Δεκάδες χιλιάδες σπίτια ζουν τους τελευταίους μήνες το stress της έναρξης των σπουδών του παιδιού τους. Πληθώρα συναισθημάτων δικαίωσης, ματαίωσης, ανησυχίας, αγανάκτησης, ταπείνωσης, περηφάνειας, θυμού κ.τ.λ. εκφράζονται στην οικογενειακή σκηνή βελτιώνοντας ή χειροτερεύοντας τις σχέσεις των μελών.
Δεκάδες χιλιάδες σπίτια ζουν τους τελευταίους μήνες το stress της έναρξης των σπουδών του παιδιού τους. Πληθώρα συναισθημάτων δικαίωσης, ματαίωσης, ανησυχίας, αγανάκτησης, ταπείνωσης, περηφάνειας, θυμού κ.τ.λ. εκφράζονται στην οικογενειακή σκηνή βελτιώνοντας ή χειροτερεύοντας τις σχέσεις των μελών. Μια σειρά παραγόντων οικονομικών, ψυχολογικών και κοινωνικών δημιουργούν μια πρωτόγνωρη και ιδιόρρυθμη ατμόσφαιρα.
Λένε πως το πρόσωπο του καπιταλισμού φορά τη μάσκα της σκληρότητας όταν κληθεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της παιδείας και της υγείας.
Οι φτωχές οικογένειες στενάζουν κάτω από την αδυσώπητη πίεση των απαράδεκτων εξόδων. που αγγίζουν τα όρια του εισοδήματος του μέσου εργαζομένου όταν πρόκειται για σπουδές εκτός οικογενειακής διαμονής.
Μια ολιγαρχία της παιδείας, ένα αριστοκρατικό σύστημα έχει διαμορφωθεί και διογκώνεται.
Τα παιδιά ενός κατωτέρου θεού συνωστίζονται μέσα σε θλιβερές, παραμελημένες φοιτητικές εστίες, με συναισθήματα απογοήτευσης, οργής, μελαγχολίας και επιθετικότητας. Και αυγαταίνει ο κόσμος της πολυτελούς διαμονής, της προνομιακής πρόσβασης στη γνώση, εκείνων που η οικονομική τους επιφάνεια, που πολλές φορές πηγάζει από θολά και αδιευκρίνιστα βάθη, επιτρέπει στα παιδιά τους να γνωρίσουν τον κόσμο της υπερβολικής άνεσης που θα ‘πρεπε στη φοιτητική ζωή να είναι ομοιογενής.
Οι τεράστιες δεξαμενές ικανών, αξίων, πνευματικών, μελλοντικών επιστημόνων και τεχνολόγων, που είναι η μάζα του λαού, στερεύουν.
Δύσκολα περνούν οι αξίες, η νοημοσύνη, η ικανότητα από το φίλτρο των ακριβών φροντιστηρίων, των κατάλληλων βιβλίων, ακόμα και του απαραίτητου πολλές φορές ηλεκτρονικού (κομπιούτερ κ.τ.λ.) εξοπλισμού.
Φελλοί που επιπλέουν γιατί βοηθήθηκαν και «μολύβια» που πάνε στο βυθό παρασύροντας μαζί τους τα όνειρα της Ελλάδας για μια εθνική, ευφάνταστη, δημιουργική παιδεία. Σπάνια τα φαινόμενα του σθένους, της μεγάλης αξίας και της αγωνιστικότητας που διανθίζουν το ρεαλιστικό κόσμο μας. Εννοώ τα παιδιά «ήρωες» που αβοήθητα τα βγάζουν πέρα.
Όμως, ανεξάρτητα από τις αντικειμενικές αντιξοότητες, πλούσιες και φτωχές οικογένειες ζουν ένα κοινό ψυχολογικό δράμα, όπου το χρήμα λίγο μόνο βοηθά. Είναι ο «απογαλακτισμός», η ψυχολογική κρίση που ξεσπά σε γονείς και παιδιά όταν για πρώτη φορά αποχωρίζονται. Η μητρική αγκαλιά, έστω και ολιγόλεπτη κατά τα τελευταία χρόνια της εφηβείας, χάνεται. Η μοναξιά φωλιάζει μέσα στην ψυχή του εφήβου. Και η ανησυχία ταράζει τον ύπνο της μάνας όταν βρίσκει άδειο το κρεβάτι του παιδιού της. Το δωμάτιο που ήταν γεμάτο με την πιο αγαπημένη, έστω και φασαρτζίδικη, παρουσία του νέου ή της νέας, γεννά ένα πένθος αποχωρισμού.
Και οι νέοι, όπως συμβαίνει σε κάθε μεταβατική περίοδο της ζωής, βρίσκονται ολομόναχοι μπροστά σε έναν κόσμο που είναι άγνωστος, απειλητικός και συχνά αφιλόξενος.
Το ταξίδι στην ψυχολογική αβεβαιότητα έχει αρέσει. Οι άμυνες του νου στην κατάσταση αυτή δείχνουν την ψυχολογική του υγεία και προκαθορίζουν ταυτόχρονα την ωρίμανση του παιδιού.
Η ομαδοποίηση είναι η πρώτη φυσική ροπή του παιδιού, η αντικατάσταση της μοναξιάς με την παρέα του συγχωριανού, του συμμαθητή, του συμφοιτητή. Εγωισμοί, διαφοροποιήσεις, κοινωνικές και ταξικές διαφορές εκτοπίζονται και μια συντροφικότητα της παρέας εγκαθίσταται. Από ένστικτο ο πλούσιος κερνά το φτωχό συμμαθητή του, μοιράζεται το φαγητό και τη στέγη του. Από ανάγκη συντροφιάς το παρθενικό ερύθημα φεύγει στο φλερτάρισμα του συμφοιτητή.
Μια καινούργια αυγή έχει ροδίσει. Είναι η αυγή της κοινωνικοποίησης, της ομαδικότητας, της ωρίμανσης. Είναι η ευκαιρία που ακολουθεί την κρίση. Είναι το δοκιμαστικό πέταγμα στον προσωπικό ορίζοντα του κάθε παιδιού. Είναι η εμπειρία της ψυχολογικής αυτοτελούς επιβίωσης. Της κοινωνικοποίησης, της «ύπαρξης μαζί με τους άλλους» ξέχωρα από το φράγμα της οικογενειακής εστίας. Η φοιτητική ζωή είναι η αυλή του κόσμου των πολιτών.
Συχνά η κρίση είναι αδυσώπητη και αξεπέραστη για τη μητέρα ή τον πατέρα. Είναι σαν απότομο άδειασμα, μια ερήμωση, μια έλλειψη συνήθειας φροντίδας, οδυνηρή για τις δεμένες οικογένειες. Ο «απογαλακτισμός» της μάνας από το παιδί είναι συχνά πιο οδυνηρός. Γιατί ενώ το παιδί έχει μπροστά του την ορμή για το μέλλον και το άγνωστο, ο γονέας μόνο στην ανάμνηση και στο παρελθόν μπορεί να στηριχθεί. Και το μόνο που τον παρηγορεί, είναι πως βλέπει το παιδί σα συνέχεια του εαυτού του. Και μπαίνει στην παγίδα να ζει στην υπόλοιπη ζωή του «διά πληρεξουσίου».
Η Πολιτεία που αδιαφορεί, το μόνο που κάνει είναι να δέχεται την αύξηση των ενοικίων, την αποτρεπτική αύξηση των ναύλων μεταφοράς και την αύξηση της ακρίβειας, καθιστώντας πιο προβληματικό και σκληρό τον αποχωρισμό. Μια κοινωνία «Πόντιος Πιλάτος» στο δράμα των οικογενειών και των παιδιών.