Αυτό θα ήταν το περιεχόμενο νομοσχεδίου που πρότεινε ο Ροΐδης από τις στήλες του «Ασμοδαίου», του σπουδαιότερου (μαζί με τον «Ρωμηό» του Σουρή), αθηναϊκού σατιρικού περιοδικού του τέλους του 19ου αιώνα. Ο «Ασμοδαίος» ήταν τετρασέλιδο (ή, κάποιες φορές, οκτασέλιδο) εβδομαδιαίο περιοδικό, που εκδιδόταν στην Αθήνα από το 1875 ως το 1876 και από το 1880 ως το 1885. Αν και ως «υπεύθυνοι» εκδότες του κυριακάτικου αυτού περιοδικού εμφανίζονταν άλλοι, η ψυχή του έντυπου ήταν ο Θέμος Άννινος (άφθαστος γελοιογράφος) και ο Εμμανουήλ Ροΐδης, που υπέγραφε τους τίτλους «Σκνίπες» και «Ανεμομαζώματα» με τα ψευδώνυμα «Σφήκα», «Κουνούπης» και «Θεοτούμπης». Με τον «Ασμοδαίο» συνεργάστηκαν επίσης οι Γεώργιος Σουρής, Δημήτριος Κόκκος, Μπάμπης Άννινος κ.ά..
Σε ένα λοιπόν φύλλο του «Ασμοδαίου» διαβάζουμε
«Καθ’ ην ώραν πίπτει βροχή νομοσχεδίων, λαμβάνομεν και ημείς το θάρρος να υποβάλωμεν το ακόλουθον “Περί τηρήσεως των κειμένων νόμων”.»
Με μελαγχολία διαπιστώνω πως από τότε, αν και πέρασαν 127 χρόνια, εξακολουθεί η βροχή των νομοσχεδίων που υποβάλλονται και ψηφίζονται από τη Βουλή, όπως επίσης εξακολουθούν οι νόμοι να μην τηρούνται.
Με την ευκαιρία της απερίγραπτης ζημιάς που έχουν κάνει στην υπόληψη της Ελληνικής Αστυνομίας όλα όσα γίνονται τον τελευταίο καιρό: αναιτιολόγητοι πυροβολισμοί που καταλήγουν σε τραυματισμούς και φόνους αθώων πολιτών, παράνομες συλλήψεις και βιαιοπραγίες (τύπου ζαρντινιέρας) σε βάρος άλλων, αυτοστραγγαλισμοί (!) και αυτοτραυματισμοί κρατουμένων, διάβασα πως υπάρχει νόμος που ορίζει ότι «για να μπορούν να οπλοφορούν τα αστυνομικά όργανα, πρέπει προηγουμένως να έχουν εξεταστεί από αρμόδιο ψυχίατρο, που θα γνωματεύει αν πρόκειται για ψυχικώς υγιή άτομα, από τα οποία η κατοχή όπλου δεν εγκυμονεί κινδύνους».
Λοιπόν, αυτός ο νόμος που ψηφίστηκε το 2003 επί κυβερνήσεως Σημίτη και δημοσιεύθηκε κανονικά στην «Εφημερίδα της Κυβερνήσεως», ουδέποτε εφαρμόστηκε. Και να ήταν ο μόνος! Υπάρχουν πλήθος νομοθετήματα, που μολονότι ψηφίστηκαν και δημοσιεύθηκαν κανονικά, παραμένουν ανενεργά-νεκρά γράμματα.
Ξέρετε ότι νόμος, που επιγράφεται «περί ρυθμίσεως της λειτουργίας των ληξιαρχείων» και ψηφίστηκε το 1976, επί κυβερνήσεως Καραμανλή (του μεγάλου φυσικά) επιτρέπει στο γονέα να δώσει όνομα στο παιδί του χωρίς να το βαφτίσει, με απλή δήλωσή του στο ληξιαρχείο και πως η πράξη αυτή είναι ισότιμη και με το πιστοποιητικό της βάπτισης που δίνει η Εκκλησία και εξ ίσου έγκυρη για την εγγραφή του παιδιού στο σχολείο; Ε λοιπόν, ούτε αυτός ο νόμος τηρήθηκε ποτέ.
Θα μπορούσα να συνεχίσω αναφέροντας πλήθος από ανάλογες περιπτώσεις, αλλά δεν έχει νόημα. Επισημαίνω πάντως πως η κατάσταση αυτή, δηλαδή αφενός να μην τηρούνται κάποιοι νόμοι και αφετέρου να μένουν ατιμώρητοι όσοι (ισχυροί) παραβιάζουν εκείνους που τηρούνται, έχει πολύ δυσάρεστες, επικίνδυνες θα έλεγα παρενέργειες. Δεν είναι μόνο πως σπρώχνει πολλούς να παρανομήσουν με το σκεπτικό «δηλαδή βλάκας είμαι εγώ που τηρώ τους νόμους;», είναι πως απογοητεύει και αποθαρρύνει πολύ περισσότερους, που σκέφτονται «δε βαριέσαι, τίποτα δε γίνεται σ’ αυτόν τον τόπο», ενώ τέλος κάποιοι αποφασίζουν «να πάρουν το νόμο στα χέρια τους», που κατά τη γνώμη μου είναι η χειρότερη στάση.
Και όμως η καθιέρωση των γραπτών νόμων, που αντικατέστησαν το εθιμικό δίκαιο (και η οποία αποτελεί ελληνική πρωτοτυπία, μια που ξεκινά με την εμφάνιση της Δημοκρατίας), ήταν μεγάλη κατάκτηση των ασθενέστερων τάξεων. Η ύπαρξη νόμων και ο σεβασμός στην τήρησή τους ήταν εγγύηση για τη σταθερότητα της κοινωνίας.
Γι’ αυτό και ο Ηράκλειτος δίδασκε ότι ο λαός πρέπει να υπερασπίζεται το Νόμο όπως οι κάτοικοι μιας πόλης υπερασπίζονται τα τείχη της:
«Μάχεσθαι χρη τον δήμον υπέρ του νόμου όκωσπερ τείχεος.»
Το σεβασμό στους νόμους συνιστούσε και ο Κλεόβουλος, ένας από τους επτά σοφούς, λέγοντας «νόμοις πείθου».
Βεβαίως ο Σόλων, μεγαλοφυής νομοθέτης ο ίδιος, δεν είχε αυταπάτες. Όταν μίλησε για τους νόμους που ετοίμαζε, για να υποκαταστήσουν τη νομοθεσία του Δράκοντος, στο φίλο του Ανάχαρση - που μολονότι Σκύθης είχε συγκαταλεχθεί μεταξύ των Επτά Σοφών της Αρχαίας Ελλάδας - και αυτός του είπε το περίφημο:
«Νόμος μηδέν των αραχνίων διαφέρειν, αλλ’ ως εκείνα τους μεν ασθενείς και λεπτούς των αλισκομένων καθέξειν, υπό δε των δυνατών και πλουσίων διαρραγήσεται.»
(Δηλαδή, ο νόμος είναι σαν τον ιστό της αράχνης. Πιάνει τα αδύνατα και μικρά, ενώ οι δυνατοί και οι πλούσιοι τον τρυπούν και φεύγουν), ο Σόλων, αν πιστέψουμε τον Πλούταρχο που το αναφέρει, τον άκουσε με προσοχή και του έδωσε δίκιο.
Παρ’ όλα αυτά, η προσφυγή στη Δικαιοσύνη και η απαίτηση να εφαρμόζονται και να τηρούνται οι νόμοι, είναι ο σωστότερος, ο μόνος ίσως, δρόμος. Η Δικαιοσύνη είναι βραδυκίνητος μηχανισμός, αλλά όταν πάρει μπρος δε σταματάει. Και οι παραβάτες του νόμου, όσο κι αν παρασταίνουν τον νταή και τον παλικαρά, φοβούνται μιαν ενδεχόμενη καταδίκη τους. Όχι τόσο για την ποινή, που συνήθως είναι ανώδυνη, όσο για την εκμετάλλευση που θα της γίνει από τους αντιζήλους τους (ομοιόβαθμους συναδέλφους, προκειμένου για αστυνομικά όργανα ή δημόσιους λειτουργούς - συνυποψήφιους στις εκλογές, προκειμένου για δημοτικούς άρχοντες ή βουλευτές). Γι’ αυτό η υποβολή μηνύσεων τους τρομάζει. Σ’ αυτό το πνεύμα, άλλωστε, εντάσσω αυτό που δήλωσε πριν λίγες μέρες ο Αλέξης Τσίπρας: «θα τους ταράξουμε στη νομιμότητα».

*O Δημήτρης Σαραντάκος γεννήθηκε στη Mυτιλήνη, σπούδασε χημικός μηχανικός και μετά τη συνταξιοδότησή του εκδίδει το σατιρικό περιοδικό «το Φιστίκι» και κάνει τον συγγραφέα. Το τελευταίο (δέκατο στη σειρά) βιβλίο του «Μαθητές και δάσκαλοι» -Μυτιλήνη 2008 - κυκλοφορεί από τις εκδόσεις "το Φιστίκι".