Ο λόγος είναι το βασικότερο εργαλείο του ανθρώπου στη διαμόρφωση της ατομικής και κοινωνικής του ζωής. Παράγωγο της πιο βασικής λειτουργίας του νευρικού συστήματος, είναι ο τελικός εκφραστής της εσωτερικής μας πραγματικότητας και ο παντοκράτορας της επικοινωνίας μας με τους άλλους.
Ο λόγος είναι το βασικότερο εργαλείο του ανθρώπου στη διαμόρφωση της ατομικής και κοινωνικής του ζωής. Παράγωγο της πιο βασικής λειτουργίας του νευρικού συστήματος, είναι ο τελικός εκφραστής της εσωτερικής μας πραγματικότητας και ο παντοκράτορας της επικοινωνίας μας με τους άλλους και με τα δρώμενα της ζωής. Σκοπός του λόγου είναι φυλογενετικά η δυνατότητα συνοχής της ομάδας, η μεταβίβαση προσαρμοστικών μηνυμάτων, η ανάδραση, η σαφήνεια η τάξη και σκοπιμότητα, ώστε η επιβίωση του είδους να είναι εφικτή.
Στα ζώα (σε πολλά ζώα) η γλώσσα εκφράζεται φωνητικά με μια ελάχιστη ποικιλία των απαραίτητων στοιχείων για ανεύρεση τροφής, επίθεση ή άμυνα.
Στον άνθρωπο η αφηρημένη σκέψη, ή μάλλον η αφαιρετική σκέψη, αναπτύχθηκε ιδιαίτερα ώστε να προκύψει ο πολιτισμός. Η τεχνογνωσία και εν γένει η επιστήμη έχει τη δική της γλώσσα, σαφώς κωδικοποιημένη, με όρια ασφαλείας, χωρίς την ιδιότητα της αυθαιρεσίας.
Η γλώσσα της επιστήμης είναι εμπράγματη, πειραματική ως προς την αποδοχή της και διαφανής, ταχύτερα αναπτυσσόμενη, και οι κανόνες εξέλιξής της αδιάβλητοι και προσθετικοί. Η σοφιστεία είναι πολύ δύσκολο να διεισδύσει στον οργανωμένο συμπαγή και ελεγχόμενο τρόπο του επιστημονικού λόγου.
Όμως αυτό συμβαίνει με την καθομιλουμένη.
Η πολιτική και κοινωνική γλώσσα είναι μια σύνθετη, διάτρητη κατασκευή, ένα δικτυωτό, απ’ όπου μπορούν να διαρρεύσουν σαν από φίλτρο ορισμένες έννοιες και αντίστοιχα να διεισδύσουν άλλα μηνύματα, κατά κανόνα συνειδητά ή ασυνείδητα, που έχει καταγράψει ο νους.
Το βασικό δομικό στοιχείο του λόγου είναι οι λέξεις. Η αλληλουχία τους μέσω του ελεύθερου ή κατευθυνόμενου συνειρμού, δημιουργεί προτάσεις που με τη σειρά τους εξυπηρετούν τη σκέψη. Η εκπομπή του λόγου εκφράζει την εσωτερική δομή του ψυχισμού και είναι τελείως προσωπική και βιωματική.
Κάθε λέξη είναι ένα σύμβολο που αναφέρεται σε μια κατάσταση, ιδιότητα ή σε μια ενότητα ιδιοτήτων.
Κάθε λέξη θεσπίστηκε να αποτελεί πλήθος ιδιοτήτων (το «μήλο» π.χ., έχει γεύση, οσμή, σχήμα) και ταυτόχρονα να συνοδεύεται από εξηρτημένα αντανακλαστικά (π.χ. θυμίζει παράλληλες καταστάσεις κάτω από τις οποίες ήρθαμε σε επαφή με το συγκεκριμένο φρούτο, όπως διακοπές στο χωριό κ.τ.λ.). Κάθε λέξη, σύμφωνα και με τη θεωρία του Pavlov για το δεύτερο σύστημα σήμανσης, ανήκει σε ένα προσωπικό ψυχοπνευματικό κώδικα επικοινωνίας.
Όταν δύο άνθρωποι συνομιλούν σύμφωνα με την ατομικότητα του βιωματικού λόγου, αυτό που αντιλαμβάνεται έκαστος είναι αδύνατον να ανταποκρίνεται σ’ αυτό που προσδοκά. Ο λόγος είναι ασαφής, διαβλητός ή σκόπιμα διαμορφωμένος με μια ατυχή μεταφορά της κατάστασης που ζούμε, στο συνομιλητή μας.
Ταυτόχρονα καταλαβαίνει κανείς τη δύναμη των ανθρώπων που ξέρουν να χειρίζονται το λόγο, διαφθείρουν, ξεγελούν, φανατίζουν και χειρίζονται τα πλήθη.
Δολοπλοκίες, πολιτικές και κοινωνικές ανατροπές, ματαιώσεις, φανατισμός από το σκόπιμο χειρισμό της γλώσσας που ξεγελά, που διεγείρει ή καθησυχάζει, ανήκουν στον κακόβουλο λόγο.