Στην περιοχή του Αγίου Δημητρίου, από όπου περνούσε ο δρόμος που ένωνε τη Μυτιλήνη με τον Πολιχνίτο και βρίσκεται και το ομώνυμο παρεκκλήσι, λειτουργούν από τον προπερασμένο αιώνα δύο καφενεία, παλιότερα το σημείο «στάσης» των ταξιδιωτών. Σήμερα, τρεις γενιές μετά, οι απόγονοι των αρχικών κατόχων τα κρατούν ακόμη ανοιχτά. Στην ομώνυμη ταβέρνα «Άγιος Δημήτριος» και στο καφενεδάκι η «Κυρά Ρήνη», οι επισκέπτες μπορούν ακόμη και σήμερα να απολαύσουν τοπικές συνταγές, γλυκά του κουταλιού και λικέρ, μέσα σε ένα μαγευτικό φυσικό περιβάλλον το οποίο φαντάζει, σήμερα τουλάχιστον, σα να βρίσκεται στη μέση του πουθενά…

Πριν το 1900, στην περιοχή του Αγίου Δημητρίου, περίπου 25 χιλιόμετρα από την πόλη της Μυτιλήνης, δύο συγγενικές οικογένειες άνοιξαν δύο μαγαζιά, σε οικόπεδα που ανήκαν στις ίδιες, πάνω στο δρόμο που ένωνε την πόλη της Μυτιλήνης με τον Πολιχνίτο. Δεδομένης της απουσίας αυτοκινήτων, η διαδρομή από τη Μυτιλήνη προς τον Πολιχνίτο με άλογα και μουλάρια κρατούσε δύο ολόκληρες μέρες. Για το λόγο αυτό, ήταν πολύ χρήσιμη η παρουσία δύο σημείων στο μέσον σχεδόν της διαδρομής, όπου οι ταξιδιώτες προς Πολιχνίτο, Βατερά, Βασιλικά και τις γύρω περιοχές θα μπορούσαν να ξεκουραστούν και στα οποία θα τους προσφερόταν φαγητό, νερό, καφές, αλλά και δυνατότητα διανυκτέρευσης.

Η ταβέρνα «Άγιος Δημήτριος»
Η ταβέρνα «Άγιος Δημήτριος» είναι το ένα από τα δύο αυτά μαγαζιά. Άνοιξε περίπου το 1890, εξυπηρετώντας ως χώρος στάσης των ταξιδιωτών, προσφέροντας φαγητό και δυνατότητα διανυκτέρευσης, αλλά και λειτουργώντας ως χάνι, στον έναν από τους δύο χώρους όπου σήμερα βρίσκονται τραπεζοκαθίσματα. Από τότε, το μαγαζί πηγαίνει από παππού σε εγγονό…
Ο σημερινός ιδιοκτήτης της ταβέρνας είναι ο κ. Στρατής Ασημένιος, ο οποίος, αν και πλέον 90 χρονών, εξακολουθεί να κατεβαίνει κάθε τόσο από την Αγιάσο στο μαγαζί του. Σύμφωνα με τον ίδιο, παλιότερα η ταβέρνα λειτουργούσε και ως τηλεφωνείο, όταν ακόμη δεν υπήρχαν τηλέφωνα στα νοικοκυριά, ενώ εδώ έχει τύχει να γεννήσουν και πολλές γυναίκες, οι οποίες δεν προλάβαιναν πάντα να φτάσουν εγκαίρως στον προορισμό τους.
Από το 2003, την ταβέρνα λειτουργούν η κ. Μαρία Χάζαρη, με το σύζυγό της Παναγιώτη και τους γονείς της, Δήμητρα και Παναγιώτη.
Η κ. Χάζαρη και η οικογένειά της έρχονται κάθε πρωί από τη Μυτιλήνη όπου μένουν, για να ανοίξουν την ταβέρνα, η οποία κλείνει πια αργά το βράδυ. «Είμαστε 365 ημέρες το χρόνο ανοιχτά», τονίζει η ίδια. «Μέχρι πριν τρία - τέσσερα χρόνια, πριν ανοίξει ο καινούργιος δρόμος Μυτιλήνης - Πολιχνίτου, ο οποίος δεν περνάει πια από εδώ, σταματούσε συνέχεια κόσμος. Τώρα, έχει σπάσει λίγο, ωστόσο τα Σαββατοκύριακα είμαστε πάντα γεμάτοι. Οι τουρίστες του καλοκαιριού είναι οι πιο κατατοπισμένοι, αφού έρχονται με οδηγούς…», συμπληρώνει.

Η κουζίνα τους περιλαμβάνει τοπικές συνταγές, όλες με ντόπια προϊόντα. Τα χόρτα είναι από τα γύρω βουνά, τα καλοκαιρινά λαχανικά από τον μπαξέ που καλλιεργούν δίπλα στην ταβέρνα, τα αναψυκτικά από την «Κρυστάλ», στον Πολιχνίτο. Σπεσιαλιτέ του μαγαζιού, τα γλυκά του κουταλιού, τα ντολμαδάκια και ο μαγειρευτός κόκορας. «Έχουμε δικά μας κοκόρια, τα οποία μαγειρεύουμε κατά παραγγελία, όπως τα θέλουν οι πελάτες», λέει η κ. Χάζαρη. Αυτή την εποχή, τα γλυκά του κουταλιού που φτιάχνουν περιλαμβάνουν κυδώνι, νεράντζι, πορτοκάλι, λεμόνι κ.λπ..
Στο εσωτερικό της ταβέρνας υπάρχει χώρος για 60 άτομα περίπου. Ωστόσο, το καλοκαίρι βγαίνουν τραπέζια και έξω και η χωρητικότητα μπορεί να φτάσει τα 100 άτομα. Στον έναν από τους δύο εσωτερικούς χώρους, εκεί όπου παλιά βρισκόταν το χάνι, σήμερα οι τοίχοι διακοσμούνται από παλιά αντικείμενα αλλά και μία ζωγραφιά και πήλινα σκεύη του Αναστάσιου Χατζηγιάννη, παλιού κεραμίστα της Αγιάσου. Το χειμώνα, το χώρο ζεσταίνει το τζάκι που είναι χτισμένο εκεί.
Ωστόσο, όσοι επισκεφθούν την περιοχή όσο ο καιρός είναι ζεστός μπορούν να απολαύσουν, παράλληλα με το φαγητό, και τα χρώματα της φύσης, αλλά και τον ήχο από το νερό που τρέχει στην πηγή που βρίσκεται στον εξωτερικό χώρο της ταβέρνας. «Το νερό αυτό θεωρείται πολύ καλό, είναι ελαφρύ επειδή δεν έχει πολλά άλατα και έρχεται κόσμος να γεμίσει από όλο το νησί», λέει η κ. Χάζαρη. Μάλιστα, στις γούρνες όπου χύνεται το νερό, ξεκουράζονται και οι δύο… πάπιες του μαγαζιού!


Το καφενείο της «Κυρά Ρήνης»
Η «Κυρά Ρήνη» είναι η πρώην «χρυσοχέρα» του καφενείου, σήμερα 88 ετών. Την τέχνη της στα γλυκά του κουταλιού και στον καφέ, αλλά και το καφενείο, συνεχίζει πλέον η κόρη της, η κ. Αφροδίτη Ακαμάτου. «Πριν από τη μητέρα μου το είχε ο παππούς μου, όταν ακόμη ήταν εδώ σταθμός για τα κάρα που πήγαιναν προς Πολιχνίτο και τις άλλες περιοχές εδώ γύρω, πριν το 1900. Ήταν η γιαγιά μου και η αδελφή της αυτές που άνοιξαν τα δύο μαγαζιά, αυτό και την ταβέρνα, στα οικόπεδα που είχαν τότε», λέει η κ. Αφροδίτη.
Το μαγαζάκι λειτουργούσε πάντα ως καφενείο, όπου οι αγωγιάτες σταματούσαν, ξεκουράζονταν και μπορούσαν να διανυκτερεύσουν στα ντιβάνια που υπήρχαν στο εσωτερικό του. Ωστόσο, το αρχικό καφενείο, αυτό που δούλευε ο παππούς της κ. Αφροδίτης, βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το σημερινό, το οποίο πλέον λειτουργεί μόνο τα καλοκαίρια, ως μπαράκι. «Μέχρι και ο Θεόφιλος, ο ζωγράφος, ερχόταν εδώ. Ο παππούς μου τον τάιζε και αυτός ζωγράφιζε…», λέει η κ. Αφροδίτη, μιλώντας για την ιστορικότητα του μαγαζιού.

Σύμφωνα με την ίδια, παλιά στην περιοχή έμεναν τρεις οικογένειες και όσοι δούλευαν στα ρετσίνια, οι οποίοι έμεναν σε παράγκες που κατασκεύαζαν οι ίδιοι. Ωστόσο, για καιρό σύχναζαν εδώ και όσοι εργάζονταν στο εργοστάσιο αναψυκτικών του «Τσίγγου», που βρισκόταν λίγο πιο πάνω.
Η κ. Αφροδίτη και η κόρη της, Χρυσούλα, η οποία τη βοηθάει όταν έρχεται πολύς κόσμος, προσφέρουν καφέ και αναψυκτικά στους επισκέπτες. Ωστόσο, η σπεσιαλιτέ τους είναι τα γλυκά του κουταλιού, φτιαγμένα πάντα από φρούτα και λαχανικά εποχής, χωρίς συντηρητικά, αλλά και το λικέρ τσέρι, που φτιάχνουν από φρέσκα βύσσινα τον Ιούλιο. Τότε, το μαγαζί «κοκκινίζει» από τα βύσσινα που αφήνονται στον ήλιο.
Και η κ. Αφροδίτη μάς λέει για το φημισμένο νερό της περιοχής, το «αθάνατο» νερό, όπως το αποκαλούν όλοι: «Αθάνατο νερό το έλεγαν γιατί είναι πολύ καλό, σε σχέση με το υπόλοιπο του νησιού. Παλιά, έβγαινε μέσα από τη ρίζα ενός πεύκου και ερχόταν κόσμος από την Αγιάσο με τενεκέδες, τους γέμιζε και πουλούσε το νερό στο χωριό. Όταν κόπηκε το δέντρο για να γίνε ο δρόμος, είδανε ότι το νερό ανάβλυζε από μια πέτρα. Στο σημείο αυτό, το δασαρχείο έχτισε μια βρύση.»
Το καφενείο λειτουργεί καθημερινά από νωρίς το πρωί, μέχρι τις 8 το βράδυ, εκτός εάν υπάρχει κόσμος, οπότε παραμένει ανοικτό μέχρι πιο αργά.