Πριν από καμμιά 30αριά και παραπάνω χρόνια, ένα σχετικώς ασύνηθες μετεωρολογικό φαινόμενο σημάδεψε ανεξίτηλα τη σημειολογία της παγκόσμιας γεωγραφίας και οικονομίας. Κυρίως όμως της δημοσιογραφίας. Επί ημέρες, ένα πυκνό νέφος ομίχλης κάλυπτε τη Μάγχη, εξουδετερώνοντας κάθε μέσο μεταφοράς προς την Αγγλία, αεροπορικό ή ακτοπλοϊκό.

Είναι γνωστό ότι το φυσικό αυτό φαινόμενο χρησιμοποιήθηκε από Ηγέτες μείζονος εμβελείας, όπως ο Μιττεράν και η Θάτσερ, όχι δηλαδή της τρέχουσας πλάκας, ώστε να αποφασισθεί η χρηματοδότηση του πρώτου έργου πλανητικής μηχανικής, δηλαδή η υποθαλάσσια σιδηροδρομική σύνδεση Γαλλίας - Αγγλίας.

Της δημοσιογραφίας; Από πού κι ως πού, θα διερωτηθεί ο καλοπροαίρετος αναγνώστης. Απλώς από τον ιστορικό πρωτοσέλιδο τίτλο των έγκυρων «Times» του Λονδίνου, που διδάσκεται σε κάθε σχετικό τμήμα παγκοσμίως: «Ομίχλη στο Κανάλι (τη Μάγχη δηλαδή) - Απεκλείσθη η Ευρώπη»! Ο τίτλος αυτός είναι παροιμιώδης για την αξία της συστροφής της πραγματικότητας: δεν είναι μόνον ότι τον έφερε ένα από τα έντυπα που καθορίζουν πολιτικές ισορροπίες και πολιτικές παγκοσμίως.

Δεν είναι μόνον ότι επετεύχθη δι’ αυτού η απίστευτη θεώρηση ότι μία Ήπειρος είναι προσάρτημα μιας νήσου κι όχι το αντίστροφο! Δεν είναι μόνον ότι υπηρέτησε μιαν κοσμοκρατορική ιδεολογία! Είναι ότι εμπέδωσε την άποψη ότι όποιος χειρίζεται τα διεθνή -και όχι μόνον- Μέσα, δύναται να λέει -και να επικρατεί- ό,τι να ‘ναι.

Είναι κυρίως η άποψη ότι ο σχετικισμός εννοιών και θέσεων δύναται να επικρατήσει του ορθολογισμού, δηλαδή του κορυφαίου πολιτισμικού γνωρίσματος της Δύσης, εν ονόματι κάποιας «δημοκρατικο-πρεπούς» αερολογίας!

Όσοι έχουν μιαν αίσθηση του τι γίνεται αυτήν τη στιγμή στην Ευρώπη, ως ιστορική διεργασία συλλογικής κατάπτωσης θεσμών, ιδεολογιών και πολιτικής, θα καταλάβουν ότι η σύγκρουση αυτή επισυμβαίνει στη χώρα που ανέδειξε ιστορικά και τις δύο μεθοδολογίες σκέψης: και τον κλασσικό-μαθηματικό τρόπο μελέτης του κοινωνικο-οικολογικού ζητήματος (από τον Αριστοτέλη, στον Καρτέσιο και τους πολλαπλούς κορυφαίους επιγόνους των) και το μετα-μαρξιστικό, σχετικιστικό και ψυχαναλυτικό αμάλγαμα του Ντεριντά και της ανεξάντλητης παρέας του. Με άλλα λόγια, τη Γαλλία.

Όσοι νομίζουν, επειδή βλέπουν τηλεόραση, ότι ο Ολλάντ είναι απλώς ένα κακόγουστο ανθρωπάκι, μια ατυχής ιστορική συγκυρία εν μέσω κρίσης δηλαδή, δεν ξέρουν ούτε πού πατούν ούτε πού πηγαίνουν, όσον αγενείς και φιλάρεσκοι κι αν είναι. Απλώς δεν καταλαβαίνουν ότι άλλο πράγμα η ευφυΐα, άλλο η εξυπνάδα κι άλλο η ερμηνευτική αναίδεια του τύπου «Ολλανδρέου»...

Τι μπορεί να αποτελέσει ανάχωμα σ’ αυτήν τη λαίλαπα; Μόνον η Παιδεία, όχι ως απόθεμα γνώσεων καθαυτό, αλλά ως εργαλείο και μέθοδος σκέψης και ανάλυσης της ταπεινής καθημερινότητας!

Αλήθεια, έχει κανείς -από τους τάχατε δικαιωματικούς «κληρονόμους» του Πλάτωνα, εμάς δηλαδή- αναρωτηθεί γιατί ο Σοφός απαιτούσε ή προδιέγραφε ως γνωρίσματα του Ηγέτη της Πολιτείας τα ακόλουθα: «μνήμων, ευμαθής, μεγαλοπρεπής, εύχαρις, φίλος τε και συγγενής αληθείας, δικαιοσύνης, ανδρείας, σωφροσύνης»;

Γιατί απαιτούσε επίσης «παιδεία εξαίρετη στα μαθηματικά πρώτα και τη φιλοσοφία ύστερα, όπου και δοκιμάζονται οι πνευματικές του δυνατότητες»; Γνώμη μου είναι ότι ο Πλάτων έθετε τα κριτήρια/γνωρίσματα αυτά, όχι ως επιδίωξη περιγραφής ενός ιδανικού Κόσμου, αλλά ως μέτρο μιας ελάχιστης διακυβέρνησης με εχέγγυα ποιότητας. Αναρωτιέμαι ποιος από τους εν δυνάμει Ηγέτες μας μπορεί να ανταποκριθεί σ’ αυτά... και τρομάζω!

Τρομάζω για πέντε πραγματικούς λόγους: πρώτον, για την αντικειμενική ανημποριά τους. Δεύτερον, διότι οι ίδιοι «νομίζουν» ότι έχουν αυτά τα γνωρίσματα. Τρίτον, διότι εμείς «νομίζουμε», ως λαός ψηφοφόρων κληρονόμων, ότι τα διαθέτουν. Τέταρτον, διότι αυτοί «νομίζουν» ότι μέσω της μεντιατικής προπαγάνδας θα τα αποκτήσουν στα μάτια μας. Και πέμπτον, διότι ουδείς εν τέλει ενδιαφέρεται για τα προηγούμενα τέσσερα!

Σ’ αυτόν το πολυδιάστατο χώρο κοινωφελούς ψεύδους, όλα είναι δυνατά. Ο συναισθηματικός ανορθολογισμός να υποκαθιστά το στοιχειώδη ορθολογισμό. Αυτό επιτρέπει π.χ. το τελευταίο απίστευτο πολιτικό επεισόδιο, η αντιμνημονιακή αντιπολίτευση να κατηγορεί την κυβέρνηση για την πρόθεσή της να βγει από το μνημόνιο. Η υποστροφή της πραγματικότητας να απαιτεί την υποχώρηση της κυβέρνησης, αλλά, κυρίως, την τρομάρα της αντιπολίτευσης. Σε όλα τα πεδία...

Στην Παιδεία, η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο. Ο καθείς λέει την παρόλα του, θεωρώντας ότι είναι βαρεία ή άνευ κόστους. Ως Πανεπιστήμιο Αιγαίου, π.χ., μας ζητήθηκε να επιβεβαιώσουμε τη «βιωσιμότητα» της Λήμνου, δηλαδή του Τμήματος Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής. Τι ακριβώς να επιβεβαιώσουμε;

Το γιατί ιδρύθηκε το Τμήμα; Το γιατί ο εν λόγω Τομέας αποτελεί μίαν από τις πέντε αναπτυξιακές προοπτικές της χώρας; Το γιατί η υποχρέωση της Πολιτείας αρχίζει -και δεν τελειώνει- με την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος Ίδρυσης του Τμήματος; Τι... ακριβώς;

Με απλά λόγια, προσωπικά, με απόλυτη διάθεση εξεμέσεως της «πραγματικότητας», λέω: «αν δεν μπορείτε, αφήστε μας να κάνουμε τη δουλειά μας, μόνοι μας! Λύστε μας τα χέρια! Δε θέλουμε την αλυσιτελή ιδεοληπτική η πελατειακή υποστήριξη σας! Θα τα καταφέρουμε μόνοι μας. Μία παράκληση: αφήστε στην άκρη τις ιδεοληπτικές εμμονές σας»! 

Αυτή είναι η πραγματικότητα...