Συχνά οι πόλεμοι και οι μεγάλες καταστροφές δίνουν την ευκαιρία σε πολλούς ανθρώπους, εκτός από την αγριότητα ή τη λεγόμενη πολεμική αρετή, να επιδείξουν και ψυχικές αρετές και μεγάλες ευεργεσίες που συνήθως σπανίζουν στην ευτραφή και ανέμελη ειρήνη.

Ξεκινάω αυτές τις σκέψεις με το γεγονός ότι τον τελευταίο καιρό διατυμπανίζεται από μέσα και φορείς ότι η ζωή είναι το ύψιστο αγαθό.

Ο Ισραηλινός φιλόσοφος Νόα Χαράρι βέβαια το τοποθετεί πολύ βαθύτερα: «η ανθρώπινη ζωή είναι ένα δράμα λήψης αποφάσεων».

Θεωρώ ότι η πανδημία ως προς τούτο μας έδωσε λάθος μηνύματα για λάθος αξίες.

Η ζωή είναι ένα ακόμα μη αποκρυπτογραφημένο δώρο του θεού, ωστόσο η ίδια δεν ήταν ποτέ, αλλά ούτε και σήμερα είναι, αυτοσκοπός και αυταξία.

Η ζωή είναι ο καμβάς -καμιά φορά μηδενικής αξίας- πάνω στον οποίο ιχνογραφείται η αξιοπρέπεια, η αλληλεγγύη, η αυτοθυσία, ο ηρωισμός και η θυσία για την πατρίδα, δηλαδή για το θεσμικό και φυλετικό μας οικοδόμημα.

Στο μέτρο μάλιστα που η ψυχή ταυτίζεται με τη ζωή, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε και την ευαγγελική οδηγία που μας λέει ότι «για να κερδίσεις την ψυχή σου πρέπει να τη χάσεις!» (Μαρκ. Η 35).

Η θυσία για να σώσουμε άλλες ψυχές, και όχι τη δική μας, είναι ύψιστη προσφορά και αειθαλής αξία, και αυτό δεν το έχουν ακριβώς διευκρινίσει τα πρωτόκολλα της πανδημίας διακηρύσσοντας ότι η ζωή μας είναι το ύψιστο αγαθό.

Αξία αιώνια αποτελεί η προστασία της ζωής του κινδυνεύοντος «άλλου», γι’ αυτό και οι διασώστες που ρισκάρουν τη ζωή τους βραβεύονται συχνά από την Ακαδημία και τα λοιπά θεσμικά όργανα της πολιτείας.

Ένα θαυμάσιο παράδειγμα αυτοθυσίας και ευεργεσίας είναι η ζωή ολόκληρη και η δράση του Αρμένιου Σαβάρς Καραμπετιάν, καθώς και αυτή του Ρουαντιανού Πολ Ρουσεσαμπαγκίνα που έσωσε σε πολυτελές ξενοδοχείο το 1994, 1200 κυνηγημένους της φυλής Τούτσι.

Ο Καραμπετιάν, παγκόσμιος πρωταθλητής της κολύμβησης, με την τροπαιοθήκη του γεμάτη μετάλλια με τα χρώματα της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, στις 16 Σεπτεμβρίου του 1976 αντιλήφθηκε ένα τρόλεϊ με 92 επιβάτες να βυθίζεται στη λίμνη Ερεβάν.

Χωρίς καν να το σκεφτεί άρχισε να κολυμπάει στα σκοτεινά και κρύα νερά βάθους δέκα μέτρων και με εξαντλητικές και υπεράνθρωπες προσπάθειες κατάφερε να σώσει μέσα από τα σπασμένα τζάμια είκοσι επιβάτες, ενώ ο ίδιος έμεινε σε κώμα επί 46 ημέρες.

Εννιά χρόνια αργότερα μέσα από φλεγόμενο κτίριο έσωσε έναν ένοικο και αναγκάστηκε να μείνει πολλούς μήνες σε νοσοκομείο από τα εγκαύματα και τις αναθυμιάσεις.

Ο άνθρωπος βέβαια αργότερα βραβεύτηκε από την UNESCO και δόθηκε μάλιστα και το όνομά του σε ανακαλυφθέντα αστεροειδή.

Ο Αρμένιος αυτός αποτελεί ύψιστο πρότυπο ηρωισμού και συμπίπτει η μνήμη του με τα όσα τραγικά μεθοδεύονται πάλι σήμερα στο πολύπαθο κρατίδιο της διεσπαρμένης ανά τον κόσμο Αρμενίας, μιας Αρμενίας που από μια έκταση 290.000 τετρ. χλμ. κατά τη μέγιστη ακμή του επί βασιλείας Τιγράνη του Μεγάλου και ιδρυτή του αρμενικού κράτους, έφτασε να περιοριστεί με τις γενοκτονίες και τους ανελέητους διωγμούς των Τούρκων (1896, 1909, 1915 ...) στα 29.743 τετ. χλμ. και να διεκδικούν σήμερα ακόμα τμήματά του οι μουσουλμάνοι γείτονές του.

Το Ναγκόρνο-Καραμπάχ είναι άλλο ένα τεχνητό και αφύσικο κατασκεύασμα της διεθνούς πολιτικής «αταξίας», που αγνόησε πληθυσμό, θρησκεία και ιστορία.

Πληθυσμός δύο και πλέον Αρμενιών υπάρχει αυτή τη στιγμή διεσπαρμένος σε όλη την υφήλιο, θυμίζοντας τα άλλα δύο προικισμένα έθνη της παγκόσμιας διασποράς: τους Εβραίους και κατά κάποιο τρόπο και τους Έλληνες.

Ζούμε σε εποχές πονηρές και δύσκολες, και η ζωή μας δεν είναι το ύψιστο αγαθό. Απλά μπορεί πάλι να της ζητηθεί να παίξει ύψιστους ρόλους…