Με δελτίο Τύπου οι Οικολόγοι Πράσινοι κάνουν λόγο για συνέχιση εργασιών στην περιοχή νότια των Αλυκών Αγίας Παρασκευής, χωρίς κανένα έλεγχο, χωρίς κανένα μέτρο, όπως σημειώνει χαρακτηριστικά ο υποψήφιος βουλευτής Λέσβου με το κόμμα «Πράσινο – Μωβ» Μιχάλης Μπάκας.

«Χθες γίναμε αποδέκτες των φωτογραφιών που σας κοινοποιούμε.

Δυστυχώς οι παράνομες εργασίες στην περιοχή νοτίων των Αλυκών Αγίας Παρασκευής συνεχίζονται κανονικά χωρίς κανένα έλεγχο, χωρίς κανένα μέτρο. Στην καρδιά του Καταφυγίου Αγριας Ζωής. Τι ακολουθεί; Θα φτιάξουν γέφυρα ή θα μπαζώσουν το ποταμάκι; Τι άλλο θα δούμε σε αυτόν τον τόπο;Είναι δυνατόν όλα αυτά να γίνονται νύχτα; Μήπως κάποιοι προεκλογικά κάνουν χατίρια, χαιδεύοντας τα αυτιά κάποιων ψηφοφόρων; Αυτές τις ημέρες ξεκινάμε να έρχονται στη Λέσβο παρατηρητές της φύσης από όλη την Ευρώπη. Οι εικόνες αυτές είναι ντροπιαστικές για τον τόπο μας. Ποιοι σαμποτάρουν την ανάπτυξη του οικοτουρισμού στο νησί μας; Τι λέει ο Συλλογος Ξενοδόχων Λέσβου; Από την πλευρά μας ζητήθηκε οι παρέμβαση των αρμόδιων υπηρεσιών. Ποιος θα μας προστατεύσει από τους προστάτες μας;» και καταλήγει: «Εμείς απαρέγκλιτα δηλώνουμε ότι θα συνεχίσουμε να παλεύουμε για την προστασία του νησιού μας απέναντι σε όσους ενδιαφέρονται μόνο για συμφέροντα ημετέρων. 

καλή μας Ανάσταση!».

Και η παρέμβαση στις 21 Φεβρουαρίου 2023

Στις 21 Φεβρουαρίου 2023, οι Οικολόγοι Πράσινοι, είχαν κάνει και πάλι παρέμβαση για παράνομες εργασίες στην συγκεκριμένη περιοχή. Μάλιστα μετά από αυτή ο προϊστάμενος της διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού, Γιώργος Λεμονός, με έγγραφο προς τον Δήμο Δυτικής Λέσβου ανάφερε: «(..) Κατόπιν των ανωτέρω, θα πρέπει ο Δήμος Δυτικής Λέσβου, ο οποίος διαχειρίζεται την εν λόγω έκταση, νοικιάζοντάς της ως βοσκοτόπια, να φροντίσει ώστε να αποκοπή η πρόσβαση, με την τοποθέτηση μπάρας και την επέκταση της περίφραξης, ώστε να καταστεί δυνατή η ανάκαμψη του οικοσυστήματος και η φυσική αποκατάσταση του περιβάλλοντος και ταυτόχρονα να αποτραπούν και οι μελλοντικές παρόμοιες παρεμβάσεις. Για να εξυπηρετηθούν οι Σύλλογοι θα πρέπει να κατασκευαστεί νόμιμος χώρος ιπποδρομίου, εκτός προστατευόμενων περιοχών, που να πληροί τις προδιαγραφές τόσο για τους αγωνιζόμενους, όσο και για τα ζώα που συμμετέχουν αλλά και το κοινό που παρακολουθεί. Μέχρι τότε, θα πρέπει να φροντίσετε, με τη συνδρομή και των Αστυνομικών Τμημάτων της περιοχής, στα οποία κοινοποιείται το παρόν, να μην χρησιμοποιείται ο χώρος ως ιπποδρόμιο για προπονήσεις, ασκήσεις, επιδείξεις και αγώνες».

Το έγγραφο  κοινοποιούνταν  στο Αστυνομικό Τμήμα Αγίας Παρασκευής, στη Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού Βορείου Αιγαίου –ΑΔΑ, στην Κτηματική Υπηρεσία Λέσβου, στην Διεύθυνση Δασών και απαντητικά στους Οικολόγους Πράσινους.

Η καταγγελία των Οικολόγων Πράσινων

«Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ έγιναν και πάλι αποδέκτες καταγγελιών από πολίτες για παράνομες εργασίες που έγιναν στην περιοχή νότια των Αλυκών Αγίας Παρασκευής Λέσβου.

Όπως φαίνεται και στις φωτογραφίες, έχει γίνει διάνοιξη μιας ευθείας «δρόμου» πλάτους τουλάχιστον 7 μέτρων, που ξεκινά από την περιοχή του παλιού «ιπποδρομίου» και με κατεύθυνση δυτικά περνά το ποταμάκι και συνεχίζεται για εκατοντάδες μέτρα.

Η περιοχή βρίσκεται εντός του καταφυγίου άγριας ζωής (ΚΑΖ) ενώ επιπρόσθετα αποτελεί Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ-SΡΑ) της οδηγίας 79/409 για την ορνιθοπανίδα ενώ είναι και στην καρδιά του πυρήνα της προστατευόμενης περιοχής του δικτύου Νατούρα 2000.

Είναι προφανές ότι οι εργασίες έγιναν για τη χρήση της περιοχής ως «ιπποδρόμιο» κάτι που και στο παρελθόν έχει συμβεί με τη διεξαγωγή αγώνων χωρίς την τήρηση της νομοθεσίας, με πολλαπλές συνέπειες για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, της υγείας των ανθρώπων αλλά και των ζώων. Είναι ενδεικτικό τι συνέβη την περσινή χρονιά με τον θάνατο ενός αλόγου κατά τη συμμετοχή του στις «ιπποδρομίες», γεγονός που έγινε γνωστό από τα ΜΜΕ και όλοι οι φορείς δήλωναν ότι οι αγώνες είχαν γίνει χωρίς αδειοδότηση και κάτι τέτοιο δεν πρέπει να ξανασυμβεί.

Οι εργασίες αυτές υποβαθμίζουν την καρδιά της πιο γνωστής προστατευόμενης περιοχής παρατήρησης πουλιών του νησιού μας, που επισκέπτονται χιλιάδες παρατηρητές της φύσης, birdwatchers, κάθε χρόνο, συμβάλλοντας σημαντικά στην οικονομία του νησιού και μάλιστα εκτός της καλοκαιρινής σεζόν (Απρίλιος – Μάιος και Σεπτέμβριος – Οκτώβριος).

Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ υπέβαλαν σχετική αναφορά στο Τμ Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, τη Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου όπως και στη Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Βορειο-Ανατολικού Αιγαίου του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής ενώ η αναφορά κοινοποιήθηκε και στο Δήμο Δυτικής Λέσβου.

 Ζητείται η ενεργοποίηση των αρμοδίων υπηρεσιών για την τιμωρία των υπευθύνων, την αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής αλλά και την προστασία του με τα κατάλληλα μέσα ώστε να μην επαναληφθούν τέτοιες ενέργειες στο μέλλον».

Το έγγραφο του Λεμονού  

Παράνομες εργασίες εντός προστατευόμενης περιοχής

Σε συνέχεια της ανωτέρω (11) σχετικής που αφορά σε παράνομες ενέργειες επέκτασης μη αδειοδοτημένου ιπποδρομίου, νοτίως των Αλυκών Καλλονής, εντός της προστατευόμενης περιοχής στη θέση «Λοτζάρια» της Τ.Κ. Αγίας Παρασκευής και Καλλονής Λέσβου, σας ενημερώνουμε ότι πρόκειται για περιοχή που ανήκει στις προστατευόμενες περιοχές του Δικτύου Natura 2000, για τις οποίες δεν υπάρχει εγκεκριμένη Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη – ΕΠΜ, με καθορισμένες επιτρεπόμενες χρήσεις γης. Συγκεκριμένα, οι παρεμβάσεις εντοπίζονται εντός Ειδικής Ζώνης Διατήρησης με κωδικό GR4110004 - SCI A - ΛΕΣΒΟΣ: ΚΟΛΠΟΣ ΚΑΛΛΟΝΗΣ ΚΑΙ ΧΕΡΣΑΙΑ ΠΑΡΑΚΤΙΑ ΖΩΝΗ και εντός Ζώνης Ειδικής Προστασίας με κωδικό GR4110007 – SPA - ΛΕΣΒΟΣ: ΠΑΡΑΚΤIΟI YΓΡΟΤΟΠΟI ΚΟΛΠΟΥ ΚΑΛΛΟΝΗΣ (σύμφωνα με το Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60/Α/31-3-2011) Διατήρηση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις, άρθ. 5, 4α & β, και άρθ. 9.6), όπου αναγνωρίστηκαν οικότοποι της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ (σύμφωνα με το υποπρόγραμμα «Αναγνώρισης και περιγραφής των τύπων οικοτόπων σε περιοχές ενδιαφέροντος για τη Διατήρηση της φύσης» του ΥΠΕΧΩΔΕ - 2001), και συγκεκριμένα οικότοποι με κωδικούς: 2110 Embryonic shifting dunes - Υποτυπώδεις κινούμενες θίνες της Μεσογείου και 2260 Dune scleorophyllous scrubs - Θίνες με βλάστηση σκληρόφυλλων θάμνων (Cisto-Lavenduletalia) (Ononido – Rosmarinetea, Quercetea ilicis, Cisto- Lavanduletea). Επίσης, οι παρεμβάσεις έγιναν σε επαφή με οικότοπο 3170 Mediterranean temporary ponds - Μεσογειακά εποχιακά τέλματα, τα οποία είναι Οικότοπος προτεραιότητας της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, ο οποίος πρέπει να προστατεύεται.

Σύμφωνα με την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 21ης Μαΐου 1992 για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων, καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας (Επίσημη Εφημερίδα αριθ. L 206 της 22/07/1992) και την ΚΥΑ υπ’ αριθ. 33318/3028/1998 (ΦΕΚ 1289Β/28-12-1998) «Καθορισμός μέτρων και διαδικασιών για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων (ενδιαιτημάτων) καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας», απαγορεύεται η καταστροφή των οικοτόπων (άρθ 11, παρ 1, εδ. αiiδ), απαγορεύεται η βλάβη ή η καταστροφή των τόπων αναπαραγωγής ή των τόπων ανάπαυσης των ζωικών ειδών.

Σημειώνουμε ότι η Οδηγία 92/43/ΕΟΚ "για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας" ενσωματώθηκε στην εθνική νομοθεσία με τις ακόλουθες ΚΥΑ:

• ΚΥΑ 33318/3028/11-12-1998 (ΦΕΚ 1289/Β/28-12-98) «Καθορισμός μέτρων και διαδικασιών για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων (ενδιαιτημάτων) καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας»,
• ΚΥΑ Η.Π. 14849/853/Ε103/4-4-2008 (ΦΕΚ 645/Β/11-4-08) «Τροποποίηση των υπ' αριθμ. 33318/3028/1998 κοινών υπουργικών αποφάσεων (Β΄1289) και υπ' αριθμ. 29459/1510/2005 κοινών υπουργικών αποφάσεων (Β΄992), σε συμμόρφωση με διατάξεις της οδηγίας 2006/105 του Συμβουλίου της 20ης Νοεμβρίου 2006 της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σύμφωνα με τις πρόνοιες της Οδηγίας, το Δίκτυο Natura 2000 αποτελείται από τις Ειδικές Ζώνες Διατήρησης (ΕΖΔ) και από τις Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) για την Ορνιθοπανίδα, όπως ορίζονται στην Οδηγία 2009/147/EK (πρώην 79/409/EK). Ενώ οι ΕΖΔ χαρακτηρίζονται και εντάσσονται στο δίκτυο όπως περιγράφεται ανωτέρω, οι ΖΕΠ εντάσσονται αυτόματα στο Δίκτυο Natura 2000 μετά το χαρακτηρισμό τους από τα Κράτη Μέλη. Η διαχείριση των περιοχών αμφότερων των κατηγοριών υπόκειται στις διατάξεις του άρθρου 6 παρ. 2, 3, 4 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ. Η διαχείριση των ΖΕΠ υπόκειται επιπροσθέτως στις διατάξεις του άρθρου 4 της Οδηγίας 2009/147/ΕΚ.

Ο κατάλογος των Ελληνικών ΖΕΠ δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 1495/Β/06.09.2010 ως παράρτημα στη νέα ενσωμάτωση της Οδηγίας 79/4009/ΕΟΚ (η οποία κωδικοποιήθηκε με την Οδηγία 2009/147/ΕΚ). Οι 239 Ελληνικοί Τόποι Κοινοτικής Σημασίας χαρακτηρίστηκαν ως Ειδικές Ζώνες Διατήρησης με το Ν3937/2011 (ΦΕΚ60/Α/31-3-2011).

Οι βιότοποι που περιλαμβάνονται στο Δίκτυο Natura 2000 προστατεύονται και σε περίπτωση που δεν έχουν εκδοθεί οι απαραίτητες διατάξεις και Π.Δ. για την προστασίας τους, αυτές υπάγονται αυτομάτως στο αυστηρότερο καθεστώς προστασίας του άρ. 19, παρ. 1 του Ν. 1650/86 καθ’ όλη την έκτασή τους, σύμφωνα με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ (ΠΕ) 185/1997, σελ. 1065). Παρόμοια είναι και μία πιο πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ 151/2022, οπότε κρίθηκε ότι οι υγρότοποι θεσμοθετημένοι ή μη τυγχάνουν προστασίας ως στοιχείο του περιβάλλοντος κατά το άρθ. 24 παρ. 1 του Συντάγματος. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με το αρθ. 13, παρ. 4^α «Δεν επιτρέπεται η κίνηση μηχανοκίνητων οχημάτων εκτός οδικού δικτύου σε οικολογικά ευαίσθητες εκτάσεις…».

Σύμφωνα με το ΣΧΟΟΑΠ Καλλονής η περιοχή ανήκει στις Περιοχές Ειδικής Προστασίας – ΠΕΠ 1 «Ζώνες δασικής βλάστησης, αναδασωτέων εκτάσεων και έξω-οικιστικού πρασίνου, καταφύγια άγριας ζωής, υγρότοποι και ζώνες Natura.»

Οι παρεμβάσεις ξεκινούν στο δυτικό όριο του υφιστάμενου μη αδειοδοτημένου ιπποδρομίου και εκτείνονται προς τα δυτικά, σε απόσταση εκατοντάδων μέτρων και σε πλάτος 7m περίπου, διασχίζοντας την εκβολή του περιμετρικού καναλιού της αλυκής.

Το γεγονός αυτό μαρτυρά ότι οι παρεμβάσεις είχαν σκοπό την επέκταση του ιπποδρομίου, με τη παράκαμψη της στροφής, ώστε ο αγωνιστικός χώρος να είναι σε ευθεία και όχι κυκλική οβάλ διαδρομή (βλ. φωτογραφίες παρακάτω).

Κατόπιν των ανωτέρω, θα πρέπει ο Δήμος Δυτικής Λέσβου, ο οποίος διαχειρίζεται την εν λόγω έκταση, νοικιάζοντάς της ως βοσκοτόπια, να φροντίσει ώστε να αποκοπή η πρόσβαση, με την τοποθέτηση μπάρας και την επέκταση της περίφραξης, ώστε να καταστεί δυνατή η ανάκαμψη του οικοσυστήματος και η φυσική αποκατάσταση του περιβάλλοντος και ταυτόχρονα να αποτραπούν και οι μελλοντικές παρόμοιες παρεμβάσεις. Για να εξυπηρετηθούν οι Σύλλογοι θα πρέπει να κατασκευαστεί νόμιμος χώρος ιπποδρομίου, εκτός προστατευόμενων περιοχών, που να πληροί τις προδιαγραφές τόσο για τους αγωνιζόμενους, όσο και για τα ζώα που συμμετέχουν αλλά και το κοινό που παρακολουθεί. Μέχρι τότε, θα πρέπει να φροντίσετε, με τη συνδρομή και των Αστυνομικών Τμημάτων της περιοχής, στα οποία κοινοποιείται το παρόν, να μην χρησιμοποιείται ο χώρος ως ιπποδρόμιο για προπονήσεις, ασκήσεις, επιδείξεις και αγώνες.

Τέλος, αναφέρουμε ότι κατόπιν των (6) και (7) σχετικών εγγράφων με οδηγίες για τις περιβαλλοντικές επιθεωρήσεις του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας και του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη: «Οι καταγγελίες που αφορούν σε παράνομες επιχωματώσεις-εκχερσώσεις, διάνοιξη οδών σε περιοχές εκτός σχεδίου, καταστροφή βλάστησης, δασικών εκτάσεων και υγροτόπων», διαβιβάζονται από τις Περιφερειακές Αρχές στις αρμόδιες υπηρεσίες δόμησης των οικείων Δήμων, στα αρμόδια Δασαρχεία ή Κτηματικές Υπηρεσίες. Συνεπώς, κοινοποιούμε την (11) σχετική στις αρμόδιες υπηρεσίες για ενδεχόμενες δικές τους ενέργειες.

Ο προϊστάμενος της Δ/νσης Περιβάλλοντος & Χωρικού Σχεδιασμού

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΛΕΜΟΝΟΣ

ΧΗΜΙΚΟΣ