H Μονή, δέχτηκε σεισμούς και πυρκαγιές, μετά από τους οποίους ανακαινίστηκε, πάντα με προσοχή, στην ιστορική του πολιτισμική και αρχιτεκτονική κληρονομιά. Το 1966, με την μέριμνα του Μητροπολίτη Ιακώβου Κλεομβρότου, και με ποσό 500.000 δρχ. από τον ΕΟΤ, με αρχιτέκτονα τον Γ.Γιαννουλέλλη, έγιναν διαρρυθμίσεις του παλαιού ξενώνα σε ευρύχωρη τραπεζαρία-μαγειρίo,αίθουσα υποδοχής, πέντε υπνοδωματίων με χώρους υγιεινής και μηχανική ύδρευση από την μία δεξαμενή. Έδωσε επίσης η Αρχαιολογική Υπηρεσία, 80.000 δρχ. και διασκευάστηκε το μεγάλο δωμάτιο, δίπλα στο ηγουμενείο σε σκευοφυλάκιο και βιβλιοθήκη. Τέλος επισκευάστηκε η στέγη όλων, των κτισμάτων. Το 1969 πυρκαγιά καίει το καθολικό και το μεγαλύτερο τμήμα της δυτικής και βορινής πλευράς. Η αρχαιολογική υπηρεσία αναστύλωσε το καθολικό (με τον Γ. Γιανουλέλλη) και τα υπόλοιπα κτήρια με χρήματα Παλλεσβιακού Εράνου. Το μοναστήρι, με όλους αυτούς τους ειδικούς και τον Μητροπολίτη Ιάκωβο Κλεόμβροτο, παρέμεινε λειτουργικό και με αλώβητη την αρχιτεκτονική του μορφή. Και μετά το 1994, για πρώτη φορά, μετατράπηκε σε Ανιστόρητο Οχυρωματικό Έργο (βλέπε γι’ αυτό το παλιό μοναστήρι τον υπέροχο α τόμο, του Ι. Κλεομβρότου της Mytilena Sacra).

Επίσης πρέπει να αναφερθεί η φύλαξη μιας Επιγραφής σε μάρμαρο με τιμητικούς ΣΤΕΦΑΝΟΥΣ, που αναγράφει: «ΟΔΑΜΟΣ ΠΑΜΦΙΛΕ ΧΡΗΣΤΕ ΡΩΜΑΙΟΙ». Ανάλογη είναι και αυτή στην εκκλησία του Ρέματος με τον ΔΑΜΟ ΓΕΡΟΥΣΙΑ ΡΩΜΑΙΟΙ. Αυτές οι τιμητικές επιγραφές (όπως και μια ακόμα στον Αι Δημήτρη, της Αργένου) αφορούν τον Δήμο, την Γερουσία, που αφιερώνει σε κάποιο τιμώμενο πρόσωπο. Οι ΡΩΜΑΙΟΙ, αποτελούσαν χωριστή Ομάδα Εμπόρων, που ευεργετούσαν τον τόπο. Εταιρεία εμπορική της εποχής που λάμβανε μέρος στην τιμητική χορηγία.(Μάκης Παυλέλλης)

Γύρω από το Μοναστήρι

Η περιουσία της Μονής ήταν πολύ μεγάλη, κύρια σε εκτάσεις καλλιεργημένες, που απλωνόταν σε μια τεράστια περιοχή. Αυτή αναφέρεται αναλυτικά σε μια σειρά Κτηματολογίων, από τον 16^ο αι, που μάλλον ιδρύθηκε, έως το 1952. Αναφέρονται σωθύρια, χωράφια, μέρη, ελαιοκτήματα, βαλανιδεώνες, αγροί, μάνδρες, ένας νερόμυλος και ένας ή δύο ανεμόμυλοι. Νοικιάζονται σε ιδιώτες και το αντίτιμο είναι σε είδος ή σε νόμισμα. Καταγράφονται τα Κτηματολόγα του 1595, του 1840, του 1864, του 1931 και 1932 που αναφέρεται η εκποίηση από το κράτος μέρος της περιουσίας. Το 1952 η περιουσία που του ανήκει εκτιμάται σε στρέμματα και ετήσια πρόσοδο σε δραχμές. (Ι.Κλεόμβροτος, σελ 295 έως και 322).

Στο επόμενο άρθρο θα αναφερθούμε με λεπτομέρεια σε ορισμένες από τις περιοχές που κατείχε το Μοναστήρι, από τον 15^ο αιώνα και μετά.

με σύγχρονα μανουάλια

και αγιογράφηση

Τα παλιά Κελιά

Η τιμητική επιγραφή

που φυλάσσεται στην Μονή

όπως αυτή στην εκκλησία του Ρέματος

και του Αι Δημήτρη Αργένου.