Ο ψηφιακός μετασχηματισμός απλοποίησε τα πράγματα: εδώ και μερικά χρόνια οι έφηβοι δεν συνωστίζονται έξω από τις τζαμαρίες των σχολείων, για να μάθουν αποτελέσματα. Πληκτρολογούν κωδικούς σε ψηφιακές πλατφόρμες από την ασφάλεια του καναπέ τους. Τους αξίζει ύστερα από μία τουλάχιστον χρονιά κόπου, ξενυχτιών, προετοιμασίας, άγχους και αγωνίας. Τις περισσότερες φορές τους αξίζει και το αποτέλεσμα. Οι κόποι ως επί το πλείστον δικαιώνονται, τα χαμόγελα ανθίζουν και στα μάγουλα μπαίνει το ίδιο χρώμα μ’ εκείνο που αφήνει ο ήλιος στην επιδερμίδα μετά τις πρώτες εξορμήσεις στη θάλασσα.Η πόρτα της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης κλείνει με δύναμη πίσω τους, με ήχους από βεγγαλικάκαι μελωδίες από τα σουξέ της εποχής. Η βαριά θύρα της Τριτοβάθμιας αρχίζει να ξεκλειδώνει, όλοι έχουν την αφέλεια να πιστεύουν ότι το πολύ διάβασμα πέρασε: Από δω και πέρα μόνον φοιτητική ανεμελιά, έξοδοι, φλερτ. Οι γονείς καμαρώνουν, όλα καλά γενικώς.

Υπάρχουν αρκετά «αλλά» ωστόσο που εκείνη η ανακοίνωση δεν τα περιέχει: Κανείς δεν εξηγεί στους μελλοντικούς φοιτητές του φθινοπώρου πως τη ζωή δεν την κερδίζει ο πιο μελετηρός αλλά συνήθως όποιος είναι περισσότερο καπάτσος και τυχερός μαζί. Αποφεύγουν να τους πουν, γιατί κρίνουν ότι είναι νωρίς ακόμα, ότι η εμπλοκή τους με τρίτα πρόσωπα δεν καθορίζεται πάντα από την ακεραιότητα και την ειλικρίνεια των συναισθημάτων αλλά και από σκοπιμότητες που οι αφελείς έφηβοι αγνοούν, από σύνδρομα που οι περίφημοι «άλλοι» κουβαλούν μέσα τους, από συγκυρίες, συμπτώσεις και τόσα άλλα. Οι νέοι δεν γνωρίζουν ότι σε μερικά χρόνια, όταν πασχίζουν να κλείσουν πίσω τους την πόρτα του Πανεπιστημίου δεν είναι, δεν μπορεί να είναι, οι ίδιοι άνθρωποι που πανηγύριζαν για την επιτυχία τους σ’ αυτό ένα καλοκαίρι πριν από τέσσερα-πέντε χρόνια. Άλλοι άνθρωποι σημαίνει άλλες ανάγκες, άλλες αντιλήψεις, άλλες προτεραιότητες και για όλα αυτά θα πρέπει να έχουν φροντίσει. Κοντολογίς κανείς από αυτούς που θα χαρτζιλικώσει τους φετινούς επιτυχόντες δεν βιάζεται να τους μιλήσει για δεξιότητες πρόγνωσης, επικοινωνίας, διαχείρισης σχέσεων, επαγγελματικού προσανατολισμού. Αποφεύγει μάλιστα να τους εξηγήσει ότι αρκετές φορές οι απόμαχοι της χθεσινής μέρας είναι οι κερδισμένοι μακροπρόθεσμα, γιατί δούλεψαν με μεγαλύτερο πάθος και κυρίως μέθοδο από τα φαβορί του στίβου της ζωής.

Οι εξελίξεις είναι ραγδαίες, οι απαιτήσεις πολλές και ο χρόνος τρέχει με ταχύτητα αστραπής. Αυτό που επιβάλλεται το σχολείο και αν γίνεται η οικογένεια να καλλιεργήσουν στους νέους είναι η ανάγκη να σπουδάσουν όποιο επάγγελμα αποφασίσουν να εξασκήσουν. Στη δική μας γενιά η τεχνική εκπαίδευση δεν ευδοκίμησε με αποτέλεσμα να υπάρχουν πολλοί καλοί επαγγελματίες εκεί έξω, με λεφτά, αλλά χωρίς την αυτοπραγμάτωση και την ασφάλεια που προσφέρει η γνώση της θεωρίας, όχι απλά ο αυτοματισμός της εμπειρίας. Ελπίζω οι επόμενες γενιές να απολαύσουν τα οφέλη της. Είναι νομίζω προϋπόθεση, για να ενισχυθεί η κοινωνία μας πνευματικά και παραγωγικά. Οι σημερινοί νέοι έχουν την ευκαιρία και της ιδιωτικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και αυτή κι αν είναι μία νέα πραγματικότητα, για την οποία πολύς λόγος γίνεται, μένει να φανεί ο ρόλος της και η συνδρομή της στην ελληνική πραγματικότητα. Υπάρχουν πάντα και τα καλλιτεχνικά επαγγέλματα που δεν διακονούνται από δημόσιες πανεπιστημιακές σχολές. Υπάρχουν πολλά που δεν περιλαμβάνονται στις δυνατότητες ενός μηχανογραφικού. Υπάρχει και το μηχανογραφικό, ο Ρουβίκωνας που οι φετινοί απόφοιτοι λυκείου θα κληθούν στο προσεχές να συμπληρώσουν με σύνεση και σοβαρότητα. Ευτυχώς γι’ αυτούς ζουν στην εποχή που ο επαγγελματικός προσανατολισμός βρίσκεται στο απόγειο. Μπορούν συνεπώς να γνωρίζουν πού βαδίζουν και τι κάνουν.

Κάθε χρόνο τούτες οι μέρες είναι μία περίοδος μεταβατική για ένα μεγάλο μέρος της νεολαίας μας, που ξεκινά με όνειρα και ελπίδες ένα μεγάλο ταξίδι στη γνώση και στην έρευνα. Τους ευχόμαστε να είναι ήρεμο, χωρίς τρικυμίες, με καλό τέλος. Τους ευχόμαστε πάνω από όλα να το απολαύσουν! Είναι μεγάλη εμπειρία ζωής!