Ποιοι είναι οι κερδισμένοι και ποιοι οι χαμένοι της νέας ΚΑΠ; Ποιοι θα λάβουν μεγαλύτερες και ποιοι μικρότερες επιδοτήσεις;

Το «Ε» με την βοήθεια του μελετητή Γιάννη Φλωρίδη, παρουσιάζει σήμερα πώς θα εξελιχθούν οι αγροτικές επιδοτήσεις στους βασικούς κλάδους παραγωγής στη Λέσβο.

Αλλά και τι θα καταλήξει στις τσέπες των παραγωγών, αφού άσχετα με το ποσό που δικαιούται κάθε παραγωγός, στην τσέπη του θα καταλήξουν πολύ λιγότερα χρήματα, λόγω της μείωσης από τη δημοσιονομική προσαρμογή, αλλά και της φορολογίας εισοδήματος που θα βαρύνει και τις αγροτικές επιδοτήσεις.

Ειδικότερα, τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι οι κτηνοτρόφοι που εκτρέφουν μεγάλο αριθμό ζώων στη Λέσβο, θα είναι οι βασικοί κερδισμένοι από την κατανομή των επιδοτήσεων. Αντίθετα οι κτηνοτρόφοι που έχουν μεγάλο αριθμό στρεμμάτων βοσκοτόπων, αλλά λίγα ζώα, θα δουν τις επιδοτήσεις τους να μειώνονται δραστικά.

Είναι φανερό πως κριτήριο για την κατανομή των επιδοτήσεων στους κτηνοτρόφους, είναι το ύψος της πραγματικής παραγωγής που έχουν. Πρόκειται για μια επιλογή πολύ διαφορετική από τον αρχικό σχεδιασμό της ΚΑΠ, που είχε ως αρχή την κατανομή των επιδοτήσεων με βάση τις εκτάσεις που διαχειρίζεται κάθε παραγωγός.

Ο κ. Φλωρίδης αναφέρει πως κτηνοτρόφος που είχε κοπάδι 100 προβάτων και λάμβανε 4.000 ευρώ ετησίως ως επιδότηση, στις 31 Δεκεμβρίου του 2019 με 400 πρόβατα κοπάδι, θα λαμβάνει 15.000 ευρώ ως αγροτικές επιδοτήσεις.

Η αύξηση των επιδοτήσεων που λαμβάνει, θα είναι σταδιακή από χρόνο σε χρόνο ως το 2019. Αντίθετα ένας κτηνοτρόφος που έχει 1.000 στρέμματα βοσκοτόπων και εκτρέφει 40 πρόβατα, θα λάβει επιδότηση ανάλογη των ζώων που εκτρέφει. Η μείωση των επιδοτήσεων που λάμβανε, θα γίνει σταδιακά ως το 2019.

Προϋπόθεση για να γίνει ομαλά η κατανομή των επιδοτήσεων, με τον τρόπο που αναφέρουμε πιο πάνω, είναι να διευθετηθεί το θέμα με την κατανομή των βοσκοτόπων στο νησί. Πιθανότατα το Υπουργείο θα καταλήξει στον τρόπο που θα αντιμετωπίσει το θέμα των βοσκοτόπων ανάλογα με το αν θεωρεί ικανοποιητική την κατανομή των αγροτικών επιδοτήσεων στους κτηνοτρόφους ή όχι.

Οι επιδοτήσεις των ελαιοπαραγωγών
Οι ελαιοπαραγωγοί της χώρας μας ήταν οι κερδισμένοι στην κατανομή των επιδοτήσεων από την είσοδο της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι και πέρυσι. Η εικόνα αυτή αλλάζει από φέτος. Η κατανομή των επιδοτήσεων σε αυτούς έχει ως μέσο όρο τα 50 ευρώ ανά στρέμμα.

Όσοι λάμβαναν πάνω από 50 ευρώ, θα δουν σταδιακή μείωση των επιδοτήσεων τους ως το 2019 και όσοι λάμβαναν κάτω από τα 50 ευρώ, θα δουν τις επιδοτήσεις τους να αυξάνονται. Οι ελαιοπαραγωγοί της Λέσβου δεν έπαιρναν μεγάλες επιδοτήσεις συγκρινόμενοι με αυτές που λάμβαναν οι ελαιοπαραγωγοί άλλων περιοχών της χώρας, π.χ. της Κρήτης, της Κέρκυρας κλπ. Γι’ αυτό και οι μειώσεις που θα υποστούν, θα είναι πολύ ηπιότερες.

Προϋπόθεση για τη λήψη των επιδοτήσεων είναι να συνεχίζεται η καλλιέργεια των χωραφιών. Οι έλεγχοι για την πολλαπλή συμμόρφωση και τους άλλους κανόνες που έχουν θεσπιστεί με τη νέα ΚΑΠ, από φέτος θα ενταθούν. Κι είναι πολύ εύκολο οι παραγωγοί να χάσουν τις επιδοτήσεις που δικαιούνται επειδή δεν θα τηρούν τους θεσπισμένους κανόνες.

Όσοι ελαιοπαραγωγοί είχαν κατοχυρώσει ιστορικά δικαιώματα επιδότησης με υψηλά ποσά και λίγα στρέμματα, επειδή μάζευαν την παραγωγή από χωράφια άλλων παραγωγών (κισίμια, μισακά κλπ.), θα δουν τις επιδοτήσεις τους να μειώνονται δραστικά.

Αυτοί είναι οι μεγάλοι χαμένοι. Χαμένοι θα είναι και οι ελαιοπαραγωγοί των περιοχών που έχουν μεγάλες στρεμματικές αποδόσεις - πρόκειται για χωράφια με μεγάλα δέντρα, που δίνουν μεγάλη παραγωγή καρπού κάθε χρόνο.

Κερδισμένοι θα είναι οι παραγωγοί που δήλωναν κανονικά τις εκτάσεις των ελαιώνων που κατείχαν όλα τα προηγούμενα χρόνια, αλλά είχαν μικρά ιστορικά δικαιώματα, επειδή την περίοδο υπολογισμού των δικαιωμάτων επιδότησης της προηγούμενης ΚΑΠ, δήλωναν πολύ μικρή παραγωγή ελαιολάδου (συνήθως γιατί άλλοι είχαν αναλάβει την συγκομιδή).

Οι πρώτες εκτιμήσεις δείχνουν τους ελαιοπαραγωγούς στην περιοχή της Γέρας, να χάνουν σημαντικό μέρος των επιδοτήσεων που λάμβαναν τα προηγούμενα χρόνια. 

Δημοσιονομική προσαρμογή και φόροι
Οι επιδοτήσεις του 2015 θα φορολογηθούν με ποσοστό 26% και επιπλέον θα γίνει παρακράτηση προκαταβολής φόρου για το 2016, της τάξης του 55%. Επίσης όλες οι αγροτικές επιδοτήσεις του 2015 θα υποστούν μια οριζόντια περικοπή 15% για λόγους δημοσιονομικής προσαρμογής του κοινοτικού προϋπολογισμού.

Υπό φυσιολογικές συνθήκες, μόλις γίνει ο προσδιορισμός των οριστικών δικαιωμάτων επιδότησης των αγροτών, θα υπάρξει περικοπή 15% για την δημοσιονομική προσαρμογή. Στην συνέχεια θα υπολογιστεί ο φόρος που θα παρακρατηθεί.

Το πιθανότερο είναι πως στην περίπτωση των επιδοτήσεων, η παρακράτηση του φόρου θα γίνει στην πηγή. Δηλαδή πριν δοθούν οι επιδοτήσεις στους παραγωγούς. Κι απλά μόλις γίνει η παρακράτηση, θα γίνει και η σχετική λογιστική εγγραφή στους τραπεζικούς λογαριασμούς των παραγωγών. Αθροιστικά, η παρακράτηση φόρου (φόρος 2015 και προκαταβολή 2016) θα ανέλθει στο 40%, ενώ μαζί με τη δημοσιονομική προσαρμογή, η παρακράτηση θα φθάσει στο 55%. Δηλαδή ένας παραγωγός που για το 2010 θα έχει οριστικά δικαιώματα επιδότησης 10.000 ευρώ, μετά τις παρακρατήσεις θα λάβει 4.500 ευρώ.

Το τελικό ποσό θα μειωθεί με τις ασφαλιστικές εισφορές υπέρ του ΕΛΓΑ, που παρακρατούνται από την επιδότηση κάθε χρόνο. Το ύψος των εισφορών υπέρ του ΕΛΓΑ είναι διαφορετικό για κάθε κλάδο παραγωγής.

Ποιοι λαμβάνουν και ποιοι χάνουν επιδοτήσεις
Εκτός των αγροτικών επιδοτήσεων μένουν όσοι παραγωγοί δεν έχουν δηλωμένα αγροτικά εισοδήματα στις φορολογικές τους δηλώσεις παρότι μέχρι τώρα λάμβαναν επιδοτήσεις και είχαν αγροτικά εισοδήματα. Επίσης εκτός επιδοτήσεων μένουν όσοι παραγωγοί δηλώνουν αγροτικά εισοδήματα κάτω από το 5% των συνολικών εισοδημάτων τους. Οι δύο προαναφερόμενες κατηγορίες παραγωγών χάνουν τις επιδοτήσεις διότι δεν πληρούν το κριτήριο του ενεργού αγρότη.

Αντίθετα θα λάβουν αγροτικές επιδοτήσεις οι νέοι αγρότες και όσοι κατέθεσαν για πρώτη φορά δήλωση ενιαίας ενίσχυσης το 2014 χωρίς να έχουν δικαιώματα επιδότησης. Τα δικαιώματα που θα τους δοθούν, θα προέλθουν από το εθνικό απόθεμα. Δηλαδή από την παρακράτηση ενός μικρού μέρους των επιδοτήσεων που λαμβάνει το σύνολο των αγροτών της χώρας και χρησιμοποιείται για να καλυφθούν τέτοιες περιπτώσεις. Οι παραγωγοί αυτοί αναμένεται να λάβουν δικαιώματα επιδότησης την άνοιξη.

Δεν έχουν υπολογιστεί μέχρι τώρα τα δικαιώματα επιδότησης εκείνων των παραγωγών που έχουν λάβει δικαιώματα από μεταβιβάσεις. Ο υπολογισμός τους θα γίνει σε επόμενο στάδιο, χωρίς να είναι γνωστός ο χρόνος υπολογισμού τους.