Στην Ελληνορθόδοξη Παράδοση η Ανάσταση είναι το μείζον γεγονός. Ανάσταση σημαίνει νίκη της ζωής επί του θανάτου, της αφθαρσίας επί της φθοράς, της ελπίδας επί της απελπισίας, της Πίστης επί της αμφιβολίας. Για την ορθόδοξη πίστη είναι σπουδαίο το γεγονός ο Χριστός παθαίνει, σταυρώνεται, θανατώνεται και ανασταίνεται για να μας σώσει. Όλα τα υπόλοιπα, η αγάπη σαν πρακτικός κανόνας ζωής, η πίστη σαν κωδικοποίηση ορισμένων αληθειών ή οποιαδήποτε άλλη χριστιανική αλήθεια, στηρίζονται ή χάνονται μαζί με την πίστη στην Ανάσταση.

Η πίστη στην Ανάσταση του Χριστού έρχεται να δώσει απάντηση στο λεγόμενο «άγχος θανάτου». Έχει υποστηριχθεί ότι το άγχος συνιστά το κυρίαρχο εκείνο συναίσθημα που συνδέεται με το θάνατο και ο φόβος μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη καταθλιπτικής και αγχώδους διαταραχής που θα αναδείξει αρνητικές σκέψεις για τον εαυτό, το μέλλον και τον κόσμο. Ο Paul Tillich στην προσπάθειά του να το προσδιορίσει εννοιολογικά και να του προσδώσει πιο σαφές περιεχόμενο, κατέληξε ότι πρόκειται για μορφή νεύρωσης που συνδέεται με τρεις έννοιες-άξονες: τύχη-θάνατος, νόημα-κενό και ενοχή-καταδίκη. Στον πρώτο άξονα, το άγχος θανάτου συνιστά την απόλυτη απειλή για τη ζωή και την προσωπική ευεξία εκάστου προσώπου. Ο δεύτερος άξονας αναφέρεται στη σημασία που αποδίδει ένας άνθρωπος στην ίδια τη ζωή, ενώ ο τρίτος σχετίζεται με την ηθική συμπεριφορά και την ηθική ταυτότητα του κάθε ανθρώπου χωριστά.

Θα μπορούσε όμως πέρα από τα παραπάνω η ανάσταση να αποκτήσει μια καθαρά υπαρξιακή εμπειρία... Ανάσταση μπορεί να είναι το να αλλάξεις την όλη ύπαρξή σου μέσα στο παρόν, να αποκτήσεις ένα καινούργιο ήθος και μια καινούργια συμπεριφορά. Σύμφωνα με τον απόστολο Παύλο σταυρός ως πόνος είναι η θέα της αμαρτίας που υπάρχει μέσα μας. Βλέπουμε με τη δύναμη της χάριτος την αρρώστια να μαστίζει την ύπαρξή μας. Τα αμαρτωλά πάθη λυμαίνονται την φύση μας και μέσα από τον πόνο φωνάζουμε: «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με τον αμαρτωλό». Ο Θεός, λοιπόν, στον Σταυρό ζητά την ελευθερία του ανθρώπου, που είναι άσκηση και πάλη, μεταμέλεια και μετάνοια, διαρκής μεταμόρφωση και αλλαγή, που ταυτίζεται με την ευαγγελική απλότητα και καθαρότητα της καρδιάς, με την αλήθεια που ελευθερώνει. Σταυρός είναι ο πόνος στην προσπάθειά μας να τηρήσουμε τις εντολές του Χριστού για να μπορούμε να φθάσουμε στην τελειότητα. Όλη η διδασκαλία του Χριστού είναι η μετάβαση από την σαρκική ζωική ύπαρξη του ανθρώπου στην πνευματική ύπαρξη που θα διασφαλίζει παράλληλα την κοινωνική συνοχή και την ευημερία της κοινότητας. Υπό αυτό το πρίσμα όλη η διδασκαλία του Χριστού πρεσβεύει την αλλαγή τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.

Ο Σταυρός όμως αυτός της πίστεως εμπνέεται από την Ανάσταση και αναφέρεται σ’ αυτήν. Έτσι αυτός ο πόνος έχει στοιχεία χαράς και ευφροσύνης πνευματικής, είναι χαρμολύπη. Γι’ αυτό ο Σταυρός είναι στήριγμα, ελπίδα, παρηγοριά, είναι η δόξα του Χριστού, της Εκκλησίας, της ορθοδόξου θεολογίας και όλων μας. «Ὁ Χριστός μᾶς ἀπελευθέρωσε γιά νά εἴμαστε ἐλεύθεροι. Παραμένετε σταθεροί καί μή θελήσετε να ὑποταχθεῖτε πάλι σε ζυγό δουλείας» (Γαλ.5,1). Διότι, «Ἐάν σεῖς παραμείνετε στο λόγο μου, θά εἶστε πραγματικά μαθητές μου καί θά γνωρίσετε τήν ἀλήθεια καί ἡ ἀλήθεια θά σᾶς ἐλευθερώσει..Ἐάν,λοιπόν,ὁ Υἱός σᾶς ἐλευθερώσει,τότε θά εἶστε πραγματικά ἐλεύθεροι».

Η Σταύρωση λοιπόν προηγείται της Ανάστασης και το συναίσθημα της χαρμολύπης που περιγράφουν τα πατερικά κείμενα πόσο κοντά φαίνεται να είναι με τα αρνητικά συναισθήματα που συνοδεύουν κάθε αλλαγή που συμβαίνει στη ζωή μας. Αρνητικά συναισθήματα που θα πρέπει να ξεπεράσουμε για να νοιώσουμε τα θετικά συναισθήματα που θα φέρει στη ζωή μας η πολυπόθητη αλλαγή.

http://www.apostoliki-diakonia.gr/gr_main/catehism/simeioseis/EleftheriaAnthropou.pdf

http://www.indeepanalysis.gr/psychologia/giati-yparchei-kai-to-yparxiako-agchos