Στο χάρτη του δήμου Μυτιλήνης που περιλαμβάνεται στο εγκριθέν Γ.Π.Σ., φαίνονται σε παραλία Παμφίλων και Επάνω Σκάλα οι οχλούσες δραστηριότητες που επιβάλλεται σε περίοδο 12ετίας απ’ την έγκριση του σχεδίου, δηλαδή το 2019, οπωσδήποτε να έχουν απομακρυνθεί



Δυόμισι χρόνια μετά την έγκριση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου (Γ.Π.Σ.) Μυτιλήνης, το μεγάλο εργαλείο για τις χρήσεις γης και την οικιστική ανάπτυξη και προστασία της πόλης και των χωριών, παραμένει ακόμη αναξιοποίητο. Δε θα συμβεί, όμως, το ίδιο και τα επόμενα χρόνια, όπου σε προοπτική δεκαετίας, έως το 2019, προβλέπεται αφενός να έχουν απομακρυνθεί απ’ τα διοικητικά όρια του δήμου Μυτιλήνης όλες οι οχλούσες δραστηριότητες που επιβαρύνουν το περιβάλλον, αλλά και να έχουν γίνει, αφετέρου, πολεοδομήσεις σε μια σειρά από κρίσιμες ζώνες.
Η αρχή έγινε με τις περιοχές Ακλειδιού και Βαρειά-Ακρωτήρι, συνεχίζεται με την ανάρτηση τις επόμενες μέρες της πολεοδόμησης στους Χάλικες και έπονται πολεοδομήσεις για διάφορες ακόμη περιοχές (Κουμκό-Πληγώνι, Υφαντήρια-Γαϊδαρανήφορος, Καρά Τεπέ και Νησέλια), αν επιτευχθεί ο στόχος του δήμου να εξασφαλίσει τουλάχιστον μισό εκατομμύριο ευρώ απ’ το ΕΣΠΑ.

Όπως κατ’ επανάληψη έχει τονιστεί απ’ την πλευρά του δήμου και ειδικά απ’ τον αρμόδιο αντιδήμαρχο Παντελή Πατερέλλη, η κορυφαία εξέλιξη για τα οικιστικά και χωροταξικά θέματα, η έγκριση του νέου Γ.Π.Σ. Μυτιλήνης, θα μείνει κενό γράμμα αν δε συνοδευτεί από τις πολεοδομήσεις, τις μελέτες εκείνες που θα εντάξουν νέες εκτάσεις στο σχέδιο πόλης, θεσπίζοντας κανόνες για την οικιστική ανάπτυξη της πόλης και των χωριών. Ήδη απ’ το 1997, επί δημαρχίας Θεόδωρου Χοχλάκα, με το προϋφιστάμενο Γ.Π.Σ. ξεκίνησαν πολεοδομήσεις που ακόμη δεν έχουν ολοκληρωθεί ή βρίσκονται λίγο πριν την γ΄ φάση, την πράξη εφαρμογής. Μία δεκαετία μετά, τον Ιούλιο του 2007, εγκρίθηκε το νέο Γ.Π.Σ. Μυτιλήνης, που προβλέπει και νέες πολεοδομήσεις, για τις οποίες οι έως τώρα εκκλήσεις του δήμου Μυτιλήνης για χρηματοδότηση δεν ικανοποιήθηκαν.

Υπογραφή για Βαρειά…
Στις 20 Μαρτίου 2009 το Δημοτικό Συμβούλιο Μυτιλήνης εξέτασε τις 199 ενστάσεις που είχαν υποβληθεί στο πλαίσιο της β΄ φάσης της πολεοδόμησης της ζώνης Βαρειάς και Ακρωτηρίου, συνολικού εμβαδού 900 στρεμμάτων. Έκτοτε, η τελική πρόταση, έτσι όπως υποβλήθηκε απ’ το δήμο, που υιοθέτησε τη συντριπτική πλειοψηφία των ενστάσεων, βρίσκεται στο ΥΠΕΧΩΔΕ για την τελική έγκριση.
Έχοντας μεσολαβήσει και οι απαραίτητες συναντήσεις μελετητών και δήμου με τα στελέχη του υπουργείου, απομένει η τελική υπογραφή του υπουργού - ακόμη παραμένει ασαφές, όπως μας είπαν και απ’ το δήμο Μυτιλήνης, αν την ευθύνη θα έχει η υπουργός Περιβάλλοντος, Τίνα Μπιρμπίλη, ή ο υπουργός Υποδομών, Δημήτρης Ρέππας - για να προχωρήσει η επόμενη και τελευταία φάση της πολεοδόμησης, η πράξη εφαρμογής στην οποία και θα γίνει η εισφορά σε γη και χρήμα.

… ενστάσεις για Χάλικες
Μια ακόμη πολεοδόμηση, που ομοίως ξεκίνησε το 1997, ήταν της περιοχής του Ακλειδιού, που χωρίστηκε σε δύο ενότητες. Η μία ενότητα έχει ήδη ολοκληρωθεί, ενώ απομένει σε εκκρεμότητα η δεύτερη για τα ρέματα, στην οποία και υποβλήθηκαν περίπου 50 ενστάσεις δημοτών. Η πολεοδόμηση των περιοχών Κουμκό-Πληγώνι διακόπηκε και αναζητείται χρηματοδότηση, όπως τόνισε ο κ. Πατερέλλης, για να συνεχιστεί.
Αντιθέτως, συνεχίζεται η πολεοδόμηση μιας μεγάλης έκτασης, συνολικού εμβαδού 950 στρεμμάτων, που καταλαμβάνει τον Άνω, Κάτω και Μεσαίο Χάλικα. Όπως μας εξήγησε η αρχιτέκτονας του δήμου Μυτιλήνης Μαριάνθη Στυλιανίδου, η α΄ φάση αναρτήθηκε το 2002, ενώ τώρα μέχρι τις 15 Νοεμβρίου θα γίνει η ανάρτηση της β΄ φάσης της πολεοδόμησης. Επειδή έκτοτε έχουν ανεγερθεί στην περιοχή πολλές κατοικίες, ουσιαστικά η επικείμενη ανάρτηση για την περιοχή, που έχει αλλάξει σημαντικά, θα είναι σα να πρόκειται για νέα πολεοδόμηση, για την αρχική ανάρτηση. Γι’ αυτό και θα πρέπει όλοι οι ενδιαφερόμενοι να σπεύσουν να παρατηρήσουν τη μελέτη και να καταθέσουν τις ενδεχόμενες ενστάσεις τους, διότι δεν αποκλείεται να μη δοθεί ευκαιρία για νέα ανάρτηση και καινούργιο γύρο ενστάσεων. Τη μελέτη πολεοδόμησης των Χαλίκων έχει αναλάβει η αρχιτέκτονας Ευστρατία Παντελαρούδη απ’ τη Λήμνο.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της κ. Στυλιανίδου - θα υπάρξουν σχετικές ανακοινώσεις απ’ το δήμο το επόμενο διάστημα με ακριβείς ημερομηνίες -, οι ενστάσεις αυτές θα πρέπει να υποβληθούν έως τα μέσα Δεκεμβρίου και θα εξεταστούν απ’ το Δημοτικό Συμβούλιο Μάρτιο με Απρίλιο του 2010, ώστε να συνεχιστεί η διαδικασία στην πράξη εφαρμογής, αποτέλεσμα της οποίας θα είναι η ένταξη όλης της περιοχής στο σχέδιο πόλης.
«Εμείς», υπογράμμισε ο κ. Πατερέλλης, «το αίτημα που είχαμε θέσει στον προηγούμενο περιφερειάρχη, θα το θέσουμε και στον καινούργιο, επιμένοντας πως οφείλει η Πολιτεία να χρηματοδοτήσει το δήμο Μυτιλήνης τουλάχιστον με μισό εκατομμύριο ευρώ για τις αναγκαίες πολεοδομήσεις, για να μπει τάξη στα οικιστικά θέματα, για να έχει αξία το γεγονός ότι η Μυτιλήνη είναι απ’ τους πρωτοπόρους δήμους της χώρας που απέκτησαν Γ.Π.Σ..»

Έξω οι οχλούσες
Όμως, μια ακόμη διάσταση του Γ.Π.Σ. που δεν έχει αναδειχθεί ιδιαίτερα, είναι ότι προβλέπει σε περίοδο 12ετίας απ’ την έγκρισή του την απομάκρυνση όλων των οχλουσών δραστηριοτήτων. Όπως ανέφερε ο Γιάννης Καρατζάς απ’ τη Διεύθυνση Περιβάλλοντος - Χωροταξίας της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, μέσα στο εγκεκριμένο σχέδιο είναι απόλυτα σαφές, κι αναφέρονται κι ονομαστικά, οι οχλούσες δραστηριότητες που θα πρέπει οπωσδήποτε να απομακρυνθούν. Στο κεφάλαιο Γ3 αναφέρονται οι τρεις εγκαταστάσεις στα Πάμφιλα (δεξαμενές ΒΡ, «Πετρογκάζ» και πυρηνελαιουργείο ΕΑΣΛ), όπως και το εργοστάσιο της ΔΕΗ.
Ομοίως σε συγκεκριμένες οικιστικές ζώνες θα πρέπει μέσα στην ίδια περίοδο να απομακρυνθούν κι άλλες επιβαρυντικές για το περιβάλλον δραστηριότητες, ακόμη και οι επιχειρήσεις ανακύκλωσης, όπως τόνισε ο κ. Καρατζάς, ενώ τίθενται αυστηρότεροι περιβαλλοντικοί όροι σε υφιστάμενες επιχειρήσεις (π.χ. ελαιοτριβεία, τυροκομεία).
Στα δυόμισι χρόνια που ισχύει το Γ.Π.Σ., η Πολεοδομία, όπως και ο δήμος Μυτιλήνης που έχει αναρτήσει στην ιστοσελίδα του το εγκεκριμένο σχέδιο, ενημερώνει κάθε ενδιαφερόμενο να πραγματοποιήσει την οποιαδήποτε εγκατάσταση τι μπορεί να γίνει πού, αφού πλέον είναι ξεκάθαρες οι χρήσεις γης για όλη την επικράτεια του δήμου. Αν γίνουν και οι πολεοδομήσεις που υποδεικνύει το σχέδιο (Κουμκό-Πληγώνι, Υφαντήρια-Γαϊδαρανήφορος, Καρά Τεπέ και Νησέλια Παμφίλων), τότε πράγματι θα έχουν μπει κανόνες που θα αποτρέψουν απ’ τα λάθη του παρελθόντος που κατέστρεψαν ολόκληρες περιοχές.