Πρόσωπα και πράγματα που θα αναφερθούν στο άρθρο είναι πραγματικά, και ίσως σε κάποιους συγχωριανούς προκαλέσουν κάποιες γλυκές αναμνήσεις.

Τελευταίες τάξεις του Δημοτικού στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια στο χωριό, με το πρωινό συσσίτιο στην αυλή του σχολείου, πρωινό που περιλάμβανε γάλα σε σκόνη, ένα ανοιχτό μπεζ βούτυρο τύπου βιτάμ και ένα τριγωνικό κομμάτι μαλακό κίτρινο τυρί, όλα νοστιμότατα και δωρηθέντα (θυμάμαι το DONATED BY USA πάνω στο κουτί) από την Αμερική.

Το συσσίτιο αυτό, πέραν του ότι ήταν δωρεάν σε κείνα τα πέτρινα χρόνια, συνιστούσε και μια χρήσιμη ομαδική «άσκηση» με πειθαρχικά αλλά και με εξισωτικά χαρακτηριστικά για την τότε δύσκολη επαρχιακή κοινωνία.

Ειρήσθω εν παρόδω ότι και στην αρχαία και σοφότερη εποχή υπήρχαν δημόσια συσσίτια όπως τα «φιδίτια» των Σπαρτιατών και το «ανδρείον» των Κρητών, και τα οποία εκθειάζει ο Στράβων λέγοντας ότι «οι πενέστεροι των πολιτών, δημοσία τρεφόμενοι, μετείχον των ίσων προς τους ευπόρους».

Στην τάξη μας ήταν και δύο παιδιά, δυο-τρία χρόνια μεγαλύτερά μας επειδή είχαν «μείνει» σε προηγούμενες τάξεις: ο Νίκος και ο αείμνηστος Πελοπίδας. Παιδιά ωραία και πολύ δυνατά.

Στα διαλείμματα τους άρεσε να παλεύουν οι δυο τους στο προαύλιο, και σε όλους εμάς άρεσε να είμαστε κυκλοτερώς θεατές αυτής της παράστασης.

Πάλη κανονική, ερχόμενη κατευθείαν από την αρχαία Ελλάδα και τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 708 π.Χ. (που πρωτοεισήχθη) με όλους τους κανόνες και τα παλαιστικά τεχνάσματα.

Θυμάμαι μάλιστα ότι επρόκειτο, όχι για ορθοπάλη, αλλά για «αλίνδηση», δηλαδή κυλιούνταν και οι δυο χάμω με τις λαβές, και τελείωνε με την ομολογία του ενός ότι νικήθηκε («απαγόρευσις»)

Θυμήθηκα όλο αυτό το υπέροχο αγωνιστικό έθιμο που κυριάρχησε σ’ όλη την ελληνική ιστορία, με αφορμή τις νέες και επαναλαμβανόμενες ειδήσεις για μπούλιν μέσα στα σχολεία.

Είχαμε βέβαια και τότε κάποια μικροεπεισόδια εκφοβισμού, αλλά όχι με τον τρόπο και την έκταση που έχουν γενικευθεί σήμερα.

Τότε ο Νίκος και ο Πελοπίδας πάλευαν με αγνό και ολυμπιακό πνεύμα υπεροχής και νίκης, πιστοί συνεχιστές της μακραίωνης ιστορίας μας και μάλιστα δημοσία, δηλαδή μπροστά στα μάτια θεατών. Έτσι ολοκληρωνόταν η θεατρική και άκρως κοινωνική φυσιογνωμία του αυτοσχέδιου αγωνίσματος.

Το ότι αυτό ήταν πράγματι σπουδαίο και συμβατό με τα ήθη το απεδείκνυε η στάση των τότε δασκάλων μας που ουδέποτε το απαγόρευσαν, επιβεβαιώνοντας έτσι ότι έχει μεγαλύτερη (παιδαγωγική) σημασία όχι το τι τιμωρείς, αλλά το τι προάγεις.

Τι βλέπουμε στον αντίποδα όλου αυτού σήμερα;

Σκηνικά απανθρωπίας, τρόμου και αντικοινωνικότητας,

Συμμορίες κομπλεξικών νεαρών χωρίς ίχνος γενναιοψυχίας (που είναι υπέρτατη αρετή) να επιτίθενται πάνοπλοι και να εκφοβίζουν με εκδικητική μανία συμμαθητές τους που είναι συνεσταλμένοι και ήπιου χαρακτήρα ή είναι χαρισματικοί, γεγονός που ενοχλεί αφάνταστα τους νταήδες.

Το θέμα έχει πάρει ήδη εκρηκτικές διαστάσεις.

Κάποιοι στην Κυβέρνηση διακηρύσσουν -και πολύ σωστά, αν και αργά- ότι είναι θέμα πρόληψης του φαινομένου, ωστόσο είναι υποχρεωμένοι να καταγίνονται και με την καταστολή, χάριν της οποίας έχουν προσληφθεί ένα σωρό ειδικοί εκπαιδευτικοί και πρόσφατα ακούσαμε ότι χρειάζονται και ειδικοί «επόπτες».

Οι λύσεις είναι συνήθως απλές όταν επιχειρούνται στην ώρα τους.

Προστασία χρειάζεται κυρίως ο θύτης.

Τα παιδιά πρέπει να μάθουν εξ απαλών ονύχων να βοηθούν τον αδύνατο, να σώζουν τον αιχμάλωτο και τον περιδεή και να θαυμάζουν τον άριστο προσπαθώντας να του μοιάσουν.

Πρόκειται για πράγματα πολύ σπουδαιότερα από την επάρκεια στη γραμματική και στα μαθηματικά και αυτό πρέπει να το αντιληφθούν «θεσμικά» και ο δάσκαλος που αποφεύγει να διδάξει την αρετή και η οικογένεια που είναι έτοιμη να καρατομήσει τον δάσκαλο.

Και τέλος πάντων σε μια άχαρη εποχή που «διδάσκει» κάθε μέρα τη βία και τον εγωισμό, ίσως είναι χρήσιμο να ανοίξουμε τα «εγχειρίδια» (και φυσικά όχι με την αρχαία έννοια ...) της πατροπαράδοτης ελληνικής αγωγής.