Με ορίζοντα ολοκλήρωσης του έργου, το 2025 προχωρούν οι εργασίες συντήρηση και αποκατάσταση στεγών και όψεων του Ιερού Ναού Αγίου Θεράποντος, ενώ την εβδομάδα που μας πέρασε ξεκίνησαν και οι εργασίες της αποκατάστασης του ναού από την εταιρεία «ΑΚΛΙΜΩΝ ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε.». Τα δύο αυτά έργα με προϋπολογισμούς 815.000 ευρώ και 1.450.000 ευρώ, αντίστοιχα, αναμένεται να προσδώσουν στο «σήμα κατατεθέν» της Μυτιλήνης ακόμη μεγαλύτερη αίγλη.  

Για το νέο αυτό έργο μίλησαν στο «Ε» ο εφημέριος του ναού π. Αθανάσιος Γιουσμάς και ο πολιτικός μηχανικός, συνεργάτης της αναδόχου εταιρείας Μιχάλης Κινικλής.  

«Από το 1989 είχαμε διαπιστώσει μαζί με τον σεβασμιότατο Μητροπολίτη Μυτιλήνης τα προβλήματα που είχε ο Ναός και ξεκινήσαμε τότε ένα σημαντικό έργο. Ωστόσο τότε οι ειδικοί μας είχαν πει ότι μετά από 10 -20 χρόνια θα είχαμε πάλι τα ίδια προβλήματα. Ο Άγιος Θεράποντας είναι ένα σήμα κατατεθέν της Μυτιλήνης και είναι πολύ φυσικό του κατά διαστήματα να αντιμετωπίζει προβλήματα. Αυτό που μας απασχολεί είναι ότι από τον κεντρικό τρούλο έμπαιναν νερά στο εσωτερικό χώρο του ναού. Απευθυνθήκαμε πριν το 2013 -αν δεν με απατά η μνήμη- στον ηγούμενο της Μονής Βατοπεδίου στο Άγιο Όρος. Του έγραψα ένα γράμμα ότι ο ναός είναι αφιερωμένος στον Άγιο Θεράποντα. «Κύπριος ο Άγιος Θεράποντας, Κύπριος και εσείς βοηθήστε ούτως ώστε να μπορέσουμε να φτιάξουμε το ναό, να συνταχθεί μία μελέτη που να πληροί όλες τις προϋποθέσεις για να μπορέσει να ξεκινήσει αυτό το έργο». Πράγματι ο πατήρ Εφραίμ ανταποκρίθηκε τότε και όπως θα θυμούνται πολλοί συμπολίτες μας το 2015 όταν εκπονήθηκε η μελέτη μας έφερε την εικόνα της Παναγίας της Βηματάρισσας. Έγιναν διάφορες εκδηλώσεις για τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την επέτειο των εγκαινίων του ναού και παραδόθηκε αυτή η μελέτη. Στην συνέχεια η μελέτη κατατέθηκε στο υπουργείο Πολιτισμού, εγκρίθηκε και είμαστε στην ευχάριστη θέση τώρα να δρομολογείται πλέον η υπόθεση του έργου της σκεπής, των τρούλων και όχι μόνο. Χαιρόμαστε γιατί έχουμε συμπατριώτες να έχουν αναλάβει το έργο καθώς πρόεδρος του ΔΣ της εταιρείας «ΑΚΛΙΜΩΝ ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε.» είναι ο Αχιλλέας Καρπούζης και ο κ. Μιχάλης Κινικλής ο πολιτικός μηχανικός που το επιμελείται» είπε σε συνέντευξή του στο «Ε» ο π. Γιουσμάς.  

Στόχος η παύση εισροής υπόγειων υδάτων 

Αναφερόμενος στις εργασίες που ξεκίνησαν ο κ. Κινικλής τόνισε ότι το μεγάλο πρόβλημα του Ναού είναι τα νερά που έχουν εισχωρήσει από το έδαφος. «Η μελέτη η οποία έχει γίνει από ειδικούς έχει αποφανθεί ότι για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος θα πρέπει να αντικατασταθεί πλήρως η σκεπή του ναού και να γίνουν ειδικές επεμβάσεις στα θεμέλια για να σταματήσουμε την εισροή υπόγειων νερών. Σε αυτό το κομμάτι το έργο είναι πολύ δύσκολο ιδίως σε ότι έχει να κάνει με τις στέγες και τους τρούλους, γιατί είναι τεχνικές οι οποίες λίγοι ξέρουν να τις δουλέψουν στην Ελλάδα και επειδή υπάρχει στενότητα χώρου - ο ναός βλέπετε είναι περίκλειστος από πολλά κτίσματα- και δεν υπάρχει εύκολη πρόσβαση βαριών μηχανημάτων και οχημάτων. Παρά ταύτα έχουμε δρομολογήσει τον τρόπο με τον οποίο θα πορευτεί και επισκευή η οποία θα διαρκέσει δύο χρόνια περίπου. Υπολογίζεται ότι θα είμαστε έτοιμοι γύρω στον Αύγουστο του 2025. Παράλληλα με αυτά τα έργα θα γίνουν και κάποιες μικρότερες εργασίες επισκευής εσωτερικά του Ναού».  

Η έγκριση του έργου  

Στις 10-01-2023 ο αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης με απόφασή του εγκρίνει την Ένταξη του Έργου «Αποκατάσταση Ιερού Ναού Αγ. Θεράποντος Μυτιλήνης» στο Ταμείο Ανάκαμψης της Ε.Ε. και αφορά στην αποκατάσταση του Ιερού Ναού Αγ. Θεράποντος Μυτιλήνης. με προϋπολογισμό 1.450.000,00€.  

Το έργο έχει ενταχθεί στη δράση ο πολιτισμός ως κινητήριος μοχλός ανάπτυξης με υπουργείο ευθύνης το Υπουργείο Πολιτισμού και φορέα υλοποίησης την Διεύθυνση Αναστύλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων.  

Αναμένεται να παραδοθεί την άνοιξη του 2025  

Σε εξέλιξη οι εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης  

Παράλληλα στον ΙΝ του Αγίου Θεράποντα σε εξέλιξη βρίσκεται το συσχετιζόμενο έργο: «Συντήρηση και Αποκατάσταση στεγών και όψεων Ιερού Ναού Αγίου Θεράποντος Μυτιλήνης» προϋπολογισμού 815.000 ευρώ με φορέα υλοποίησης την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου.  

Το έργο ξεκίνησε στις 25-11-2023 και αναμένεται να ολοκληρωθεί στις 24-03-2025.  

Στην συνοπτική περιγραφή του έργου περιλαμβάνονται δύο κατηγορίες εργασιών, αυτές που σχετίζονται α) με τις εξωτερικές όψεις και τα αετώματα και β) με το εσωτερικό του ναού. Ειδικότερα:  

Εξωτερικές όψεις - Αετώματα: 1) Συντήρηση των κεντρικών αετωμάτων του ναού, με την επανατοποθέτηση των θραυσμάτων του γλυπτού διακόσμου που κατέπεσαν το 1991, με τη συρραφή ετοιμόρροπων θραυσμάτων, την αντικατάσταση των επισκευαστικών κονιαμάτων, σφραγίσεις, την αντιμετώπιση των φαινομένων της βλάστησης, την απομάκρυνση των βιολογικών επικαθίσεων, την στερέωση των υπολειμμάτων του ζωγραφικού διακόσμου και την προστασία με υδρόφοβο υλικό. Για τα αετώματα των πύργων που δεν φαίνεται να φέρουν ζωγραφικό διάκοσμο, οι εργασίες περιλαμβάνουν: την στερέωση ετοιμόρροπων θραυσμάτων με συγκόλληση ή συρραφή με καρφίδες, την απομάκρυνση των βιολογικών επικαθήσεων και της αιθάλης, τον καθαρισμό κηλίδων οξειδίων σιδήρου, την αντικατάσταση των επισκευαστικών κονιαμάτων, σφραγίσεις αρμών και την συντήρηση και αποκατάσταση των σιδηρών φεγγιτών, «οφθαλμών». 2) Συντήρηση των εξωτερικών όψεων του ναού από ερυθρό ιγνιμβρίτη με την αντικατάσταση των πρόσφατων κακότεχνων επισκευαστικών κονιαμάτων σφράγισης και την σφράγιση ανοιχτών αρμών με τα κονιάματα που έχουν προκύψει από τη μελέτη συντήρησης. Στο πλαίσιο των εργασιών αυτών, θα γίνει η στερέωση θραυσμάτων και αποφλοιώσεων, εργασία που θα περιλαμβάνει την συρραφή κατά χώραν με διοχέτευση ενέματος με βάση την υδραυλική άσβεστο και την ενίσχυση με οπλισμό ή όπου απαιτείται, με την απόσπαση των ενσφηνωμένων θραυσμάτων και επανασυγκόλληση τους, και την επιφανειακή σφράγιση των αρμών συγκόλλησης η των ρωγμών με τα προτεινόμενα κονιάματα. 3) Αφαίρεση της μαύρης κρούστας με επιθέματα απορρυπαντικών αλάτων τύπου Pasta Mora η AB57 δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στα υπολείμματα του γραπτού διακόσμου στα κεντρικά αετώματα. 4) Αποκατάσταση των ορατών σιδηρών συνδέσμων στο κτήριο και των φεγγιτών, «οφθαλμών» στα αετώματα. 5) Καταπολέμηση των βιολογικών επικαθίσεων με την εφαρμογή βιοκτόνου και ο καθαρισμός κηλίδων οξειδίων σιδήρου, βαφών κ.α.

Εσωτερικό ναού: α) Επισκευή ξύλινου φορέα μπαγδατί, με συμπλήρωση η/και αντικατάσταση των ξύλινων στοιχείων, την συμπλήρωση των κονιαμάτων/επιχρισμάτων και την αναπαραγωγή/συμπλήρωση του ζωγραφικού διακόσμου  β) Την αποκατάσταση και συμπλήρωση ζωγραφικού διακόσμου τοπικά σε περιοχές με φθορές/απολεπίσεις και γ) Τον καθαρισμό αιθάλης από τα θυρώματα από λευκό μάρμαρο καθώς και των θυρωμάτων και της περιμετρικής κορνίζας που φέρουν βαφή απομίμηση μαρμάρου.