αζόρες και η Ισπανική Θέουτα (επίσης επί αφρικανικής ηπείρου) και μετά, στην έκτη θέση από το τέλος, βρίσκονται τα Νησιά του Ιονίου. Τρεις θέσεις πιο πάνω από τον “πάτο” και αφού μεσολαβούν μία βουλγαρική και μία ρουμανική περιφέρεια, κατατάσσεται το Νότιο Αιγαίο (σ.σ. που πλέον δε βρίσκεται στις περιφέρειες του Στόχου 1) και με πολύ μικρή διαφορά ακολουθούν η Ήπειρος, η Δυτική Μακεδονία, η Ανατολική Μακεδονία και η Θράκη και η Πελοπόννησος», αναφέρει το δημοσίευμα που συνεχίζει τονίζοντας πως την καλύτερη θέση καταλαμβάνει η Αττική (157η), όταν οι μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες φιγουράρουν στην πρώτη 20άδα των πιο ανταγωνιστικών περιοχών. Η Κεντρική Μακεδονία (λόγω Θεσσαλονίκης) έπεται, αν και με μεγάλη διαφορά, στην 227η θέση. Ακολουθούν η Θεσσαλία, η Δυτική Ελλάδα, η Στερεά Ελλάδα και η Κρήτη.
Περί δεικτών ανάπτυξης
Τα πράγματα, όμως, είναι εξίσου τραγικά, εκτός απ’ την πραγματική ανάπτυξη, και στο δείκτη της ανταγωνιστικότητας. Η έκθεση του κοινοτικού οργάνου σε αναλυτικούς δείκτες αποτυπώνει την τραγική κατάσταση πολλών ελληνικών περιφερειών και αποδεικνύει - όπως υπογραμμίζει το δημοσίευμα - ότι «πλέον η χώρα και ειδικά οι μεθόριες περιοχές και τα νησιά είναι σε χειρότερη μοίρα ακόμα και από περιοχές κρατών της πρώην ανατολικής Ευρώπης. Πολλές φορές, η κατάσταση είναι πιο γκρίζα ακόμη και από υπερπόντια εδάφη πρώην αποικιών...»
Ο συνολικός δείκτης ανταγωνιστικότητας διαμορφώνεται από επιμέρους δείκτες, 12 συνολικά, που καλύπτουν τα βασικά κοινωνικά και οικονομικά πεδία, για να δει η Επιτροπή τι αναπτυξιακές προοπτικές υπάρχουν.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης, ο δρόμος είναι πολύ μακρύς. Προς απόδειξη αυτού του ισχυρισμού, παρατίθεται απ’ την εφημερίδα «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» και ο πίνακας με την κατάταξη, που αναδημοσιεύουμε. Όπως φαίνεται σε αυτόν:
* στο πεδίο των βασικών υποδομών, η «καλύτερη» Αττική βρίσκεται στη 221η θέση (στις 271) και προς τον... πάτο «συνωστίζονται» οι υπόλοιπες περιφέρειες της Ελλάδας.
* η χώρα υπολογίζεται ότι έχει τη χειρότερη θέση σε ποιότητα κρατικών θεσμών μεταξύ των 27 κρατών-μελών. Πιο άσχημα είναι τα πράγματα στα Νησιά Αιγαίου και Ιονίου (βρίσκονται στην τελευταία δεκάδα), ενώ η Αττική καταλαμβάνει την 162η θέση. Πρώτα σε χρηστή διοίκηση το Βερολίνο και το Λονδίνο.
* στην ίδια κατάταξη βρίσκεται και το σύστημα παιδείας, καθώς εκτιμάται ότι έχουμε τη χειρότερη κατάρτιση.
* στο πεδίο αποδοτικότητας του ιδιωτικού τομέα, δηλαδή της αγοράς προϊόντων και εργασίας του χρηματοπιστωτικού τομέα, της τεχνολογίας, η Αττική... πρωτεύει μεταξύ των ελληνικών περιφερειών στην 93η θέση και ακολουθεί στη 217η θέση η Κεντρική Μακεδονία και η Κρήτη στη 243η. Τέσσερις υπερπόντιες περιοχές, μεταξύ των οποίων η Γουαδελούπη και η Γουινέα, βρίσκονται σε χειρότερη μοίρα από το Βόρειο Αιγαίο και τα Ιόνια Νησιά, ενώ και οι υπόλοιπες ελληνικές περιφέρειες ακολουθούν από... κοντά τα νησιά.
* μεγάλη ψαλίδα υπάρχει στην ανώτατη παιδεία ανάμεσα στο «κέντρο», δηλαδή στην Αττική, που καταλαμβάνει την 60ή θέση της πανευρωπαϊκής κατάταξης, και στην περιφέρεια. Το πρόβλημα εντοπίζεται στις τρεις νησιωτικές Περιφέρειες του Αιγαίου και του Ιονίου, στην Πελοπόννησο και στη Στερεά Ελλάδα, που σύμφωνα με την έκθεση δεν έχουν ουσιαστικά ανεπτυγμένες πανεπιστημιακές δομές.
* πιο μεγάλο είναι το χάσμα στις αγορές προϊόντων. Ενώ η Αττική (στην 40ή θέση) εκτιμάται ότι λειτουργεί σχετικά ικανοποιητικά και ανταγωνιστικά, στη χειρότερη θέση πανευρωπαϊκά μετά την αφρικανική Μελίλα βρίσκεται το Βόρειο Αιγαίο. Από κοντά ακολουθούν τα Νησιά του Ιονίου και πολλές άλλες ελληνικές περιοχές.
* στον... πάτο τής Ε.Ε. βρίσκεται η Στερεά Ελλάδα, η Ήπειρος και η Πελοπόννησος, για το κατά πόσο έχουν ενσωματώσει οι πολίτες και οι επιχειρήσεις νέες τεχνολογίες. Η καλύτερη επίδοση της Αττικής είναι στο 33 με άριστα το 100.
* τελευταία είναι η Ελλάδα σε προσέλκυση ξένων επενδύσεων, ενώ η Ελλάδα καταγράφεται πρώτη ανά την Ε.Ε. σε διαφθορά (με τελευταία και λιγότερο διεφθαρμένη τη Δανία), σύμφωνα με την αντίληψη που έχουν οι ίδιοι οι πολίτες. Πρώτη σε διαφθορά των τοπικών κυβερνήσεων και οργάνων (το 96% των πολιτών πιστεύει ότι είναι παρούσα) και το 90,9% (υψηλότερο πάντα ανά την Ε.Ε.) βλέπει απάτη στη διαχείριση του κρατικού χρήματος.
Την τελευταία 25ετία, η αναπτυξιακή διαδρομή της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου παρουσιάζει σοβαρότατες διακυμάνσεις σε ό,τι αφορά στο εισόδημα των κατοίκων της, αλλά και μια σειρά από αναπτυξιακούς δείκτες. Απ’ τη φτωχότερη Περιφέρεια της Ευρώπης το 1985, σε ό,τι αφορά στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ), μια δεκαετία αργότερα, το Βόρειο Αιγαίο εμφανιζόταν την περίοδο απ’ το 1996 έως και το 1999 ως ταχύτατα αναπτυσσόμενη, αλλά και περίπου πλούσια περιφέρεια και μεταξύ εκείνων που είχαν περισσότερο επωφεληθεί των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων. Λίγα χρόνια μετά, την περίοδο 2001 - 2004, έκανε σημαντικότατο άλμα, με αποτέλεσμα έως και να κινδυνεύσει να μείνει εκτός της Δ΄ Προγραμματικής Περιόδου, αφού το εισόδημα των κατοίκων της είχε αυξηθεί. Μάλιστα, σε κάποιες φάσεις κρίθηκε σκόπιμο απ’ την ελληνική πλευρά και ζητήθηκε να ληφθούν υπόψη τα δεδομένα προηγούμενων ετών τού ΑΕΠ, ώστε να μπορέσει όταν αποφασιζόταν η «ζώνη γενναίας επιρροής» τού Δ΄ Κ.Π.Σ. να είναι το Βόρειο Αιγαίο μεταξύ των περιοχών εφαρμογής προγραμμάτων τού ΕΣΠΑ.
Τα… greek statistics
Ακολούθησαν, όμως, τα γνωστά «greek statistics» και η «απογραφή», που έφεραν τα πάνω κάτω. Κι έτσι, ενώ το Βόρειο Αιγαίο ήταν μια περιφέρεια που όδευε προς την έξοδο απ’ την ομάδα του Στόχου 1, βούλιαξε - όπως κι όλη η χώρα άλλωστε - βαθιά στην υπανάπτυξη. Ας μας επιτραπεί, όμως, προς το παρόν, να αποδίδουμε μεγάλο μέρος της «κατρακύλας» όλων των δεικτών στα μεθοδευμένα στοιχεία, που αποδεδειγμένα πλέον έστελνε η χώρα μας στους εταίρους μας, κι όχι ακόμη στην οικονομική κρίση, κι αυτό γιατί είναι μάλλον πολύ νωρίς για να έχουν γίνει οι επιπτώσεις της τόσο, μα τόσο εμφανείς στους αναπτυξιακούς δείκτες.
Σύγκριση με… Γουινέα
Με τα απόνερα, λοιπόν, της βουτιάς που έκαναν αυτοί οι δείκτες, βγήκαν ξανά στην επιφάνεια όλες οι μειονεξίες που συνοδεύουν τη νησιωτικότητα. Σύμφωνα με το δημοσίευμα της «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας», την τραγική κατάσταση της ελληνικής Περιφέρειας αποτυπώνει έκθεση της Κομισιόν, βάσει της οποίας βρισκόμαστε σε χειρότερη μοίρα ακόμα και από περιοχές κρατών της ανατολικής Ευρώπης και πλέον σύγκριση περιοχών όπως το Βόρειο Αιγαίο γίνεται μόνο με περιοχές αποικιών στην Αφρική, όπως η Γαλλική Γουινέα και η Ισπανική Μελίλα. Το δημοσίευμα εμφανίζει το Βόρειο Αιγαίο μαζί με τις δύο αποικίες στην Αφρική στις τρεις τελευταίες θέσεις στην κατάταξη των περιφερειών ανά την Ευρωπαϊκή Ένωση, που ολοκλήρωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
«Τα ελληνικά νησιά αποτελούν τη χειρότερη περιοχή επί της ευρωπαϊκής ηπείρου στην αξιολόγηση που πρόσφατα ολοκλήρωσε η Κομισιόν, μετρώντας την πραγματική ανάπτυξη κάθε τόπου με 12 δείκτες (παιδεία, υγεία, εργασία, υποδομές, οικονομία, τεχνολογία, επενδύσεις κ.λπ.). Το Βόρειο Αιγαίο έλαβε την 269η θέση επί συνόλου 271 περιφερειών. Στη “μαύρη λίστα” ακολουθούν από το τέλος ακόμη δύο υπερπόντια εδάφη, οι Πορτογαλικές Αζόρες και η Ισπανική Θέουτα (επίσης επί αφρικανικής ηπείρου) και μετά, στην έκτη θέση από το τέλος, βρίσκονται τα Νησιά του Ιονίου. Τρεις θέσεις πιο πάνω από τον “πάτο” και αφού μεσολαβούν μία βουλγαρική και μία ρουμανική περιφέρεια, κατατάσσεται το Νότιο Αιγαίο (σ.σ. που πλέον δε βρίσκεται στις περιφέρειες του Στόχου 1) και με πολύ μικρή διαφορά ακολουθούν η Ήπειρος, η Δυτική Μακεδονία, η Ανατολική Μακεδονία και η Θράκη και η Πελοπόννησος», αναφέρει το δημοσίευμα που συνεχίζει τονίζοντας πως την καλύτερη θέση καταλαμβάνει η Αττική (157η), όταν οι μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες φιγουράρουν στην πρώτη 20άδα των πιο ανταγωνιστικών περιοχών. Η Κεντρική Μακεδονία (λόγω Θεσσαλονίκης) έπεται, αν και με μεγάλη διαφορά, στην 227η θέση. Ακολουθούν η Θεσσαλία, η Δυτική Ελλάδα, η Στερεά Ελλάδα και η Κρήτη.
Περί δεικτών ανάπτυξης
Τα πράγματα, όμως, είναι εξίσου τραγικά, εκτός απ’ την πραγματική ανάπτυξη, και στο δείκτη της ανταγωνιστικότητας. Η έκθεση του κοινοτικού οργάνου σε αναλυτικούς δείκτες αποτυπώνει την τραγική κατάσταση πολλών ελληνικών περιφερειών και αποδεικνύει - όπως υπογραμμίζει το δημοσίευμα - ότι «πλέον η χώρα και ειδικά οι μεθόριες περιοχές και τα νησιά είναι σε χειρότερη μοίρα ακόμα και από περιοχές κρατών της πρώην ανατολικής Ευρώπης. Πολλές φορές, η κατάσταση είναι πιο γκρίζα ακόμη και από υπερπόντια εδάφη πρώην αποικιών...»
Ο συνολικός δείκτης ανταγωνιστικότητας διαμορφώνεται από επιμέρους δείκτες, 12 συνολικά, που καλύπτουν τα βασικά κοινωνικά και οικονομικά πεδία, για να δει η Επιτροπή τι αναπτυξιακές προοπτικές υπάρχουν.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης, ο δρόμος είναι πολύ μακρύς. Προς απόδειξη αυτού του ισχυρισμού, παρατίθεται απ’ την εφημερίδα «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» και ο πίνακας με την κατάταξη, που αναδημοσιεύουμε. Όπως φαίνεται σε αυτόν:
* στο πεδίο των βασικών υποδομών, η «καλύτερη» Αττική βρίσκεται στη 221η θέση (στις 271) και προς τον... πάτο «συνωστίζονται» οι υπόλοιπες περιφέρειες της Ελλάδας.
* η χώρα υπολογίζεται ότι έχει τη χειρότερη θέση σε ποιότητα κρατικών θεσμών μεταξύ των 27 κρατών-μελών. Πιο άσχημα είναι τα πράγματα στα Νησιά Αιγαίου και Ιονίου (βρίσκονται στην τελευταία δεκάδα), ενώ η Αττική καταλαμβάνει την 162η θέση. Πρώτα σε χρηστή διοίκηση το Βερολίνο και το Λονδίνο.
* στην ίδια κατάταξη βρίσκεται και το σύστημα παιδείας, καθώς εκτιμάται ότι έχουμε τη χειρότερη κατάρτιση.
* στο πεδίο αποδοτικότητας του ιδιωτικού τομέα, δηλαδή της αγοράς προϊόντων και εργασίας του χρηματοπιστωτικού τομέα, της τεχνολογίας, η Αττική... πρωτεύει μεταξύ των ελληνικών περιφερειών στην 93η θέση και ακολουθεί στη 217η θέση η Κεντρική Μακεδονία και η Κρήτη στη 243η. Τέσσερις υπερπόντιες περιοχές, μεταξύ των οποίων η Γουαδελούπη και η Γουινέα, βρίσκονται σε χειρότερη μοίρα από το Βόρειο Αιγαίο και τα Ιόνια Νησιά, ενώ και οι υπόλοιπες ελληνικές περιφέρειες ακολουθούν από... κοντά τα νησιά.
* μεγάλη ψαλίδα υπάρχει στην ανώτατη παιδεία ανάμεσα στο «κέντρο», δηλαδή στην Αττική, που καταλαμβάνει την 60ή θέση της πανευρωπαϊκής κατάταξης, και στην περιφέρεια. Το πρόβλημα εντοπίζεται στις τρεις νησιωτικές Περιφέρειες του Αιγαίου και του Ιονίου, στην Πελοπόννησο και στη Στερεά Ελλάδα, που σύμφωνα με την έκθεση δεν έχουν ουσιαστικά ανεπτυγμένες πανεπιστημιακές δομές.
* πιο μεγάλο είναι το χάσμα στις αγορές προϊόντων. Ενώ η Αττική (στην 40ή θέση) εκτιμάται ότι λειτουργεί σχετικά ικανοποιητικά και ανταγωνιστικά, στη χειρότερη θέση πανευρωπαϊκά μετά την αφρικανική Μελίλα βρίσκεται το Βόρειο Αιγαίο. Από κοντά ακολουθούν τα Νησιά του Ιονίου και πολλές άλλες ελληνικές περιοχές.
* στον... πάτο τής Ε.Ε. βρίσκεται η Στερεά Ελλάδα, η Ήπειρος και η Πελοπόννησος, για το κατά πόσο έχουν ενσωματώσει οι πολίτες και οι επιχειρήσεις νέες τεχνολογίες. Η καλύτερη επίδοση της Αττικής είναι στο 33 με άριστα το 100.
* τελευταία είναι η Ελλάδα σε προσέλκυση ξένων επενδύσεων, ενώ η Ελλάδα καταγράφεται πρώτη ανά την Ε.Ε. σε διαφθορά (με τελευταία και λιγότερο διεφθαρμένη τη Δανία), σύμφωνα με την αντίληψη που έχουν οι ίδιοι οι πολίτες. Πρώτη σε διαφθορά των τοπικών κυβερνήσεων και οργάνων (το 96% των πολιτών πιστεύει ότι είναι παρούσα) και το 90,9% (υψηλότερο πάντα ανά την Ε.Ε.) βλέπει απάτη στη διαχείριση του κρατικού χρήματος.