Η νομοθέτηση, ή έστω η θεσμική διαρρύθμιση κρίσιμων ηθικών και κοινωνικών διλημμάτων που επιχειρείται τον τελευταίο καιρό ανέδειξε ένα σπουδαίο και θεμελιακό ερώτημα της κυβερνητικής και της δημόσιας Διοίκησης: τα ήθη προηγούνται των νόμων ή οι νόμοι θα πρέπει να είναι τόσο διορατικοί που να τα προβλέπουν και να τα καθοδηγούν;

Το θέμα το ιχνογράφησαν οι πρόσφατοι νόμοι των ομοφυλικών γάμων, η προστασία μιας ακηδεμόνευτης παιδείας, ο σωφρονιστικός χαρακτήρας των ποινικών νομοθετημάτων και αρκετά άλλα.

Ακούσαμε φερ’ ειπείν για τους «γάμους»: «εδώ ο κόσμος το’ χει τούμπανο, ας το ψηφίσουμε λοιπόν να τελειώνουμε!»

Τίποτα βέβαια δεν τελειώνει με την ψήφιση ενός νόμου, και θα’ λεγα ότι μάλλον αρχίζει.

Ανέκαθεν υπήρχε η ανάγκη η πολιτεία να έχει προβλέψει θεσμικά τη συμπεριφορά και την αντίδραση της κοινωνίας.

Αυτό δείχνει και η εκ των Λατίνων νομική ρήτρα «nullapoenasinelege», δηλαδή η ποινή καλείται να τιμωρήσει γνωστά στον νομοθέτη αδικήματα.

Αυτός είναι και ο διαρκής πονοκέφαλος της ποινικής δικονομίας, που είναι υποχρεωμένη να παρακολουθεί την συνεχώς μεταμορφούμενη παραβατικότητα και την αέναη χαλάρωση των ηθών.

Αυτό το ενδιαφέρον αμφίδρομο μεταξύ ποινής και εγκλήματος θεωρητικά και σχηματοποιητικά ξεκίνησε από την Γένεση της Γραφής. Οι πρωτόπλαστοι παρέβησαν μια θεϊκή ρήτρα, που σημαίνει έναν τεθειμένο εκ των προτέρων απαγορευτικό νόμο.

Τα πράγματα όμως στην εξέλιξη της ιστορίας δεν είναι ακριβώς έτσι.

Μπορεί ένας νόμος να έχει -και ίσως να πρέπει να έχει- έναν παιδαγωγικό χαρακτήρα, ωστόσο τον βλέπουμε συχνά πυκνά να τρέχει ασθμαίνων να θεσπίσει και να αποκαταστήσει νέες ανάγκες που προκύπτουν μέσα στην κοινωνία.

Αυτές οι ανάγκες είναι συνήθως η χαλάρωση των ηθών που οφείλεται, όχι τόσο στις κοινωνικές ανισότητες, όσο στην επάρκεια των αγαθών, στην τρυφηλότητα, στην ακηδία και στην παρεξηγημένη εφαρμογή των νέων τεχνολογιών.

Τα τεχνολογικά μέσα πράγματι αναπτύσσονται ραγδαίως και βρίσκονται στην υπηρεσία και του κράτους αλλά και του εγκλήματος.

Η κατάσταση διαρκώς επιδεινώνεται, και δεν είναι καθόλου απίθανο να ξαναζήσει η ανθρωπότητα μαύρες μέρες όπως αυτές που περιγράφει ο Γεώργιος Όργουελ στο «1984», όπου η πανίσχυρη Αστυνομία της Σκέψης (!) ασχολείται κυρίως με τη δίωξη του «σκεφτοεγκλήματος»!....

Το εμβληματικό βιβλίο καυτηριάζει ως γνωστόν γνωστά ολοκληρωτικά καθεστώτα που παρήλασαν στον εικοστό αιώνα, αλλά ταυτόχρονα προφητεύει και περιγράφει μιαν αφόρητη κοινωνική δυστοπία που στα λόγια την ξορκίζουμε, αλλά στην πραγματικότητα έχουμε αρχίσει να τη ζούμε.

Το άρθρο αυτό ήθελε ακόμα και εκ προοιμίου να επισημάνει ότι η μέγιστη δύναμη μέσα στην κοινωνία αλλά και σε όλο τον φυσικό κόσμο είναι η «φθορά», η οποία κατατρώει καταστάσεις, θεωρήματα και δόγματα.

Λαμπρή και συνάμα θλιβερή εικόνα του φαινομένου αποτελούν τα γκρίκλις αλλά και ο καθόλου χειρισμός της ελληνικής γλώσσας από τους σημερινούς έφηβους. Δυσανάγνωστη και ευτελής συλλαβική γραφή, με υπονοούμενα φωνήεντα και χωρίς καμιά γραμματική και συντακτική δομή. «τπτ μπρο». Μια γλώσσα που μας έχει ήδη γυρίσει στα δέντρα και στις άναρθρες κραυγές των πιθήκων….

Το πιο εύστοχο παράδειγμα της φθοράς -θα το ξαναμνημονεύσω- μας το έδωσε κάποτε σε ένα κόμικ ο Αμερικανός σκιτσογράφος JohnnyHart: Ο δάσκαλος της γεωμετρίας θέλοντας να δείξει στους μαθητές το ασύμπτωτο των παραλλήλων, έσειρε πίσω του ένα ξύλινο δίχαλο επί της γης. Περιττό βέβαια να πούμε ότι αυτό σιγά-σιγά φαγώθηκε, και τα ίχνη των παραλλήλων έγιναν, προς έκπληξη και των μαθητών και του δασκάλου, μια ευθεία γραμμή! ….